မေန႔ကကြယ္လြန္ခဲ့တဲ့ ခ်က္သမၼတေဟာင္း ဗားဆလပ္ဟာဗဲလ္ရဲ႕ ေဆာင္ရြက္မႈေတြေၾကာင့္ ျမန္မာ့အေရးဟာ ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီအထိ ေရာက္သြားခဲ့ရတယ္လို႔ သူနဲ႔ ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ေတြ႔ဆံုခဲ့ဖူးတဲ့ အေမရိကန္ အေျခစိုက္ ျမန္မာ့ရန္ပံုေငြအဖြဲ႔ (Burma Fund) ရဲ႕  ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ေဒါက္တာေသာင္းထြန္းက ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာ့အေရးကို တက္တက္ႂကြႂကြ ကူညီအားေပးခဲ့တဲ့ မစၥတာ ဟာဗဲလ္အေၾကာင္း ေဒါက္တာေသာင္းထြန္းကို ကိုေက်ာ္ေအာင္လြင္က ဆက္သြယ္ေမးျမန္းတဲ့အခါမွာ သူ႔ရဲ႕ စရိုက္သဘာ၀က ဘယ္လိုရွိသလဲဆိုတာကို အခုလိုစၿပီး ရွင္းျပပါတယ္။
“သူဟာ ႏိုင္ငံေရးသမား၊ စာေပသမား၊ အႏုပညာရွင္၊ အေတြးအေခၚပညာရွင္၊ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူ။ ဒီလကၡဏာစရိုက္ေတြ အကုန္လံုးေပါင္းစပ္ေနတယ္ ဆိုတဲ့သေဘာကို က်ေနာ္ ေတြ႔ရတယ္။ စကားနည္းတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ အေတြးထဲမွာ ရွိေနတတ္တယ္။ ဟိတ္ႀကီးဟန္ႀကီးမရွိဘူး။ ၀တ္တာစားတာက စ ခပ္႐ိုး႐ိုးပဲ။ သာမန္ျပည္သူတစ္ေယာက္လိုပဲ။ သိပ္ေတာက္ေတာက္ေျပာင္ေျပာင္၊ ထင္ထင္ေပၚေပၚ မရွိဘူး။ ဆက္ဆံတဲ့ေနရာမွာ အားလံုးကို တန္းတူဆက္ဆံတယ္။ ေႏြးေထြးမႈရွိတယ္ ဆိုတာကို က်ေနာ္ေတြ႔ဆံုဖူးမႈအရ အမ်ားႀကီးခံစားရပါတယ္။”
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ႏိုဘဲလ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆု ရတဲ့ကိစၥမွာလည္း သူ႔ရဲ႕တိုက္တြန္းမႈေတြ၊ သူ႔ရဲ႕ အားထုတ္မႈေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ပါပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္း ရွင္းျပပါဦး။ -
“၁၉၉၁ ခုႏွစ္ ေနာ္ေ၀းက ႏိုဘဲလ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆု ေကာ္မတီကေနၿပီးေတာ့ ေနာက္ဆံုး ဆန္ကာတင္စာရင္း တက္လာတဲ့အခါမွာ သမၼတႀကီး ဟာဗဲလ္ကလည္းပဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔အတူ ပါ၀င္ပါတယ္။ အဲဒီမွာ ဗားဆလပ္ဟာဗဲလ္က သူ႔ကို မေရြးပါနဲ႔။ သူတို႔ႏိုင္ငံက လြတ္ေျမာက္ၿပီးၿပီ၊ သူကိုယ္တိုင္လည္း လြတ္ေျမာက္ၿပီ၊ ေလာေလာဆယ္မွာ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ခံေနရတဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေရြးသင့္တယ္ဆိုၿပီးေတာ့ သူကိုယ္တိုင္ကကို သေဘာထားအျမင္ေတြ ေပးခဲ့တာကို က်ေနာ္တို႔ တသက္လံုး ေမ့လို႔မရပါဘူး။”
ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ ျမန္မာ့အေရးကို ေျပာဆိုေဆြးေႏြးဖို႔ တြန္းအားေပးတဲ့ေနရာမွာ မစၥတာဟာဗဲလ္ကလည္း အဓိကက်တဲ့ ပုဂၢိဳလ္တစ္ေယာက္လို႔ ဆိုပါတယ္ခင္ဗ်။ ဒီအေၾကာင္းကိုလည္း ရွင္းျပပါဦး။ -
“ျမန္မာျပည္ကိစၥက ျပည္တြင္းေရးကိစၥ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ တည္ၿငိမ္မႈအေပၚ အထူးသျဖင့္ ေဒသတြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ လံုၿခံဳမႈကို ထိခုိက္လာတယ္ ဆိုတဲ့အေနအထား ျဖစ္လာတဲ့အခါ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကုလသမဂၢနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာမွာ ခ်ျပေဆြးေႏြးဖို႔ သံုးသပ္ခ်က္စာတမ္းတစ္ခုကို ထုတ္ျပန္တဲ့ ေနရာမွာ ေတာင္အာဖရိကက ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒက္စမြန္တူးတူးနဲ႔အတူ သမၼတႀကီး ဗားဆလပ္ဟာဗဲလ္က ပူးတြဲၿပီးေတာ့ ေရးသားထုတ္ျပန္ခဲ့တယ္။ ဒီဟာရဲ႕ ၾသဇာသက္ေရာက္မႈက အင္မတန္ ႀကီးမားပါတယ္။ ဒီမတိုင္ခင္ က်ေနာ္တို႔ ၂၀၀၃ ဒီပဲယင္း ျဖစ္ရပ္ၿပီးကတည္းက