Saturday, 29 December 2012

A slave at five years old




Dear friends,



India is stalling the toughest child labour law in its history... because politicians say it's not a 'priority'! But the majority of MPs support it and all they need is a massive public push to bring it to a vote. Let´s raise our voices for India´s children. Sign now:

The Indian Parliament is closing without passing the toughest child labour law in its history. Worse, the bill is supported by the majority of MPs, but it was ignored for weeks, because they felt it was not a 'priority'!

India is the world's child labour capital -- kids as young as five are sold to traffickers and forced to work as modern-day slaves, abused and beaten. The historic new bill would ban outright any child labour under 14 and provide stipends for poor families to keep their children in school. But MPs have let it fall off their agenda, and Indian child rights groups say they badly need our help, now, to ramp up the public pressure.

If the Avaaz community comes together, we can create a wave of attention to the bill, and push MPs to vote. Sign this urgent petition and forward it widely -- when we reach 1 million we'll deliver our message to the Parliament with former child workers:

http://www.avaaz.org/en/india_child_labour_g1/?bXVWUbb&v=20512

A staggering 215 million children work in mines, quarries, and factories around the world. All nations have signed an agreement to put the eradication of child labour at the heart of their national education plans. But, India is home to the largest child labour force in the world. If the new law passes, it would ban all child labour for under 14-year-olds and all harmful work for under 18s. The law even has provisions to ensure it doesn't hurt the poorest families -- enshrining the right to free education and proposing stipends to compensate any losses.

Critics say the real problem isn't the law, it's bad enforcement. And it's true that in the last three years in India less than 10% of the 450,000 reports of child labour were prosecuted under the existing, weak, law. But the new law packs some serious punch. The police will no longer have to wait for a court order to act. All forms of commercial child labour under 14 will be criminalised, and instead of meaningless fines or short prison sentences, the criminals will face tough penalties.

While the majority of MPs say they'll support the bill, there's no political urgency to bring it to a vote. But each day they delay, more children are forced into a life of sweatshop misery. It's up to us to push them over the edge. Sign the petition to India's MPs now, and share widely:

http://www.avaaz.org/en/india_child_labour_g1/?bXVWUbb&v=20512

The Avaaz community has campaigned to protect the children and the most vulnerable, time and time again. Just weeks ago, 1.2 million of us got together to help pass the most comprehensive education plan in Pakistan. How we treat our children is a reflection on our moral compass -- and it´s time to take firm steps against their abuse. Let's join together to speak out for the future of India's suffering children.

With hope and determination,

Jamie, Alice, Alex, Alaphia, Lisa, Jeremy, Ricken, Dalia, Rewan, Michelle and the whole Avaaz team


MORE INFORMATION:

India proposes ban on child labor (Washington Post)
http://www.washingtonpost.com/world/india-proposes-ban-on-child-labor/2012/08/29/ef9d802a-f1f2-11e1-a612-3cfc842a6d89_story.html

Getting ready for the new law against child labour (The Hindu)
http://www.thehindu.com/opinion/op-ed/article3878212.ece

Over 60 million child laborers in India (India Tribune)
http://www.indiatribune.com/index.php?option=com_content&view=article&id=2884:over-60-million-child-laborers-in-india

35 child workers rescued from Delhi factories (Business Line)
http://www.thehindubusinessline.com/industry-and-economy/economy/35-child-workers-rescued-from-delhi-factories/article1694550.ece

End Child Labour and Educational Disadvantage - report and film
http://educationenvoy.org/


Support the Avaaz Community!
We're entirely funded by donations and receive no money from governments or corporations. Our dedicated team ensures even the smallest contributions go a long way. Donate to Avaaz





Avaaz.org is a 17-million-person global campaign network
that works to ensure that the views and values of the world's people shape global decision-making. ("Avaaz" means "voice" or "song" in many languages.) Avaaz members live in every nation of the world; our team is spread across 19 countries on 6 continents and operates in 14 languages. Learn about some of Avaaz's biggest campaigns here, or follow us on Facebook or Twitter.

You are getting this message because you signed "Stand with Aung San Suu Kyi" on 2011-07-02 using the email address moelay1310@gmail.com.
To ensure that Avaaz messages reach your inbox, please add avaaz@avaaz.org to your address book. To change your email address, language settings, or other personal information, https://secure.avaaz.org/act/index.php?r=profile&user=805be3c5fffc4734ef88d1d056270680&lang=en, or simply go here to unsubscribe.


To contact Avaaz, please do not reply to this email. Instead, write to us at www.avaaz.org/en/contact or call us at +1-888-922-8229 (US).

Sunday, 23 December 2012






"ကြ်န္မတို႕ကေတာ႔ကေလးေတြလူစဥ္မမီတာေၾကးနီစီမံကိန္းေၾကာင့္လို႕ပဲထင္ပါတယ္"
Posted: 23 Dec 2012 04:17 AM PST


"ကၽြန္မတို႔ကေျပာခြင့္မရလို႔ မေျပာပဲေနခဲ့ရတာပါ။ ကၽြန္မတို႔ ရဲ႕ကေလးေတြ ဒီလိုမ်ဳိးလူစဥ္မမီ ျဖစ္ရတာဟာ ဦးပိုင္ဆာလျဖဴရစ္ အက္စစ္စက္႐ုံနဲ႔ ေၾကးနီစီမံကိန္း ေၾကာင့္လို႔ပဲထင္ပါတယ္။ ကၽြန္မတို႔ မွာ ဒီလိုမ်ဳိးဆြံအတဲ့ ကေလးေတြ ေမြးတဲ့ မ်ဳိး႐ိုးလည္းမရွိပါဘူး။ ကၽြန္မကိုယ္၀န္ေဆာင္စဥ္ကာလ တုန္းကေတာ့ ဦးပိုင္မိုးႀကိဳးဆာလ ျဖဴရစ္အက္စစ္စက္႐ုံက အက္စစ္ ေငြ႕ေတြ႐ွု႐ႈိက္ခဲ့ရတယ္ဘာမွမျဖစ္ ေလာက္ဘူးပဲထင္ခဲ့တာ။ ကေလး ေမြးတုန္းကလည္း အခက္ခဲမရိွ ခဲ့ဘူး၊ ေနာက္ပိုင္းက်ေတာ့မွ ကေလးက အသက္၂ ႏွစ္အရြယ္ တာေရာက္လာတယ္စကားမေျပာ ဘူး၊

မိခင္တစ္ေရာက္အေနနဲ႔ ေတာ့ ကိုယ္ကေလးဒီလိုိုျဖစ္ေန တာကိုေတာ့ ဘယ္ၾကည့္ရက္ပါ မလည္း၊ ရန္ကုန္ကေလးေဆး႐ံု မွာတုန္းကေတာ့ေဒၚေအာင္ဆန္းစု ၾကည္လာၾကည့္တယ္၊အားမငယ္ ဖို႔လည္းေျပာသြားခဲ့ပါတယ္၊ကၽြန္မ အေနနဲ႔ကေတာ့အစိုးရရဲ႕ထုတ္ျပန္ ေၾကညာခ်က္ကိုလက္မခံႏိုင္ပါဘူး၊

ကၽြန္တို႔စိတ္ထဲမွာထင္ေနတာ ကေတာ့ ဦးပိုင္မိုးႀကိဳးဆာလပ္ ျဖဴရစ္အက္စစ္ဆက္႐ံုနဲ႔အမွတ္
တစ္ေၾကးစဥ္ေတာင္ေၾကးနီ စီမံကိန္း ေၾကာင္ ကၽြန္မတို႔ကေလးေတြ ဒီလိုျဖစ္ရတယ္လို႔ပဲထင္ပါတယ္" ဟု ၂ႏွစ္အရြယ္ခႏၵာကိုယ္ေပ်ာ႔ေခြ ေန သည့္သမီငယ္ေလးကို ခ်ီထား သည့္မခင္စန္းျမင့္က ၀မ္းနည္း ေသာမ်က္ႏွာျဖင့္ ေျပာဆိုသည္။

