ဦးျမင့္ရဲ့ "Corruption: Causes, Consequences and Cures" စာတမ္းအေပၚ သေဘာထားထင္ျမင္ခ်က္ - အပိုင္း ၁ ~ ၂

အခုစာတမ္းက ဆရာၾကီးဦးလွျမင့္ရဲ့ စာတမ္းပါ။ ဆရာဦးျမင့္ရဲ့ စာတမ္းကို သေဘာထားေပးထားတာပါ။ ဆရာၾကီးဦးလွျမင့္ဟာ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္မႈဆိုင္ရာ စီးပြါးေရးပညာရွင္ေတြထဲမွာ ဘုရားတဆူေပါ့။ သူ႕အေၾကာင္း http://en.wikipedia.org/wiki/Hla_Myint မွာၾကည့္ပါ။ အခု အသက္ ၉၁၊ ဘန္ေကာက္မွာ အျငိမ္းစားေနေနတယ္။ ဦးေနဝင္းေခတ္ကတည္းက ႏိုင္ငံက ႏွင္ပစ္ခံရတာ၊ တိုင္းျပည္အတြက္ အရမ္းနစ္နာဖို႕ေကာင္းတယ္။ သူ႕ ၁၁ မ်က္ႏွာစာတမ္းကို လုံးေကာက္မျပန္  လူျပိန္းနားလည္ေအာင္ ဆီေလ်ာ္သလို ျပန္တာ အခု ၂ မ်က္ႏွာ အၾကမ္းျပီးလို႕  Share လိုက္တယ္။အခ်ိန္ရရင္ရသလို ဆက္ျပန္ပါမယ္။ မေကာင္းရင္ ဘာသာျပန္တာ အသုံးမက်လို႕ မွတ္ပါ့မယ္။
---------------------------------------------------------------------
ဦးျမင့္ရဲ့   "Corruption: Causes, Consequences and Cures" စာတမ္းအေပၚ သေဘာထားထင္ျမင္ခ်က္ - အပိုင္း ၁
အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈဆိုတာ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံရဲ့ စီးပြါးေရး၊ ႏိုင္ငံေရး အားနည္းျပီး အလုပ္မျဖစ္တာေတြကိုျပေနတာလို႕ ဦးျမင့္ေျပာတာကို က်ေနာသေဘာတူပါတယ္။ ဒီလို အလုပ္မျဖစ္ရတာဟာ အစိုးရရဲ့ စီးပြါးေရးမူဝါဒေၾကာင့္လို႕ က်ေနာ္က ဆိုခ်င္တယ္။ တလက္စတည္း အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးအဖြဲ႕ေတြဖြဲ႕ေပမဲ့ အေၾကာင္းရင္းကို ထုတ္ေဖာ္ကိုင္တြယ္မႈ မလုပ္ရင္ အက်ိဳးသက္ေရာက္မွာ မဟုတ္လို႕ သူေျပာတာကိုလည္း သေဘာတူပါတယ္။
ဒါ့ေၾကာင့္ မဖြံ႕ျဖိဳးတဲ့ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္တတ္တဲ့ ျခစားမႈ ၂ မ်ိဳး အေၾကာင္း ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ၁)  လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈေတြကိုျဖစ္ေစတဲ့ ခ်ိနဲ႕တဲ့တရားစီရင္ေရး၊ အစြမ္းမထက္တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ မဖြံ႕ျဖိဳးတဲ့ လူ႕ေဘာင္အုတ္ျမစ္ေတြက ေပါက္ဖြားလာသူေတြနဲ႕  ၂) အစိုးရေပၚလစီေၾကာင့္ ႏိုင္ငံစီးပြါးေရးကို လက္ဝါးၾကီးအုပ္ခြင့္ေတြ ပိုရသြားသူေတြ အေၾကာင္းပါ။