ျမန္မာျပည္ကိစၥကို က်ေနာ္တို႔လည္း စာတမ္းေတြေရးၿပီးေတာ့ တင္ခဲ့တာပဲ။ ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီကေနၿပီး ၀င္ေရာက္ေဆာင္ရြက္ဖို႔ ကိစၥေတြကိုလည္း ႀကိဳးပမ္းခဲ့တာပဲ။ ဒါေပမဲ့လို႔ သမၼတႀကီးတို႔ကိုယ္တိုင္ အခုလိုမ်ိဳး သံုးသပ္ခ်က္ေတြ ထုတ္ၿပီးေတာ့ တကယ့္ ႏိုင္ငံတကာ အစည္းအေ၀းႀကီးေတြမွာ ႏိုင္ငံတကာ အစိုးရေတြကို ေျပာလာတဲ့အခါ က်ေတာ့ ျမန္မာျပည္ကိစၥဟာ Agenda ေပၚကို ေရာက္သြားပါတယ္။ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္မွာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံနဲ႔ ႐ုရွားကေန ဗီတိုသံုးလို႔ ထိေရာက္တဲ့ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ျဖစ္မလာေပမဲ့လည္း ဒီလိုမ်ိဳးေဆြးေႏြးရမယ့္ Agenda ေပၚကို ေရာက္သြားတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ကေန႔အထိပဲ ျမန္မာျပည္အေရးကိစၥဟာ ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီမွာ ေဆြးေႏြးေနရဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ မစၥတာ နမ္ဘီးယားတို႔ ျမန္မာျပည္သြားၿပီး ျပန္လာတိုင္းမွာ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ ဒီေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ ေဆြးေႏြးပြဲ ရွိပါတယ္။”
ေဒါက္တာေသာင္းထြန္းတို႔ ေတာက္ေလွ်ာက္ လႈပ္ရွားခဲ့တဲ့ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရး လႈပ္ရွားမႈေတြနဲ႔ မစၥတာဟာဗဲလ္ရဲ႕ ပါ၀င္ပတ္သက္မႈေတြနဲ႔ဟာ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈေတြ ရွိပါသလားခင္ဗ်။ -
“သူ သမၼတႀကီးျဖစ္တဲ့အခ်ိန္မွာ ခ်က္ႏိုင္ငံျခားေရးေပၚလစီကို ေရးဆြဲတဲ့ေနရာမွာ အထူးသျဖင့္ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ႏိုင္ငံသံုးႏိုင္ငံကို အဓိက ဦးစားေပးၿပီးေတာ့ ခ်က္ႏုိင္ငံအေနနဲ႔ လုပ္သြားမယ္ဆိုတဲ့ ေပၚလစီမ်ိဳး ခ်ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ က်ဴးဘားႏိုင္ငံ နဲ႔ ဘဲလား႐ု ႏုိင္ငံေတြေပါ့ေနာ္။ သံုးႏုိင္ငံ ရွိပါတယ္။ အဲဒီလိုမ်ိဳး ခ်ထားတဲ့ေပၚလစီဟာ ဒီေန႔အထိ အစိုးရေတြ ဘယ္လိုပဲ ေျပာင္းလဲေျပာင္းလဲ ခ်က္ႏိုင္ငံရဲ႕ေပၚလစီဟာ ဒီအတိုင္းပဲ ဆက္ရွိေနၿပီးေတာ့ ကေန႔ဆုိလို႔ရွိရင္ ခ်က္ႏိုင္ငံက က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားမႈေတြမွာ၊ နယူးေယာက္ အေထြေထြညီလာခံမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဂ်နီဗာမွာရွိတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ေပါ့ေနာ္။ က်ေနာ္တုိ႔ကို အမ်ားႀကီး အကူအညီေပးပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ကေတာ့ ျမန္မာျပည္အေရးကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ သံတမန္အသိုင္းအ၀ိုင္းေတြကို ဖိတ္ၾကားၿပီးေတာ့ တံခါးပိတ္ အစည္းအေ၀းေတြ လုပ္ေပးတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ ျမန္မာျပည္အေရးကိစၥကုိ တင္ျပလို႔ရေအာင္ အဲဒီလို ဖန္တီးေပးတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ သံတမန္ေရးလမ္းေၾကာင္းေတြကို အသံုးျပဳၿပီးေတာ့ေပါ့။ ဒီလိုမ်ိဳးလုပ္တဲ့ႏိုင္ငံက လက္ခ်ိဳးရည္လို႔ ရပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူေတြကို စင္တင္ေပးတာဟာ ဒီကေန႔ ႏိုင္ငံေတြ အားလံုးထဲမွာ က်ေနာ္တုိ႔ သမိုင္းမွာတင္ရမွာက ခ်က္ရီပါ့ပလစ္နဲ႔ အုိင္ယာလန္ႏိုင္ငံေတြ ျဖစ္ပါတယ္။”
Burma Fund လို႔ေခၚတဲ့ အေမရိကန္အေျခစိုက္ ျမန္မာ့ရန္ပံုေငြအဖြဲ႔ရဲ႕ ကုလသမဂၢဆိုင္ရာ ညြန္ၾကားေရးမွဴး ေဒါက္တာေသာင္းထြန္းကို ေက်းဇူးအမ်ားႀကီးတင္ပါတယ္။

( VOA ၿမန္မာသတင္းမွ ကူးယူေဖၚၿပပါသည္)