ထိုကဲ့သို႔ေျပာဆိုရသည္မွာကန္ကုန္း ေက်းရြာရွိကို အဂၤါရွိတဲ့ေနသည့္ ကေလးမ်ားအား ယင္းကဲသို႔ကိုယ္ အဂၤါခ်ိဳ႕တဲ့ရျခင္းမွာလက္ပံေတာင္း ေဒသတြင္ျပဳလုပ္ေနသည့္အမွတ္ (၁)ေၾကးနီးစီမံကိန္းႏွင့္ သက္ဆိုင္ မႈရွိမရွိကို ကန္ကုန္းေက်းရြာရွိ ကိုယ္အဂၤါ႐ႈိးတဲ့ေနသည့္ ကေလး ငယ္မ်ား အားရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ ကေလးေဆး႐ုံတြင္ စစ္ေဆးၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီး႒ာန မွ အမွတ္တရ(၁) ေၾကးနီစီမံကိန္ ႏွင့္ သက္ဆိုင္မႈမရွိဟုေၾကာျငာ ခ်က္ထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္အေပၚ မေက်နပ္ေသာေၾကာင့္အထက္ပါ အတိုင္းေျပာဆိုခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။

အဆိုပါ မခင္ဆန္းျမင့္ဆိုသူ မွာ စစ္ကိုင္းတိုင္းေဒသႀကီး မံုရြာခ႐ိုင္ဆားလင္းႀကီးၿမိဳ႕နယ္ကန္ကုန္း ေက်းရြာတြင္ေနထိုင္သူျဖစ္ၿပီးသူမ ၏ ကေလး ငယ္ မွာ အသက္ ၂ ႏွစ္အရြယ္ ေရာက္သည္ အထိ လမ္းေလွ်ာက္ႏိုင္ျခင္းမရိွေခါင္းမ ေထာင္ႏိုင္ကေလး၏ ခႏၵာကိုယ္ မွာေပ်ာေခြေနသည္ကိုေတြရ သည္။ အဆိုပါကေလးငယ္ကဲ့သို႔ ပင္ ကန္ကုန္ေက်းရြာတြင္ ယင္ ကဲ့သို႔ေ၀ဒခံစားေနရသည့္ကေလး ငယ္သံုးဦးရိွေနသည္ဟု သိရ သည္။
ရန္ကုန္ကေလးေဆး႐ုံတြင္ သြာေရာက္စစ္ေဆးခဲ့ရာတြင္ ပါ၀င္ခဲ့သည္ ကေလးငယ္ ေကာင္းထက္ေဇာ္၏ မိခင္မနီလာ ကလည္း"ကၽြန္မကေလးဒီလိုျဖစ္ သြားရတာအမွတ္တစ္ ေၾကးစဥ္ ေတာင္ ေၾကးနီးစီမံကိန္းေၾကာင္ လို႔ပဲထင္တယ္၊အစိုးရရဲ႕ထုတ္ျပန္ ေၾကညာခ်က္ကို ျငင္းခ်င္ေပမဲ့ အခြင္မသလို႔ရန္ကုန္မွာဘာမွ မေျပာခဲ့ရဘာဘူး၊ ကၽြန္မတို ရန္ကုန္ကေလးေဆး႐ံုမွာ တုန္းက ဘယ္မွ မသြားရပါဘူး၊ ဘယ္သူနဲ႔ မွလည္း မေတြ႕ရပါဘူး၊ သူတို႔ စစ္ေဆးၿပီးေတာ့ ျပန္လႊတ္လိုက္တာပါပဲ၊ ကၽြန္မတို႔ကိုလာေခၚ တုန္းကလည္း သူတို႔လာေခၚမယ္ ဆိုတာမသိခဲ့ရပါဘူး၊ ကၽြန္မအေန နဲ႔အဓိကေျပာခ်င္တာကေတာ့ ကၽြန္မတို႔ကေလးေတြ ဒီလိုမ်ဳိး လူစဥ္မမွီျဖစ္ရတာ ဒီေၾကးနီစီမံ ကိန္းေၾကာင့္လို႔ ပဲထင္ပါတယ္" ဟုကန္ကုန္းေက်းရြာမွကိုယ္အဂၤါခ်ိဳ႕ တဲ့ေနသည့္ကေလးငယ္၏ မိခင္ တစ္ဦးကေျပာသည္။
တိုကန္ကုန္းေက်းရြာမွာ အမွတ္တစ္ေၾကးနီစီမံကိန္းႏွင့္ နီးကပ္ေနသည့္အျပင့္ေၾကးနီထုတ္ လုပ္ရာတြင္ အသံုးျပဳသည့္မိုးႀကိဳး ဆာလျဖဴရစ္အက္စစ္စက္႐ုံမွာ လည္းကုန္ကုန္းရြာအေနာက္ဘက္ တြင္ တည္ေဆာက္ထားျခင္းျဖစ္ ေသာေၾကာင့္ ေနစဥ္ႏွင့္အမွ် အက္စစ္အနံသက္ဆိုးမ်ားကို ႐ႈ ႐ႈိက္ေနရပါသည္ဟုရြာသူရြာသား မ်ားကေျပာဆိုသည္။ အဆိုပါ အက္စစ္စက္႐ုံမွာလည္းလည္ပတ္ မႈမရွိဟု သက္ဆိုင္သူမ်ားကေျပာ ဆိုေသာ္လည္း တစ္ကယ္တန္း သြာေရာက္ၾကည့္႐ႈရာတြင္အက္စစ္ စက္႐ုံမွာ လည္ပတ္ေနသည္ဟု ယူဆရၿပီး အဆိုပါအက္စစ္စက္႐ုံ ထဲမွအက္စစ္ရည္မ်ားသယ္ေဆာင္ သည့္ကားတစ္ဆီးထြက္လာၿပီ ယင္းကားမွာ အမွတ္တစ္ေၾကးနီ စီမံကိန္းရွိရာသို႔ သြာေရာက္ၿပီး မိုးႀကိဳးအက္စ္ရည္သြာေရာက္ ေပးပိုသည္ကို ေတြ႕ရသည္။အမွတ္တစ္ေၾကးနီစီမံကိန္း၀န္း က်င္မွေဒသခံမ်ား ေျပာျပခ်က္ အရ စီမံကိန္းအတြက္ဘတ္ဖိုး ကားသစ္ႀကီးမ်ား ဒီဇင္ဘာ ၁၆ ရက္ ေရာက္ရွိလာသည္ကို ေတြရေၾကာင္းအမွတ္တစ္ေၾကးနီ စီမံကိန္းမွ ေန႔စဥ္ ညေန ၃ နာရီခြဲ ေတာင္မ်ား ကိုမိုင္ခြဲၿပီးမိုးႀကိဳး အက္စစ္မ်ားပက္ျဖန္းလ်က္ရွိ ေၾကာင္း ေျပာျပခဲ့သည္။

မ်ဳိးျမင့္ (Hot news weekly)
Posted: 23 Dec 2012 04:14 AM PST
ဦးေသာင္း ဆိုတာ ..

က်ေနာ္တို႕ RIT ေက်ာင္းေတာ္ႀကီး ကို သူပုန္ေက်ာင္း ဆိုၿပီး ..
Systematic Destroy လုပ္ခဲ့သူ ..

က်ေနာ္တို႕ ရဲ႕ ဆရာ ဆရာမေတြ ကို သူပုန္ဆရာ ေတြလို႕ စြပ္စြဲၿပီး ..
သူ႕ရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္တပည့္(Phd အလိုအေလ်ာက္ရ) ေတြနဲ႕ နည္းမ်ဳိးစံု ႏွိပ္ကြပ္ ခဲ့သူ ..