ပထမ အမ်ိဳးအစားက လြယ္လြယ္နဲ႕မေပ်ာက္၊ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူလုပ္တတ္တဲ့ အက်င့္ဆိုးကို ေျပာင္းပစ္ဖို႕နဲ႕ ဝန္ထမ္းေတြ ဖူလုံဖို႕ အခ်ိန္ယူရမယ္။ လူ႕ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္း ဖြံ႕ျဖိဳးလာေအာင္ အေျခခံေကာင္းေတြ တည္ေဆာက္ရပါလိမ့္မယ္။ ဒုတိယ အမ်ိဳးအစားကေတာ့ ျမန္ျမန္ထက္ထက္နဲ႕ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းႏိုင္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံ့စီးပြါးကို လက္ဝါးၾကီးအုပ္ထားတဲ့ ဗ်ဴရိုကေရစီနဲ႕ ၾကိဳးနီစနစ္ကို ေလွ်ာ့ခ်ပစ္ရုံပါပဲ။
သို႕ေသာ္ ျမန္မာျပည္လို ႏိုင္ငံမ်ိဳးမွာက စီးပြါးေရးမူဝါဒ ေျဖေလွ်ာ့ဖို႕၊ ခ်ဳပ္ကိုင္မႈ ေလွ်ာ့ခ်ဖို႕ ဆိုတာ မလြယ္လွဘူး။ ႏိုင္ငံ့စီးပြါးေရးမွာ တင္ပို႕မႈစရိတ္ေတြ transaction cost ေလွ်ာ့ပစ္ဖို႕ဆိုတာ မလြယ္ဘူး။   ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ စီးပြါးေရးျပဴျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ဖို႕ အစိုးရက ဘာေၾကာင့္ ေႏွာင့္ေႏွးေနတာလဲဆိုတဲ့ ေမးခြန္းပဲ ေမးရေတာ့မယ္။
ႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေရးရျပီး အေစာပိုင္းႏွစ္ေတြတုန္းက ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈကို ေမွ်ာ္ကိုးတဲ့ လြတ္လပ္တဲ့ကုန္သြယ္ေရး free trade ၊ တံခါးဖြင့္ စီးပြါးေရး open-door policy ၊ အစိုးရက ဝင္မစြက္တဲ့ Laissez-faire ကိုလိုနီစီးပြါးေရးပံုစံကို ႏိုင္ငံျခားကုန္သြယ္ေရးနဲ႕ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈကို ႏိုင္ငံေတာ္က ထိန္းခ်ဳပ္မႈလုပ္၊ သြင္းကုန္အစားထိုးဖို႕ ႏိုင္ငံပိုင္စက္ရုံေတြေထာင္ရင္ ဖြံ႕ျဖိဳးမႈျမန္မယ္ဆိုတဲ့ ယုံၾကည္မႈက လႊမ္းမိုးခဲ့တာ လက္ခံႏိုင္စရာပါ။ အခုေခတ္မွာ အဲဒိပုံစံက အလုပ္သိပ္မျဖစ္တာ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြက နမူနာျပျပီးပါျပီ။ သူတို႕ဟာ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈကို အားေပးတဲ့၊ ႏိုင္ငံျခားကို ထုတ္ကုန္ေတြ ပို႕ႏိုင္ေအာင္ ဦးစားေပးတဲ့ ေပၚလစီေနာက္ကိုပဲ လိုက္ခဲ့ၾကတယ္။
ဆိုေတာ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ဘာေၾကာင့္ အစိုးရက လက္ေႏွးေနရသလဲ ဆိုတာ ရွင္းျပဖို႕ လက္ခံႏိုင္စရာ အေၾကာင္းေတြရွိရမွာေပါ့။ ျမန္မာလို သဘာဝသယံဇာတ ခ်မ္းသာတဲ့ ႏိုင္ငံမ်ိဳးမွာ က်ေနာ့အျမင္ ေႏွးေကြးမႈဟာ သယံဇာတ ႂကြယ္ဝမႈေၾကာင့္လို႕ပဲထင္ပါတယ္။ လက္ခံႏိုင္စရာမဟုတ္တဲ့ စီးပြါးေရးေပၚလစီေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ေငြစာရင္း ရွင္းတမ္းကြာဟခ်က္ ျပသနာေတြ balance of-payments problems ကို ေရွာင္လႊဲဖို႕ ႏိုင္ငံဟာ သယံဇာတေတြ ေရာင္းလို႕ရတဲ့ ႏိုင္ငံျခားဝင္ေငြကို သုံးရေတာ့တယ္။ ေငြစာရင္းျပသနာေပၚတိုင္း ျပဳျပင္ေရးေရွ႕႐ႈေစမဲ့ အိုင္အမ္အက္ သို႕မဟုတ္ ႏိုင္ငံျခားအစိုးရေတြဆီက တည္ျငိမ္မႈထိန္း ေခ်းေငြကို ယူမဲ့အစား သယံဇာတ ေရာင္းရေငြကို အစားထိုးသုံးဖို႕ပဲ လုပ္လာေတာ့တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံလို စစ္အရာရွိၾကီးေတြက ႏိုင္ငံရဲ့သယံဇာတေတြကို ကိုယ္ပိုင္သဖြယ္ အသုံးျပဳခြင့္ရွိတဲ့ ႏိုင္ငံမွာ ပိုေနျမဲ ၾကားေနျမဲstatus quo က သူတို႕အတြက္ အင္မတန္ကို အက်ိဳးအျမတ္ျဖစ္ေစပါတယ္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲလို႕ ျပသနာေတြကို ရင္ဆိုင္မဲ့အစား ျငိမ္ျငိမ္ေနတာ သူတို႕ပိုလိုလားပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ သယံဇာတ ခ်မ္းသာႂကြယ္ဝမႈrich endowment of natural resources၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ဖို႕ ႏိုင္ငံေရးစိတ္ဓာတ္ ကင္းမဲ့မႈlack of political will to undertake economic reforms နဲ႕ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈတို႕ corruption ဆက္စပ္ႏြယ္ငင္ေနတာကို က်ေနာ္တို႕ ေတြ႕ရပါျပီ။ ျမန္မာ့လူ႕အဖြဲ႕အစည္းရဲ့ ေနာက္ခံ context ထဲ ဒီဆက္ႏြယ္မႈကို ဆက္ေျခရာခံဖို႕ ဦးျမင့္ အိုင္ဒီယာကို ဆက္သုံးၾကစို႕ရယ္။
သူ႕ရဲ့ high level အထက္က ျခစားမႈနဲ႕ low level  ေအာက္ေျခက ျခစားမႈ ဆိုတာနဲ႕ စၾကတာေပါ့။ အထက္ကျခစားမႈဆိုတာ ဩဇာအာဏာေၾကာင့္ အခြင့္ထူးခံရျပီး ႂကြယ္ဝေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရး ထိပ္ဆုံးတန္းကသူေတြေၾကာင့္လို႕ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ သူတို႕ရဲ့ျခစားမႈဟာ လစာဝင္ေငြနည္းတာေၾကာင့္ မဟုတ္ပါ။ လစာဝင္ေငြနည္းတဲ့ စာေရးစားခ်ီ အစိုးရဝန္ထမ္းေတြကေတာ့ inflation ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈေၾကာင့္ လူေနမႈစရိတ္ မကာမိရာက  အက်င့္ပ်က္လာဘ္စားရတာလို႕ ေျဖေလ့ရွိပါတယ္။ အထက္ကျခစားမႈနဲ႕ ပတ္သတ္လို႕  economic rent ႏိုင္ငံေတာ္ဆိုင္ရာ စီးပြါးေရး အငွါးခ်ထားမႈ သို႕မဟုတ္ ပါမစ္ခ်ေပး စီးပြါးေရး (လက္မွတ္ထိုးရင္ ေငြျဖစ္တဲ့ စီးပြားေရး သေဘာမ်ဳိး ၊ လူ႕ေဘာင္သစ္ ကိုေဇာ္မင္းကေတာ့ ေဘာပင္စီးပြားေရးလို႔ ေရးဖူး) တို႕ ဆက္စပ္ပုံ ေနာက္မွာေဆြးေႏြးပါမယ္။