က်ေနာ္တို႕ RIT သမိုင္း နဲ႕ အတူ အမဲစက္ႀကီး စြန္းက်န္ခဲ့ မဲ့ သူ ..
----------------------------------------------------------------------------------------
"ဒီေက်ာင္းႀကီးကုိ အဆင့္ျမင့္ေအာင္ ႏိုင္ငံျခားသားေတြနဲ႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မယ္ ဆုိၿပီး ကၽြန္ေတာ္ ပါေမာကၡခ်ဳပ္ လုပ္ေနတုန္း ၉၇၊ ၉၈ ေလာက္ကေပါ့၊ ႏိုင္ငံျခားသားဆရာ ေတြလာၿပီး စာလာသင္တာမ်ိဳး လုပ္ခဲ့ဖူးတယ္။ စင္ကာပူႏွင့္ မေလးရွားကိုလည္း ပညာေတာ္သင္ေတြ လႊတ္ တယ္။ ေနာက္ေတာ့ ဒါေပမယ့္ လံုးဝ ကြဲျပားျခားနားတဲ့ စနစ္တစ္ခု ၂ဝဝဝ ခုႏွစ္မွာ ေပၚလာတယ္။ နယ္ေတြမွာ ေက်ာင္းေတြ အမ်ားႀကီး ဖြင့္ၿပီး ဒီေက်ာင္း ႏွစ္ေက်ာင္းမွာေတာ့ ေက်ာင္းသား လက္မခံဘဲ ျဖစ္သြားတယ္။ ေက်ာင္းသားေပါင္း ၈ဝဝဝ ေက်ာ္နဲ႔ သင္တန္းေပါင္း ၁ဝဝ ေက်ာ္နဲ႔ ေန႔ေရာ၊ ညေရာ မီးေတြ ထိန္လင္းၿပီး လည္ပတ္ ေနခဲ့ရာက ေစာေစာက ေျပာသလို စနစ္အသစ္ထြင္ၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာ ဒီဟာေတြ အကုန္လံုးေလာက္ ေပ်ာက္ပ်က္သြားခဲ့တယ္"
ဆရာဦးညီလွငယ္- ပါေမာကၡခ်ဳပ္(ၿငိမ္း)
-------------------------------------------------------------------
"သံုးသိန္းတစ္ေသာင္း"

သိပၸံႏွင့္နည္းပညာ၀န္ၾကီးဌာန စတင္တည္ေထာင္ခဲ့သည္႔အခ်ိန္မွစ၍ ၀န္ၾကီး ဦးေသာင္း တေယာက္ထဲမွ တာ၀န္ယူခဲ့သည္မွာ ဆယ္စုႏွစ္ေက်ာ္ႀကာေညာင္းခဲ့ပါျပီ။

န-အ-ဖ စစ္အစိုးရသမိုင္းမွာ ၀န္ၾကီးဌာနတခုထဲမွာ အရွည္ၾကာဆံုး တာ၀န္ယူခဲ့တဲ့ သက္ေတာ္္ရွည္အမတ္ၾကီးလို႔ ဆိုနိဳင္ေလာက္ပါေပတယ္။ တပ္ခ်ဴပ္ၾကီး-သန္းေရြနဲ႔
တျမိဳ့ထဲ ေက်ာက္ဆည္သားခ်င္း ျဖစ္သလို္၊ ဒုခ်ဴပ္-ေမာင္ေအး ႏွင့္လည္း D.S.A အပတ္စဥ္ ( ၁ ) မွာ Same Batch ေတြလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဦးေသာင္းဟာ D.S.A 1st Batch ရဲ႔ BC(Best Cadet)ကိုလည္း ရခဲ့တယ္၊ ျပီးခဲ႔တဲ႔၂၀၀၇-Sep:ေရြ၀ါေရာင္ေတာ္လွန္ေရးမွာ စစ္အစိုးရ၏အၾကမ္းဖက္မႈတြင္ အထက္ျမန္မာျပည္မွာ စက္မႈ (၁) ၀န္ၾကီးေအာင္ေသာင္း၊ ေအာက္မွာ ဦးေသာင္းဟုလည္း စစ္အစိုးရ၏ အၾကံေပး ပေရာဟိတ္တဦးအျဖစ္ ထင္ရွားခဲ႔သူလည္း ျဖစ္သည္။ စစ္အစိုးရအဖဲြ႔ထဲမွာေတာင္ ဦးေသာင္း ျပီးလ်ွင္ အားလံုးျပီးတယ္။ အဲသေလာက္ထိ ဦးေသာင္းက ပိုင္တယ္။ ဦးေသာင္း မ်က္ေစာင္းထုိးခံရမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးေတြေတာင္ ေၾကာက္ရဆိုဘဲ။ တပ္ခ်ဳပ္ၾကီးအိမ္ေနာက္ ေဖးေပါက္က၀င္ျပီး ေဒၚၾကိုင္ၾကိဳင္ကို သြားသြားေညွာ္ တယ္တဲ့။ အတို႔အေထာင္ေကာင္းတဲ့ ၀န္ၾကီးတေယာက္ပါ။

သိပၸံ ႏွင့္ နည္းပညာ၀န္ၾကီးဌာနတြင္ - သံုးသိန္းတေသာင္း - ဟု ေျပာစမွတ္တခု ရွိသည္။ ကြန္ပ်ဳတာေက်ာင္းသားမ်ားကပင္အစ သိၾကသည္။ ဆိုလိုသည္မွာ သံုးသိန္း ဆိုသည္မွာ ေဒါက္တာ ေဒၚနီလာသိန္း (ပါေမာကၡခ်ဳပ္ - ရန္ကုန္ ကြန္ပ်ဳတာ တကၠသိုလ္- Ph;D, S'pure)၊ ေဒါက္တာေဒၚသႏၲာသိန္း ( ကထိက- ရန္ကုန္ကြန္ပ်ဳတာ တကၠသိုလ္- Korea ၌ Post Ph:D တက္ေနဆဲ)၊ ေနာက္တေယာက္က ေဒါက္တာေဒၚရတနာသိန္း (ကထိက-ရန္ကုန္ကြန္ပ်ဳတာ တကၠသိုလ္-Local Ph:D) စသည္႔ ညီအမသုံးေဖာ္ႏွင္႔ တေသာင္းကေတာ႔ ၀န္ၾကီးဦးေသာင္း။

ေဒါက္တာ ေဒၚနီလာသိန္း၏လက္မွတ္ျဖင္႔ မႏ ၱေလးကြန္ပ်ဴတာတကၠသိုလ္ B.C.Sc (Hons:) ဘဲြ႔လက္မွတ္တြင္ Bachelor ႏွင္႔ Bechelor ဟု စာလံုးေပါင္းအမွားျဖင့္ ထုတ္ေပးသည္။ အလြန္ရုတ္ပ်က္ ဆင္းပ်က္နိဳင္ေသာ အမွားအရြင္း ျဖစ္သည္။ ၄င္းကိစၥျဖင္႔တာ၀န္ရွိသူအခ်ဳိ့ ကို ၀န္ၾကီးက Action ယူသည္။ ေဒၚနီလာသိန္း မပါ။ စီမံထူးခြ်န္(တတိယ)အဆင့္ပင္ ဦးေသာင္း၏ ေထာက္ခံမႈျဖင့္ ရလိုက္ေသးသည္။ ညီအမသံုးေယာက္လံုး ဦးေသာင္း၏ ေျမွာက္စားခ်ီးျမင့္ျခင္းကို အလြန္ခံရသည္။ နယ္ေက်ာင္းမ်ားသို႔ ဦးေသာင္း ေရာက္လွ်င္ပင္ ေဒၚနီလာသိန္း မည္ကဲ့သို႔ေတာ္ေၾကာင္း၊ တတ္ေၾကာင္း ေျပာရသည္မွာ ဦးေသာင္း အတြက္ မေမာနိဳင္ မပန္းနိဳင္ရွာ။ မိသားစုျခင္းလည္း အလြန္နီးကပ္စြာဆက္ဆံမႈရိွသည္၊ မည္ကဲ႔သို႔ အေလ်ာ္အစားရိွသည္မသိ။