အခုေတာ့ လစာတိုးေပးလို႕ ေအာက္ေျချခစားမႈ ေပ်ာက္သြားမွာမဟုတ္လို႕ ေျပာၾကတာကို ေထာက္ခံ ေဆြးေႏြးပါရေစ။ တကယ္ေတာ့ real wages လစာအစစ္အမွန္တိုးသြားတာ မဟုတ္ပဲ ဂဏန္းေတြ ပံုပ်က္ ျမင့္တက္သြားတာပါ။ လစာ အစစ္အမွန္တိုးသြားရင္ေတာင္ လာဘ္ယူလို႕ရေသးတဲ့အထိ လာဘ္ယူၾကဦးမွာမို႕ ဒီဟာက ရပ္သြားမယ္လို႕ က်ေနာ္မထင္ပါ။ တကယ္က ေအာက္ေျချခစားမႈ ေလ်ာ့သြားဖို႕ဆို ေငြေဖာင္းပြမႈ ထိန္းဖို႕၊ လူေနမႈစရိတ္ၾကီးေစတဲ့ ကုန္ေတြ တင္သြင္းမႈ ေလွ်ာ့ခ်ဖို႕နဲ႕ လာဘ္ယူတာေတြ က်ဆင္းသြားေစမဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆိုင္ရာ ျပဳျပင္မႈေတြ တျပိဳင္တည္း လုပ္ဖို႕လိုပါတယ္။
 (ဆက္ရန္)

ဆရာဦးျမင့္နဲ႕ ဆရာၾကီး ဦးလွျမင့္
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
ဦးျမင့္ရဲ့   "Corruption: Causes, Consequences and Cures" စာတမ္းအေပၚ သေဘာထားထင္ျမင္ခ်က္ - အပိုင္း ၂

ဦးျမင့္ေဆြးေႏြးတဲ့ ျခစားပုံ ၃မ်ိဳးကို ဆက္ေဆြးေႏြးပါ့မယ္။ ၁) အရိုးစြဲေနတဲ့ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈ "systemic" corruption ၊ ဒါက တိုင္းျပည္ရဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအပိုင္းေတြမွာသာမက လူေတြရဲ့ အက်င့္စ႐ိုက္ထဲထိ လိႈက္စားေနလို႕ ျခစားမႈဟာ ဘဝေနနည္းပါ ျဖစ္လာတယ္။ ၂) စနစ္တက် ၾကံစည္ထားတဲ့ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈ well-organized system of corruption၊ စီးပြါးေရးသမားေတြက ဘယ္သူ႕ ဘယ္ေလာက္ေပးရင္ ဘာျပန္ရမယ္ ဆိုတာ သိသလို အစိုးရအရာရွိေတြဘက္ကလည္း ေရရွည္ စို႕စို႕ပို႕ပို႕ စားရေအာင္ လုပ္တယ္။ ေရႊဥဥေနတဲ့ ငန္းကိုေမြးထားသလိုေပါ့။ ၃) က်ီးကန္းေတာင္းေမွာက္ ျခစားမႈ chaotic corruption၊ ေပးမဲ့သူက ဘယ္သူ႕ ဘယ္ေလာက္ေပးရမလဲ ဘယ္ေလာက္ျပန္ရမလဲ မသိသလို ယူတဲ့သူကလဲ "ေနပူတုန္း ျမက္လွန္း" သိမ္းၾကဳံးယူပါတယ္။ အဲဒီအေျခအေနမွာ ငန္းဟာ စိတ္ရွုပ္သြားျပီး ေရႊဥ ပံုမွန္ဥဖို႕ ခက္သြားတယ္လို႕ ဦးျမင့္က ဆိုခဲ့တယ္။
စိတ္ဝင္စားစရာ ေမးခြန္းေတြ က်ေနာ့ေခါင္းထဲ ေပၚလာတယ္။ အက်င့္ပ်က္ျခစားတာ ျမန္မာမွ မဟုတ္ပါ၊ အိမ္နီးခ်င္းေတြျဖစ္တဲ့ ထိုင္းတို႕၊ အိႏိၵယတို႕လည္း ထိုနည္းလည္းေကာင္းပါပဲ။  အိႏိၵယဆို တေလာေလးက အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈဆန္႕က်င္ေရး အစာငတ္ခံဆႏၵျပတာေတြေတာင္ ျဖစ္သြားေသး။ ဒါေပမဲ့ ဒီႏိုင္ငံေတြ တိုးတက္မႈႏႈန္း ေကာင္းေနျပီး ကိုယ္ေတြႏိုင္ငံက ဘာေၾကာင့္ ဖြံ႕ျဖိဳးမႈႏႈန္း နည္းရသတုန္း။ (အစိုးရရဲ့ တရားဝင္ႏႈန္းကို စာရြက္ေပၚမွာပဲ ထားလိုက္ပါ)
က်ေနာ့အတြက္ေတာ့ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံဟာ စီးပြါးေရးဖြံ႕ျဖိဳးမႈအတြက္ မူဝါဒနဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေကာင္းေတြရွိေနရင္ စနစ္တက် ၾကံစည္ ျခစားမႈ organized corruption ကို အတိုင္းအတာတခုထိ သည္းခံႏိုင္တယ္လို႕ ျမင္တယ္။ သို႕ေသာ္ ဒီဟာက အလားအလာအျပည့္ရွိတဲ့ ဖြံ႕ျဖိဳးမႈ  full potential growth ကို ပိတ္ဆို႕ထားသလိုျဖစ္ေနျပီး ဖြံ႕ျဖိဳးမႈႏႈန္းကိုပါ ဆြဲခ်ေနတာက အမွန္ပါပဲ။ အလားအလာအျပည့္ရွိတဲ့ ဖြံ႕ျဖိဳးမႈလမ္းေၾကာင္း full-potential growth path နဲ႕  နိမ့္က်ေနတဲ့ဖြံ႕ျဖိဳးမႈလမ္းေၾကာင္း lower growth path ၾကားက ကြာဟခ်က္ဟာ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈတန္ဘိုး costs of corruption ပါပဲ။ ဒီဟာက အၾကမ္းအားျဖင့္ ဥပမာျပရရင္ ထိုင္းႏိုင္ငံေပါ့။
စင္ကာပူကေတာ့ အင္မတန္ ထူးျခားတဲ့ ဥပမာျဖစ္တယ္။ အက်င့္ပ်က္မႈကို တိုက္ဖ်က္ရာမွာ နာမည္ေကာင္းရျပီး ဖြံ႕ျဖိဳးမႈကိုလည္း အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ အျမင့္ဆုံးေရာက္ေအာင္ ထိန္းထားႏိုင္တယ္။ ႏိုင္ငံေသးေသာ္ျငား သယံဇာတမရွိဘဲ ေထာင္တက္လာႏိုင္ခဲ့တဲ့ သူ႕ေအာင္ျမင္မႈဟာ အတုယူစရာပါ။ သဘာဝသယံဇာတ ေခါင္းပါးေတာ့ အက်င့္ပ်က္မႈကို တိုက္ဖ်က္ရမွာ တာဝန္ျဖစ္လာတယ္။ ဒါမွ ႏိုင္ငံကို အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးနဲ႕ ကုန္သြယ္ေရးမွာ ကုန္တင္ကုန္ခ်လုပ္ေနတဲ့ သင္းေဘာေတြ မၾကန္႕ၾကာရေအာင္၊ တင္ပို႕မႈစရိတ္ေတြေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္တဲ့ အေကာက္ခြန္မဲ့ ဆိပ္ကမ္းၾကီး entrepôt အျဖစ္ ခ်ဲ႕ထြင္တည္ေဆာက္ႏိုင္မွာ ျဖစ္လို႕ပဲ။ ျမန္မာျပည္ကေတာ့ ဒီဥပမာနဲ႕ ဆန္႕က်င္ဘက္ပဲ။