၀န္ၾကီးဦးေသာင္း ေျမွာက္စားခ်ီးျမင္႔မႈ အလြန္ေကာင္းသည္။ M.I.Sc/ M.A.Sc 1st Batch, 2nd Batch မ်ားကိုလည္း ဦးေသာင္း ေျမွာက္စားခဲ႔သည္။ Ph: D ဆင္းလာျပီဆိုလွ်င္ နယ္ကြန္ပ်ဴတာတကၠသိုလ္မ်ားတြင္ ေက်ာင္းအုပ္ ေပးသည္။ Ph;D 1st Batch ေတြ ဆင္းလာေတာ႔ 1st Batch Ph:D မ်ားကို ေျမွာက္စားသည္။ 2nd Batch ဆင္းလာေတာ႔ 1st Batch ေတြ ေျမာင္းထဲေရာက္သည္။ မတည္ျမဲေသာ သခၤါရသေဘာကို ဦးေသာင္းေအာက္တြင္ပို၍ တရားရေစသည္။
M.I.Sc/ M.A.Sc 1st Batch, 2nd Batch မ်ားကိုလည္း ဦးေသာင္း ေျမွာက္စားခဲ႔သည္။ ယခုေတာ႔ ၄င္းတို႔ေဘးဖယ္ခံေျမာင္းထဲမွာ။ သူၾကိဳက္လွ်င္ၾကိဳက္သလို သူ ့သေဘာက်တုန္းကေတာ႔တမ်ဳိး။ ဦးေသာင္းက စိတ္အေျပာင္းအလဲျမန္သည္။ အာဏာရွင္သန္းေရြ၏လူယုံတပည္႔ပီသစြာ သ-ပ-န တြင္ အာဏာရွင္္ဆံသည္။ မည္သည္႔ကိစၥူမဆို သူစိတ္တခုတည္းျဖင့္ အဆင္ျခင္မဲ့ ဆံုးျဖတ္သည္။ ဌာနဆိုင္ရာ DE Report က မတင္ရေသး၊ ဦးေသာင္းက Action ယူျပီးျပီ။ စိတ္ထင္ရာစိုင္းသည္႔ လုပ္ရပ္ျဖစ္သည္။
ျမန္မာစကားတြင္ ကိုယ္႔ကိုယ္ကိုယ္ေဖာ္ မသူေတာ္ဆိုေသာ စကားကို လူတိုင္း ကားဘူးၾကေပလိမ့္မည္။ အဘ မည္မွ်အလုပ္လုပ္ရသည္။ ငါဘယ္လို Admin ေကာင္းသည္။ အဘရွိလို႔ မင္းတို႔ ေျမာင္းထဲ မေရာက္တာ။ နင္တို႔ကို အဘက ေျမာင္းထဲကေန ဒီေနရာေရာက္ေအာင္ တင္ထားရတာ။ ေက်ာင္းတိုင္းေရာက္တိုင္း-သ-ပ-န ၀န္ထမ္းမ်ားႏွင့္ေတြ႔တိုင္း ဦးေသာင္း ေျပာေနၾက။ သူေတာ္တာ လူတိုင္းသိေစခ်င္သည္။ သူမကိုက္သူမ်ားကို နာမည္တတ္ျပီး လူပုံအလည္မွာ မေကာင္းေျပာသည္။
လူၾကီးလူေကာင္း အဂၤါရပ္ႏွင့္ကိုက္ညီမႈ၊ ၀န္ၾကီးတေယာက္၏ဂုဏ္သိကၡာ ဦးေသာင္းတြင္ လံုး၀မရွိ။ တပ္ခ်ဳပ္ၾကီးသန္းေရြ၏ေနာက္ခံျဖင့္ ကီးက်ယ္ေနသူသာ ျဖစ္သည္။ အစိုးရအဖဲြ႔၀င္ လူၾကီးမ်ား၊ ထိပ္ပိုင္းလူၾကီးမ်ား၊ ဦးေသာင္း ဘာမွမဟုတ္ ဘာမွမတတ္ဆိုတာ အားလံုးအသိ။
(ေရးသားသူ - ဖရီးဘားမား mm-နစ္ေနမန္း ဘေလာ့)
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------
အရင္ သနပ ၀န္ၾကီး ဦးေသာင္းလက္ထက္ DSA ဆင္း Best Cadet ေတြကို ဘဲ
စက္/သက္ ညႊန္ခ်ဳပ္အျဖစ္ ေခၚခန္႔ခဲ့တယ္။ ေရာက္လာတဲ့ ညႊန္ခ်ဳပ္က ၀န္ထမ္းအားလံုး တန္းတူညီမွ် တာ၀န္ယူရမယ္ဆိုျပီး နတ္ေမာက္လမ္း စက္/သက္ ညႊန္ခ်ဳပ္ရံုး ဧရိယာမွာ ၁၀ ေပပတ္လည္ အကြက္ခ် အားလံု း(အားလံုး) ျမက္ေပါက္ရမယ္လို႔ ခုိင္းခဲ့တယ္။ အဲဒီ့ညႊန္ခ်ဳပ္ ဒု၀န္ၾကီးျဖစ္သြားခဲ့ေပမယ့္ ပညာရွင္ကို ႏိွပ္ကြပ္ခံရလို႔ ပညာမာနရိွတဲ့ ညႊန္၊ ဒုညႊန္/လက္ေထာက္ညႊန္နဲ႔
ေက်ာင္းအုပ္ေတြ ႏႈတ္ထြက္သြားခဲ့ၾကတာက စျပီး ယေန႔လက္ရွိ ဘာမွ မတတ္တဲ့ အင္ဂ်င္နီယာ ေက်ာင္းဆင္းေတြ ထြက္လာခဲ့ေတာ့တာပါ ခင္ဗ်။
ဦးေသာင္းႏွိပ္ကြပ္လို႔ ဦးညီလွငယ္ (RIT ပါခ်ဳပ္) ႏႈတ္ထြက္စာ တင္ထြက္သြားတာ ဗိုလ္ခင္ညႊန္႔က ခ်ိန္ခြင္လွ်ာ ညွိခ်င္လို႔ ဒု၀န္ၾကီးေပးျပီး ျပန္ခန္႔ခဲ့ရတာပါ။
ဦးေသာင္း (DSA အပတ္စဥ္ (၁) Best Cadet ရ ၊ တပ္ လံုးျပဳတ္ေအာင္တိုက္သူဟု နာမည္ရခဲ့သူ၊
ယခင္ ဗမခ ေအာင္ၾကီး၏ PA လုပ္ခဲ့ဘူး၍ ဦးေန၀င္း၏ အမ်က္မာန္ရွကာ ျပည္ႏွင္ ဒဏ္ခံခဲ့ရသူ (အေမရိကန္ သံအမတ္အျဖစ္) ရဲ႔ ထူးခၽြန္မႈေတြကိုေတာ့
ယေန႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ အင္ဂ်င္နီယာ ေက်ာင္းေတြရဲ႔ အေျခအေနကို ၾကည့္လိုက္တာနဲ႔ သိသင့္ပါတယ္။
တပည့္ေတြကို PhD အထိ တက္ခိုင္းျပီး
( ဦးေသာင္းက အင္တာနက္ရွိရင္ Ph D ဘြဲ႔ေပးလို႔ရဆိုဘဲ)
အဲဒီ့ တပည့္ေတြကို သင္ေပးခဲ့တဲ့ ဆရာဆရာမေတြကို B Tech, B.E ေလာက္နဲ႔ ရပ္ထားခဲ့တဲ့ အထက္ေအာက္ ေျပာင္းျပန္လွန္ ေသြးခြဲစနစ္ခင္ဗ်။
တစ္ႏိုင္ငံလံုးေနရာတိုင္းမွာ အေရးပါတဲ့ အင္/ယာေတြ အရည္အေသြး နိမ့္က်ျပီ ဆိုမွေတာ့ သြားျပီေပါ့ ဗ်ာ။ တိုင္းျပည္ေဇာက္ထိုးဆင္းျပီဗ်ိဳ႔။
(Swal Taw Ywet –mandalaygazette မွ)
----------------------------------------------------------------------------------------------
San Ko
+++ အင္ဂ်င္နီယာဘြဲ႔ တံဆိပ္အသစ္ +++

ျမန္မာအင္ဂ်င္နီယာေလာကတြင္ ဘြဲ႕တံဆိပ္ အသစ္တစ္ခု ေပၚေပါက္ခဲ့ပါတယ္။ BE, ME, Phd အျပင္
BE (ဦးေသာင္း)၊ ME (ဦးေသာင္း)၊ Phd (ဦးေသာင္း) ဆိုၿပီးေပၚလာခဲ့ပါသည္။ အင္ဂ်င္ယာေလာက ပ်က္စီးရန္ ရည္ရြယ္၍ ဦးတည္ခ်က္ရွိရွိ ဖ်က္ဆီးခဲ့ပါတယ္။ ဦးေသာင္း ပံုသြင္းခဲ့ေသာ စနစ္ဆိုးေအာက္ ပံုေဖာ္မည့္ လူမ်ားစြာ ေမြးထုတ္ခဲ့ပါတယ္။ မေကာင္းအက်င့္ဆိုးဟု တခ်ိဳ႕သိ၍ ျပဳျပင္ေသာ္လည္း စနစ္ဆိုး ဆက္လက္
အသက္ဝင္ရန္ စနစ္ဆိုးကို ဆက္လက္ခံက်င့္သံုးေဖာ္ေနေသာ သူမ်ားမွာလည္း အမ်ားအျပားေတြေနရပါတယ္။
သူတို႔ေတြဟာ ေနာက္ဆယ္စုႏွစ္ ႏွစ္ခုေလာက္ ဒီေလာကထဲမွာရွိေနၾကဦးမွာပါ အေရအတြက္ ေသာင္းဂဏန္း နီးနီးရွိေနၾကတယ္ ဒီလိုလူေတြဝင္ေနတဲ့ ပညာေရးစနစ္ဟာ ရင္ေလးစရာပါ။ ေငြသာ ေျပာၿပီး ပညာကို မေျပာတတ္တဲ့ လူေတြပုိမ်ားေနတာ ေတြ႔ရတယ္။ စနစ္ဆိုးကို ဆက္လက္ပံုေဖာ္မဲ့ ကၽြန္သေဘာက္လို႔ပဲ ျမင္တယ္။ ဒီအက်င့္ဆိုးကို မျပင္ပဲ ဆက္လက္က်င့္သံုးေနရင္ေတာ့ ေဝးေဝးေရာက္ေအာင္ ႏွင္ထုတ္ရမွာပဲ..


Posted: 23 Dec 2012 03:53 AM PST

လူကုန္ကူးတိုက္ဖ်က္ေရး WALK FREE အဖြဲ႕မွတြံေတး ဘုရားႀကီးမဂၤလာတိုက္ပရဟိတေဂဟာမွာၿမန္မာသနပ္ခါးကို သေဘာက်လို႕ကိုယ္တိုင္ေက်ာက္ ၿပင္မွာေသြးႀကည့္ ၿပီး ကိုယ္တိုင္လွူးေပး ေနတဲ့ သူေဌးႀကီးရဲ႕ သမီးႀကီးNicola Forrest ပါ
သမီးငယ္ေလးတေယာက္ ေႀကာပိုးခိုင္းလို႕ ေႀကနပ္တဲ့အထိ ေႀကာပိုးခံုေပါက္ကစားေပးေနတဲ့ လူကုန္ကူးတိုက္ဖ်က္ေရး WALK FREE အဖြဲ႕တည္ေထာင္သူ ႀသစေတးလွ်သူေဌးႀကီးAndrew Forrest ရဲ႕ သမီး အလတ္ Sophia Forrest ပါ
လူကုန္ကူးတိုက္ဖ်က္ေရး WALK FREE အဖြဲ့မွတြံေတး ဘုရားႀကီး မဂၤလာတိုက္ပရဟိတေဂဟာမွကေလးငယ္မ်ားကို လက္ေ၀ွ႕ထိုးနည္းၿပေပးေနတဲ့(သားအငယ္ဆံုးSydney Forrest ပါ)

တြံေတး ဘုရားႀကီးရြာက မဂၤလာပရဟိတေဂဟာ ဆရာေတာ္ႀကီး ကို WALK FREE အဖြဲ႕သားေတြ သံဃာအတြက္ဆြမ္း မိဘမဲ႕ကေလးေတြအတြက္ ထမင္း တနပ္စာသြားလႈႀကပါတယ္
လူကုန္ကူးတိုက္ဖ်က္ေရး WALK FREE အဖြဲ႕မွတြံေတး ဘုရားႀကီး မဂၤလာတိုက္ပရဟိတေဂဟာမွကေလးငယ္မ်ားကို မနက္စာထမင္းတနပ္လွဴဒါန္းေကၽြးေမြးခဲ့ပါတယ္ ကိုယ္တိုင္ထမင္းလိုက္ပြဲမ်ားလိုက္ထဲ့ေပးႀကပါတယ္(ႀသစေတးလွ်သူေဌး FORREST ရဲ႕ သားအငယ္ဆံုးSydney Forrest ပါ
လူကုန္ကူးတိုက္ဖ်က္ေရး WALK FREE အဖြဲ့မွတြံေတး ဘုရားႀကီး မဂၤလာတိုက္ပရဟိတေဂဟာမွကေလးငယ္မ်ားနဲ႕အမွတ္တရပါ (သူေဌးႀကီး၏မိခင္ပါ)

သတင္းႏွင့္ဓာတ္ပံု...Ko Kyaw Thu
Posted: 22 Dec 2012 06:33 PM PST

ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စီတန္းလႇည့္လည္ခြင့္ ဥပေဒပုဒ္မ (၁၈) သည္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒပါ ႏိုင္ငံသား အခြင့္အေရးမ်ားကို ျပန္လည္ခ်ိဳးေဖာက္ေနသည္ဟု ယံုၾကည္ေၾကာင္း ဗမာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားမ်ားသမဂၢ (ဗကသ) အဖြဲ႕ခ်ဳပ္မႇ ဒီဇင္ဘာလ ၂၁ ရက္ေန့က ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ သတင္းစာရႇင္းလင္းပြဲတြင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။

လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္းႏႇင့္ ပတ္သက္သည့္ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ပြဲမ်ားတြင္ ပါ၀င္ခဲ့မႈေၾကာင့္ ဗကသမ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္မႇ ကိုေအာင္မိႈင္းဆန္း၊ ကိုမင္းႏိုင္လြင္ (ခ) ကိုေက်ာ္ႀကီး ႏႇင့္ ကိုသန္းထုိက္တို့အား ပုဒ္မ (၁၈) ျဖင့္ မႏၲေလးေထာင္တြင္ ဖမ္းဆီးထားၿပီး ကိုသီဟ၀င္းတင္ႏႇင့္ ကိုထြန္းထြန္းေက်ာ္တို့အား ပုဒ္မ ၅၀၅(ခ)၊ ပုဒ္မ (၁၈) တို့ျဖင့္ အသီးသီး ဖမ္း၀ရမ္း ထုတ္ျပန္ထားေၾကာင့္ ၎တို့၏ ေျပာၾကားခ်က္အရ သိရသည္။