ျမန္မာျပည္မွာ က်ီးကန္းေတာင္းေမွာက္ ျခစားမႈ စတာ လြတ္လပ္ေရးရအျပီး စီးပြါးေရးကို ႏိုင္ငံေတာ္က စထိန္းခ်ဳပ္ကတည္းကပါ။ စီးပြါးေရးထိန္းခ်ဳပ္မႈ ပိုၾကာလာ၊ ပိုတင္းၾကပ္လာတာနဲ႕အမွ် ျခစားမႈ ပိုက်ယ္ျပန္႕နက္႐ိႈင္းလာပါတယ္။ လူေတြလည္း အက်င့္ပ်က္လာေတာ့တာပါပဲ။ ကိုလိုနီေခတ္မွာတုန္းက ျမန္မာ့ေရႊဥဟာ ဆန္ႏိုင္ငံျခားတင္ပို႕မႈက လာပါတယ္။ ဆန္တင္ပို႕မႈမွာ ျမန္မာဟာ ပထမ၊ ဆန္ႏိုင္ငံျခားတင္ပို႕မႈက တိုင္းျပည္ဖြံ႕ျဖိဳးမႈရဲ့ အဓိကေမာင္းႏွင္အားပါ။ လြတ္လပ္ေရးရအျပီး ဆန္စပါးလုပ္ငန္း အစိုးရခ်ဳပ္ကိုင္မႈေအာက္ေရာက္၊ အဲဒိခ်ဳပ္ကိုင္မႈေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ျခစားမႈေတြက ေရႊဥဥေပးေနတဲ့ငန္းရဲ့ လည္မ်ိဳကို ညွစ္သတ္ခဲ့ပါေတာ့တယ္။
ေပၚျပဴလာျဖစ္ခဲ့တဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္က ႏိုင္ငံျခားသားပိုင္ ဆန္စက္ေတြက ကိုယ္စားလွယ္ပြဲစားေတြရဲ့ လယ္သမားေတြအေပၚ အျမတ္ထုတ္တာ ကာကြယ္ဖို႕လို႕ဆိုတယ္။ တကဲ့အေၾကာင္းက အစိုးရဝင္ေငြ ျမႇင့္ဖို႕ပါ။ ဒီကဏၰက ဝင္ေငြဟာ အစိုးရအသုံးစရိတ္ကို ျပည့္မွီ႐ံုမက စီးပြါးဖြံ႕ျဖိဳးမႈစီမံကိန္းေတြကို ေငြေၾကးမတည္ႏိုင္တဲ့ထိပါ။ ဖြံ႕ျဖိဳးေရးစီမံကိန္းေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာမွာ စီးပြါးေရးတိုးတက္မႈႏႈန္းျမႇင့္ဖို႕   စိုက္ပ်ိဳးေရးကဏၰပိုေငြကို ႏႈတ္ extraction of the "agricultural surplus" ၊  ႏိုင္ငံပိုင္ စက္မႈထုတ္ကုန္ လုပ္ငန္းေတြကို ပံ့ပိုး subsidize the state-owned manufacturing industries ဆိုတဲ့ သီအိုရီကို အေျခခံခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႕ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးမႈ ေရာင္းဝယ္ေရးဘုဒ္အဖြဲ႕ရဲ့ လက္ထဲ ႏိုင္ငံတကာ ေပါက္ေစ်းထက္ လယ္သမားေတြကို ေစ်းႏွိမ္ေပးႏိုင္တဲ့ လက္ဝါးၾကီးအုပ္ အာဏာေရာက္လာခဲ့တယ္။
၁၉၆၃ မွာေတာ့ စိုက္ပ်ိဳးေရးကဏၰပိုေငြကို ထပ္ထြက္လာေအာင္ လုပ္ျပန္ပါတယ္။ အဲဒါက လယ္သမားေတြကို အစိုးရက တာဝန္ေက်စပါး သတ္မွတ္ျပီး ျပည္တြင္းေပါက္ေစ်းထက္ ႏွိမ္ဝယ္တယ္။ ( ျပည္တြင္းေပါက္ေစ်းက  ႏိုင္ငံတကာ ေပါက္ေစ်းထက္ နိမ့္ေအာင္ ေစ်းသတ္မွတ္ထားျပီးသား)။ တာဝန္ေက်စပါးကို ဝန္ထမ္းေတြ နဲ႕ စက္ရုံအလုပ္ရုံက အလုပ္သမားေတြအတြက္ ခြဲတမ္း ေပးပါတယ္။ ဒါမွလည္း လူေနမႈစရိတ္ျမင့္မားမႈကို အလုပ္သမားေတြ ေထမိမယ္။ ဆႏၵျပမႈကို ေရွာင္ႏိုင္မယ္ မဟုတ္လား။
ဒီလုပ္ထုံးလုပ္နည္းေတြက အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈကို တသီၾကီးျဖစ္ေစေတာ့တယ္။ ၁) အစိုးရဟာ လက္ဝါးၾကီးအုပ္ဝယ္သူျဖစ္တာမို႕ စပါးေပၚခ်ိန္မွာ ဒိုင္ေတြဖြင့္ျပီး ဝယ္ရတယ္။ ဒိုင္ေတြမွာ ယာယီခန္႕ စာေရးေတြက ဆန္ကုန္သြယ္ေရးမွာ အေတြ႕အၾကဳံလည္းမရွိ၊ နားလည္းမလည္။ အဲဒီေတာ့ လယ္ထဲကေန အဝယ္ဒိုင္ထိေရာက္ေအာင္ တိုင္းတာခ်ိန္တြယ္ရာမွာ အေလအလြင့္နဲ႕ အခ်ိန္ၾကာတာေတြျဖစ္တဲ့အျပင္ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႉေတြကို ျဖစ္ပြါးေစတယ္။ မရိုးသားတဲ့ လယ္သမားေတြကလည္း စာေရးေတြရဲ့ အားနည္းခ်က္ကို အခြင့္ေကာင္းယူျပီး အထြက္ႏႈန္းပိုရေအာင္ ေရျဖန္းတာတို႕၊ သဲခဲေရာတာတို႕ လုပ္ၾကတယ္။ ၂) ယာယီဂိုေဒါင္ သိုေလွာင္မႈကလည္း သက္ကယ္မိုး၊ ဝါးထရံဆိုေတာ့ သူခိုးအားေပး ျဖစ္ေနျပန္ျပီး မီးေလာင္လည္း လြယ္လို႕ အေပ်ာက္အဆုံးစာရင္းျပရ ေကာင္းပါတယ္။ ၃) တာဝန္ေက်စပါး ဝယ္ယူေရး၊ ဆန္ခြဲတမ္းျဖန္႕ျဖဴးေရးကို တာဝန္ယူၾကတဲ့ အရာရွိေတြ ျခစားမႈကလည္း က်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕ ျဖစ္ေနေတာ့ သတိေပး အေရးယူတာေလာက္ အေပ်ာ့ေပါ့။
အဲဒီ ျခစားမႈေတြအျပင္ လယ္သမားေတြအတြက္ ဘာမက္လုံးမွ မေပးတဲ့ အစိုးရရဲ့ မူဝါဒေၾကာင့္ ျမန္မာ့ဆန္ ႏိုင္ငံျခားတင္ပို႕မႈဟာ ပံုမွန္က်ဆင္းေနရာက ၁၉၉၇-၉၈မွာ က်ပ္ေငြ ၃၈ သန္းပဲ ဝင္ေတာ့တဲ့ထိ အနိမ့္ဆုံးထိုးဆင္းခဲ့တယ္လို႕  ျမတ္သိန္းက သူ႕ Economic Development of Myanmar စာအုပ္မွာ ေရးခဲ့တယ္။ ဆန္တင္ပို႕မႈထိုးက်ေတာ့ ႏိုင္ငံျခားအရံေငြေတြ အလ်င္အျမန္ခန္းလာမယ္လို႕ ေမွ်ာ္လင့္ထားႏိုင္ပါတယ္။ The River of Lost Footsteps: A Personal History of Burma ကိုေရးတဲ့ သမိုင္းဆရာ သန္႕ျမင့္ဦးက "၁၉၈၈ ႏွစ္ ေႏွာင္းပိုင္းလမ်ားတြင္ ႏိုင္ငံျခားအရံေငြ မရွိသေလာက္ ခမ္းျပီ။ စစ္တပ္ ဆက္ရပ္တည္ေရး ေလာင္စာ၊ စပယ္ယာပါတ္နဲ႕ လက္နက္ဝယ္ႏိုင္ေရး ေငြမာလိုသည္။ ႏိုင္ငံျခားအေႂကြး ၆ ဘီလီယံ ေဒၚလာဆပ္ရမည့္အျပင္ ႏိုင္ငံေတာ္ဝန္ေဆာင္စရိတ္ တႏွစ္ ေဒၚလာ ၂ သန္းေက်ာ္လိုသည္" လို႕ ဖြဲ႕ပါတယ္။