''ပုဒ္မ ၁၈ ဟာ ျပည္သူလူထုရဲ႕အခြင့္အေရးေတြကို ဆႏၵထုတ္ေဖာ္တဲ့ အခါမႇာ အသံုးခ်ရမယ့္ အခြင့္အေရးေတြကို ေျပာင္ေျပာင္တင္းတင္း ခ်ိဳးေဖာက္ေနတဲ့ ပုဒ္မ တစ္ခုျဖစ္ၿပီး မတရားတဲ့ ဥပေဒ တစ္ခုလို့ လူထုကို အသိေပးခ်င္လို့ ကြၽန္ေတာ္တို့လူေတြက အက်ဥ္းေထာင္ထဲကို ၀င္သြားခဲ့တာပါ'' ဟု
ဗကသမ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဥကၠ႒ ကိုေက်ာ္ကိုကိုက ေျပာသည္။

လက္ပံေတာင္းေတာင္ အၾကမ္းဖက္ႏႇိမ္နင္းမႈႏႇင့္ ပတ္သက္၍လည္း ဒီမုိကေရစီေရး ခ်ိဳးဖ်က္ခံရျခင္းႏႇင့္ ဆံုး႐ံႈးသြားသည္ဟု ယူဆေသာေၾကာင့္ တာ၀န္ရႇိသူမ်ားကို အေရးယူေပးမႇသာ ေက်နပ္ႏိုင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္းႏႇင့္ မတရားဖမ္းဆီးထားမႈမ်ားကို ပယ္ဖ်က္ေပးရန္ ေတာင္းဆိုေၾကာင္း၊ ျပည္သူလူထု၏ အေရးကို အမ်ိဳးသားေရး တာ၀န္တစ္ရပ္အေနျဖင့္ လုပ္ေဆာင္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ကိုေက်ာ္ကိုကိုက ဆက္လက္ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္ေသာ လက္ပံေတာင္းေတာင္ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရႇင္ႏႇင့္ ပတ္သက္၍လည္း တေလးတစားႏႇင့္ ေစာင့္ၾကည့္သြားမည္ျဖစ္ၿပီး ေကာ္မရႇင္တြင္ လုိအပ္သည္မ်ားကို အႀကံေပးျခင္းႏႇင့္ အားေကာင္းလာေစရန္ ကူညီေဆာင္ရြက္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ၎က ဆက္လက္ေျပာပါသည္။

စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရႇင္၏ ေတြ႕ရႇိခ်က္မ်ားကို တတ္ႏိုင္သမ် ဆန္းစစ္ေလ့လာသြားမည္ျဖစ္ၿပီး ေသေသခ်ာခ်ာ စိစစ္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယခုအခ်ိန္တြင္မူ မႇားသည္မႇန္သည္ဟု မေျပာလုိေသးေၾကာင္း၊ ေတြ႕ရႇိခ်က္မ်ားသည္ ျပည္သူလူထု၏ ဆႏၵ၊ ေျပာၾကားခ်က္မ်ားႏႇင့္ ညီမညီကို သိရႇိေအာင္ အရင္ႀကိဳးပမ္းရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဗကသအေနျဖင့္ ျပည္သူလူထုဘက္ကသာ ရပ္တည္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း ေမးခြန္းမ်ားကို ေျဖၾကားရာတြင္ ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။
EMG
Posted: 22 Dec 2012 06:31 PM PST

ေနမ်ဳိးဇင္ကို တပ္မွ ျဖဳတ္ပစ္ခံရသူျဖစ္ေၾကာင္း၊ နည္းမ်ဳိးစံုနဲ႕ မဟုတ္ မမွန္ ၀ါဒ ျဖန္႕ေနသူတို႕ သိေစဖို႕ တင္ျပျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ေခတ္ပ်က္မွာ အခြင့္ထူးခံျပီး ေနခဲ့တဲ့သူ မဟုတ္ဘူး ဆိုတဲ့ သက္ေသပါ။ အထူးသျဖင့္ လူတေယာက္ အေၾကာင္း ဇာစ္ျမစ္ကို ေသခ်ာ မေလ့လာပဲ တဖက္ေစာင္းနင္း အပုပ္ခ်တတ္တဲ့ ႏိုင္ငံဘ႑ာ ျပည္သူ႕အခြန္ေငြေတြနဲ႕ ရုရွားမွာ ပညာေတာ္သင္ေနသူ စစ္ဗိုလ္ ေတြလိုမ်ဳိး အတြက္ သိေစဖို႕ တင္ေပးျခင္းျဖစ္ပါ
တယ္။

စစ္သားေကာင္း စိတ္ဓါတ္နဲ႕ပဲ လူထု အတြက္ အလုပ္လုပ္ေနပါတယ္။ အခြင့္အေရးသမား ဟုတ္လား မဟုတ္ဘူးလား ။ ရွင္းျပတာပါပဲ။ သိေစခ်င္တယ္။

စစ္တပ္ကို ခုတံုးလုပ္ျပီး ကိုယ္က်ဳိးရွာစားေနတဲ့ အတြက္ တပ္မေတာ္ကေန အခုလို ႏႈတ္ထြက္ခဲ့ျပီး
စစ္အာဏာရွင္ေတြကို ျပည္တြင္းက ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေ၀ဖန္ ဆန္႕က်င္ခဲ့တဲ့ ျပည္သူ႕စစ္သားျဖစ္တယ္။

ႏိုင္ငံဘ႑ာကို ရာထူးအာဏာသံုးျပီး မတရားရယူထားျခင္း မရွိဖူးပါ။၊
အခ်ိန္မေရြး ပိုင္ဆိုင္မႈ ထုတ္ျပန္ေၾကျငာ အစစ္ခံရဲပါတယ္


အခု ျပည္တြင္းကေန ႏိုင္ငံေရး အလုပ္ကို ေပၚေပၚထင္ထင္ လုပ္ေနပါတယ္။ ျမန္မာ့လူမႈဘ၀ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရး ကြန္ယက္ ဆိုတဲ့ နံမည္နဲ႕ လူမႈႏိုင္ငံေရး ဖြံ႕ျဖိဳးေရး အလုပ္ေတြကို လုပ္ေနပါတယ္။ ဖုန္းက 0949328559 ပါ ။

မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ ရွိတဲ့ စစ္သားတိုင္းရဲ႕ မိတ္ေဆြျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္သူကို ဖိစီးႏွိပ္စက္တတ္တဲ့ အာဏာရွင္တိုင္းကို ေတာ္လွန္သူ ျဖစ္ပါတယ္။ အခက္ၾကံဳေသာ ျပည္သူတိုင္းကုိ ႏိုင္ရာေနရာက ရသေလာက္ကူညီေပးေနမယ့္ သူျဖစ္ပါတယ္။

ကိုယ္က်င့္မေကာင္းေသာ လူၾကီး ဆိုသူမ်ားရဲ႕ မုန္းတီးစက္ဆုပ္ျခင္းကို ၾကည္ႏူးစြာ ခံယူျပိး ျပည္သူအတြက္ လုပ္ႏိုင္ေသာ ေနရာက လုပ္ႏိုင္သေလာက္ လုပ္ျပီး လူ႕ဘ၀ကို တန္ဖိုး တခုနဲ႕ တည္ေဆာက္ပဲ့ကိုင္ ခ်န္ခဲ့ခ်င္သူတေယာက္ပါပဲ။

ရာထူးေတြ ရူးသြပ္လို႕ လုုပ္ေနတာ ထင္ျပီး ခြက္ေစာင္းခုတ္ေနသူေတြ၊ ေျခရာ ခ်င္း လိုက္တိုင္းလာေလမလားလို႕ စိတ္ပူေနသူေတြ၊ လႊတ္ေတာ္တြင္း ၀င္ျပိဳင္ခ်င္လို႕ လူထု အက်ဳိးျပဳလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ေနတာလို႕ အတင္းစြပ္စဲြျပီး ကာဆီး အပုပ္ခ်ေနသူေတြ သိေစဖို႕ တင္ေပးျခင္းသာျဖစ္ပါတယ္။