ဒီအေျခအေနမွာ တျခားႏိုင္ငံ တႏိုင္ငံဆို အိုင္အမ္အက္မွာ တည္ျငိမ္ေရးရန္ပံုေငြ ေခ်းမယ္။ ရန္ပံုေငြနဲ႕ တြဲပါလာတဲ့ ပံုမွန္လုပ္စရာရွိတာေတြကို လုပ္မယ္။ လုပ္ရမွာေတြက ႏိုင္ငံျခားကုန္သြယ္မႉ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတာ ဖယ္ပစ္၊ ေငြလဲလွယ္မႈႏႈန္း အဆမတန္ ျမႇင့္ထားတာ ျပင္၊ ေငြေဖာင္းပြမႈ ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႕နဲ႕ အစိုးရဘတ္ဂ်က္ လိုေငြျပေနတာ ေလွ်ာ့ဖို႕ ေငြေၾကးနဲ႕ ဘဏၰၰာအခြန္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြ တင္းၾကပ္ဖို႕ပါပဲ။ ျမန္မာျပည္ အဲဒါေတြလုပ္ျပီး စီးပြါးေရးမူဝါဒ ျပဴျပင္ေျပာင္းလဲရင္၊ ထိန္းခ်ဳပ္မႈေတြ ေလွ်ာ့ပစ္ရင္ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈနည္းလာမယ္။ ဆန္တင္ပို႕မႈလုပ္ငန္း ေခါင္းျပန္ေထာင္လာမယ္။
သို႕ေသာ္ ျမန္မာျပည္ဟာ သယံဇာတေတြကိုပဲ အားကိုးေနခဲ့တယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံေရးသမားတေယာက္နဲ႕ညွိျပီး သစ္ေတြကို ထိုင္းကုမၸဏီေတြဆီ ေရာင္းစားတယ္။ မတန္မရာေစ်းနဲ႕ ခုတ္သြားခဲ့တဲ့ သစ္ေတာၾကီးေတြရဲ့ တန္ဘိုးဟာ ႏိုင္ငံျခားအရန္ေငြလိုေနတာကို ျဖည့္ေတာ့ေပးခဲ့တာေပါ့။ဒါေပမဲ့ ဒီကတိုက္က႐ိုက္တန္ဘိုးဟာ ႏိုင္ငံ့ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရး ဦးတည္တဲ့ တကယ္လိုအပ္တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြကို ေရွာင္လႊဲဖို႕သာ ျဖစ္ခဲ့တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ေစ်းကြက္စီးပြါးေရးစနစ္ဆီ မကူးေျပာင္းႏိုင္ခဲ့ပဲ ျဖစ္သလို ေမ်ာေနခဲ့တယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ေငြစာရင္း ျပသနာကလည္း နာတာရွည္ျဖစ္ခဲ့တာ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕ေတြ႕ျပီး ႏိုင္ငံျခားပို႕ရလို႕ ခံသာသြားတယ္။ ၂၀၀၂-၂၀၀၃ မွာ ကုန္သြယ္မႈပိုေငြျပလာရာက ဆက္ထိန္းထားႏိုင္ေနပါျပီ။
က်ေနာ့ေဆာင္းပါး အဆုံးမွာ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈနဲ႕ ႏိုင္ငံေတာ္စီးပြါးေရး အငွါးခ်မႈ ဆက္စပ္ပုံကို ေဆြးေႏြးတဲ့အခါ ၾကီးထြားလာတဲ့ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕ ႏိုင္ငံျခားတင္ပို႕မႉက ျခစားမႈကို ပိုၾကီးလာေစေၾကာင္း ေျပာပါ့မယ္။ အခုေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ အလြန္အေရးပါတဲ့ ျခစားမႈတခုအေၾကာင္း ေဆြးေႏြးခ်င္ပါတယ္။ ဦးျမင့္ကလည္း ဒီအေၾကာင္း ေဆြးေႏြးထားပါတယ္။ ေမွာင္ခိုေစ်းကြက္ black market နဲ႕ ယူဂ်ီစီးပြါးေရး underground economy တို႕ က်ယ္ျပန္႕လာတဲ့အေၾကာင္းပါ။
(ဆက္ရန္)

(ရလာေသာေမးလ္ကို ထပ္မံေဖၚၿပပါသည္)