က်ေနာ္ျဖစ္ခ်င္တာ တခုပဲ ရွိတယ္။

လူပီသတဲ့ ............... လူ ျဖစ္ခ်င္တယ္။

ေနမ်ဳိးဇင္
Posted: 22 Dec 2012 07:27 AM PST




"ယခုအခ်ိန္မွာဆိုရင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ေနတယ္လို႔ ေျပာၾကတယ္။ အဲဒီေတာ့ ကၽြန္မတို႔ ႏိုင္ငံရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ အလိုအပ္ဆံုးက ဘာလဲဆိုေတာ့ စိတ္ဓာတ္ေတြ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႔ပါပဲ။ တခ်ဳိ႕က ေမးၾကတယ္။ ကၽြန္မတို႔ႏိုင္ငံ ဘယ္ေတာ့ေျပာင္းလဲမလဲ။ ကၽြန္မေျပာခ်င္တာ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ျပန္ေမးပါ။ ကိုယ္က ဘယ္ေတာ့ေျပာင္းမလဲ၊ ကိုယ့္စိတ္ေတြကို ဘယ္ေတာ့ေျပာင္းမလဲ၊ ကိုယ္က ႏိုင္ငံရဲ႕ တာ၀န္ေတြကို ဘယ္ေတာ့ထမ္းေဆာင္မယ္ဆိုတဲ့စိတ္ ဘယ္ေတာ့ေမြးမယ္အေပၚမွာ မူတည္ၿပီး ကၽြန္မတို႔ႏုိင္ငံ ဘယ္ေတာ့ေျပာင္းမလဲဆိုတာ အေျဖေပၚမွာပါ"

"ႏိုင္ငံမွာျဖစ္ေနတဲ့ကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တက္တက္ၾကြၾကြ ႏိုးႏိုးၾကားၾကားရွိရမယ္။ ဘယ္သူေတြက ဘာလုပ္ေနလဲ၊ ဘာအတြက္လုပ္ေနလဲ၊ ဘာရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔လုပ္ေနလဲ၊ သင့္ေတာ္လား၊ မသင့္ေတာ္ဘူးလားဆိုတာ စဥ္းစားရပါမယ္။ လူမ်ားေတြ ေျပာတာကို လြယ္လြယ္နဲ႔ မယံုနဲ႔။ကၽြန္မေျပာတာလည္းလြယ္လြယ္နဲ႔မယံုပါနဲ႔။ ေျပာတာေတြကို ေသေသခ်ာခ်ာစဥ္းစားပါ။ လက္ေတြ႕က်လား၊ မက်ဘူးလားဆိုတာ ကိုယ့္ဟာကိုယ္စဥ္းစားဆံုးျဖတ္ပါ"

"ကၽြန္မတို႔ ႏိုင္ငံတကယ္ဂုဏ္ရွိဖို႔ဆိုတာ ကၽြန္မတို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာေပၚမွာ မူတည္တယ္။ ျပင္ပကလာမယ့္ အေထာက္အကူေတြေပၚမွာ မူတည္တာမဟုတ္ဘူးဆိုတာ ကၽြန္မ ေသေသခ်ာခ်ာေျပာခ်င္ပါတယ္။ ျပင္ပကေတာ့ အေထာက္အကူေတြေပးခ်င္တယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးဘက္ကို သြားေနတယ္ဆိုၿပီးေတာ့ အင္မတန္မွ ကၽြန္မတို႔ႏိုင္ငံေပးမွာ သဒၶါပြားေနၾကတယ္။ သို႔ေသာ္ ကၽြန္မတို႔ ႏိုင္ငံဟာ သြားသင့္တဲ့လမ္းကိုမသြားလို႔ရွိရင္ သဒၶါစိတ္ေတြဟာလည္း ေပ်ာက္သြားမွာပါ။ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ျပဳျပင္ျခင္းအားျဖင့္ ကၽြန္မတို႔ဟာ အမ်ားရဲ႕ ေထာက္ခံမႈလည္းရမယ္။ အကူအညီလည္းရမယ္။ လူမစြမ္း နတ္မတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာမ်ဳိးေပါ့။ ကၽြန္မတို႔ ျပည္သူေတြဟာ လူအမ်ားခ်စ္ေအာင္လို႔၊ လူအမ်ားေလးစားေအာင္လို႔ ေနမွ ေရရွည္အကူအညီေတြကိုရမွာပါ။ တကယ္မသိေသးရင္ေတာ့ေပးမွာေပါ့။ တကယ္လို႔ ဒီတိုင္းျပည္ဟာ ေပးရက်ဳိး မနပ္ဘူး၊ မေပးသင့္ဘူးဆိုရင္ ဆက္ေပးမွာ မဟုတ္ဘူး"

Photo..ခြန္ဒီးယမ္
You are subscribed to email updates from dawnmanhon
To stop receiving these emails, you may unsubscribe now.
Email delivery powered by Google
Google Inc., 20 West Kinzie, Chicago IL USA 60610



--
http://www.burmaburo.blogspot.com

Saturday, 22 December 2012

ဆရာခ်စ္ဦးညိဳ - စာေပေဟာေျပာပြဲ





Posted: 21 Dec 2012 10:07 PM PST


Facebook ဟာ သံုးစြဲသူမ်ားရဲ႕ မွ်ေ၀တဲ႔ ဓာတ္ပံုေတြ ႏွင္႔ update status လံုၿခံဳေရးကို အရိုးရွင္းဆံုးနဲ႔ အလြယ္ကူဆံုးအေထာက္အကူၿပဳႏိုင္မဲ႔ privacy shortcuts မ်ားကို ထည္႔သြင္းေပးထားတာေတြ႔ရမွာပါ။
ဒီလို privacy shortcuts မ်ားကို  US က user မ်ားထံ စတင္ထည္႔သြင္းေပးခဲ႔ျပီး အခုအခ်ိန္မွာေတာ႔ ကမၻာတစ္၀န္းလံုးမွာ ရိွတဲ႔ user ေတြအတြက္ပါ ထည္႔သြင္းေပးလိုက္ပါျပီ။
ဒါေၾကာင္႔ အသစ္ထည္႔သြင္းထားတဲ႔ Facebook privacy shortcuts ေတြရဲ႕ အသံုး၀င္မႈေတြကို NOM Fans ေတြအတြက္ ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။
-Blocking
Facebook မွာ မိမိကို စိတ္အေႏွာက္အယွက္ၿဖစ္ေနတဲ႔ သူေတြ၊အဆက္အသြယ္မလုပ္လိုတဲ႔ သူေတြကို
Block ခ်င္ရင္ အရင္လို setting ထဲကေန အရွည္ၾကီး ၀င္ေနစရာ မလိုေတာ႔ပါဘူး။

Facebook Privacy shortcuts pop-up box ကေလးကို ႏိွပ္ျပီး တတိယအေၾကာင္းမွာ  မိမိ Block လိုတဲ႔ user ရဲ႕ နာမည္(သို႕)သူ႔ရဲ႕ email လိပ္စာကို ရိုက္ထည္႔လိုက္ရံုပါပဲ။
ဒါ႔အၿပင္ သင္ယခင္က block ထားတဲ႔ သူေတြရဲ႕ စာရင္းကိုၾကည္႔ႏို္င္ဖို႔ View All Blocked Users ဆိုတာကိုပါ ထည္႔သြင္းေပးထားတာေတြ႔ရပါတယ္။
-Privacy Shortcuts

Save
Facebook Privacy shortcuts pop-up box ရဲ႕ ပထမအေၾကာင္းၿဖစ္တဲ႔ "who can see my stuff?" ဆိုတဲ႔ စာေၾကာင္းကို click ႏိွပ္လိုက္ပါ။
Who can see my future posts? ဆိုတဲ႔ ေနရာမွာ သင္႔ရဲ႕ post အသစ္အကုန္လံုးကို ဘယ္လို လံုၿခံဳေရးထားခ်င္သလဲဆိုတာကို မူတည္ျပီး လြယ္ကူစြာ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ေအာင္ လုပ္ထားေပးတာၿဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္ Facebook Privacy shortcuts pop-up box ရဲ႕ "who can see my stuff?" ဆိုတဲ႔ စာေၾကာင္းမွာရိွတဲ႔ ဒုတိယ အေၾကာင္းၿဖစ္တဲ႔ Where can I review all my posts and things I'm tagged in? ဆိုတဲ႔ေနရာမွာေတာ႔ သင္မတင္ခဲ႔ဘဲ Tag လုပ္ခံထားရတဲ႔ ပံုေတြ စာသားေတြကို ပါ ထိန္းခ်ဳပ္တာဖ်က္ပစ္လို႔ရမွာၿဖစ္ပါတယ္။
222
ျပီးေတာ႔ သင္မလိုေတာ႔တဲ႔ အတိတ္က ပိုစ္႔အကုန္လံုးကို တစ္ေနရာထဲကေန ဖ်က္ပစ္ႏိုင္မွာပါ။
Facebook Privacy shortcuts pop-up box ရဲ႕ "who can see my stuff?" ဆိုတဲ႔ စာေၾကာင္းမွာရိွတဲ႔ တတိယ အေၾကာင္းၿဖစ္တဲ႔What do other people see on my timeline? ဆိုတဲ႔ လံုၿခံဳေရးအတြက္ အသံုး၀င္ပံုအေၾကာင္းကို ရွင္းၿပသြားပါမယ္။

WW
မိမိရဲ႕ Profile ကို မည္သူက ၀င္ၾကည္႔ရင္ ဘယ္လိုေပၚေနလဲ ဆိုတာ သိခ်င္ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင္႔ "who can see my stuff?" ဆိုတဲ႔ စာေၾကာင္းမွာရိွတဲ႔ တတိယ အေၾကာင္းၿဖစ္တဲ႔What do other people see on my timeline? ကို၀င္ျပီး View As ကို ႏိွပ္လိုက္ပါ။
ဒါဆိုရင္ သင္႔ရဲ႕  profile ကို ေပၚလာျပီး This is what your timeline looks like to: ဆိုတဲ႔ေနရာမွာ မိမိသိလိုတဲ႔ သူငယ္ခ်င္းနာမည္ကို ရိုက္ထည္႔လိုက္ရံုပါပဲ။
အခုေျပာျပမွာကေတာ႔ ေနာက္ဆံုးအခ်က္ပါ။
Facebook Privacy shortcuts pop-up box ကေလးကို ႏိွပ္ျပီး ဒုတိယအေၾကာင္းၿဖစ္တဲ႔ "who can contact me" ကို click လိုက္ပါ။

Fi
ပထမဆံုးအေၾကာင္းၿဖစ္တဲ႔ Whose messages do I want filtered into my Inbox? ဆိုတာကေတာ႔ မိမိကို message ေပးပို႔ေနတဲ႔ သူေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ဖို႔ ထည္႔သြင္းေပးထားတာပါ။
ဒုတိယအေၾကာင္းၿဖစ္တဲ႔ Who can send me friend requests? ဆိုတာကေတာ႔ ဘယ္သူေတြက သူငယ္ခ်င္းၿဖစ္ခြင္႔ ပို႔လို႔ရေအာင္ ထိန္းခ်ဳပ္မလဲဆိုတာပဲၿဖစ္ပါတယ္။
ဥပမာအေနနဲ႔ ေျပာရရင္ မိမိနဲ႔ သူငယ္ခ်င္းၿဖစ္လိုသူၾကားမွာ ၾကားခံသူငယ္ခ်င္း(Mutual) မရိွရင္ friend request ဆိုတဲ႔ button ကို ႏိွပ္ခြင္႔ေပးဖို႔ ေနေနသာသာ တဘက္လူက ရွာလို႔ ရမွာေတာင္မဟုတ္ပါဘူး။
××××××××××××××××××××××××××××××××××××××
အားလံုးပဲႏွစ္သစ္မွာ ေပ်ာ္ရႊင္ႏိုင္ၾကပါေစ….
____________________________________
Posted By KaungMyatOo[Admin-Team,NewsOfMyanmar]

NewsOfMyanmar
Posted: 21 Dec 2012 07:19 PM PST
စာေရးသူ ဘာေတးလင့္တနာ(Bertil Lintner)၏ More war than peace in Myanmarကို ဘာသာျပန္ဆိုသည္။

ေသနတ္တင္ ရဟတ္ယာဥ္မ်ား က စစ္ေျမျပင္ထက္ ေဝဟင္တစ္ခြင္ ပ်ံဝဲေနၾကသည္။ ဒုကၡသည္ႏွင့္ ေနရပ္ စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပးေနရသူ (အိုင္ဒီပီ) ၁၀ဝဝ၀ဝ ခန္႔အဖို႔ ညနက္တြင္ ထိုးေဖာက္ ျမည္ဟိန္းလာေသာ ဗံုးသံ၊ အေျမာက္သံ မ်ားကိုသာ အဆက္မျပတ္ ၾကားေနရသည္။ စစ္ ေဆး႐ံုမ်ားမွာ ဒဏ္ရာရ အစိုးရစစ္သားမ်ားျဖင့္ တင္းက်မ္း ျပည့္ေနသည္။ တံတားမ်ား၊ ဆက္သြယ္ေရး လိုင္းမ်ားႏွင့္ အျခား အေျခခံအေရးႀကီး အေဆာက္အအံု မ်ားမွာ စစ္၏ အပ်က္အစီးမ်ားထဲတြင္ လဲေလ်ာင္းေနၾက သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ ေျမာက္ပိုင္း ကခ်င္ ျပည္နယ္ အတြင္းမွ ဤပံုရိပ္မ်ားႏွင့္ အသံမ်ားက ျပင္ပကမၻာသို႔ ပ်ံ႕လြင့္ လာေနေသာ သမၼတဦးသိန္းစိန္အစိုးရ၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၊ ရင္ၾကားေစ့ေရး ႏွင့္ ဒီမိုကေရစီသို႔ ျဖည္းျဖည္းမွန္ မွန္ခ်ီတက္ေရးအသြင္အျပင္ကို တစ္စစီ ပ်က္ျပားသြားေစခဲ့သည္။

ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္(ေကအိုင္ေအ) ဌာနခ်ဳပ္ တည္ရွိသည့္ လိုင္ဇာသို႔ သြားရာ ေတာျဖတ္၊ ေတာင္ ပတ္၊ ေျမႊလိမ္ ေျမြေကာက္ လမ္းတစ္ေလွ်ာက္တြင္ စစ္ေဘးေရွာင္ ဒုကၡသည္ အရပ္သားမ်ားမွာ သူပုန္ တို႔က ေပးေသာ မဝေရစာ အေထာက္အပံ့ ကေလးမ်ားႏွင့္ သူတို႔စိုက္ပ်ိဳး၍ ရသမွ် အသီးအႏွံကေလးမ်ား အေပၚ မွီခိုအသက္ ရွင္ ေနထိုင္ေနၾကရသည္။ သူတို႔မွာ ႏိုင္ငံတကာ ကယ္ဆယ္ေရး အကူအညီ အသိုင္းအဝိုင္း ၏ ဥေပကၡာျပဳမႈကို ခံေနရသည္။ လူသားခ်င္း စာနာကူညီမႈ ဆိုင္ရာ အက်ပ္အတည္း ေျဖရွင္းေရးကို သဏၭာန္ သေဘာ၊ ဟန္သေဘာ သာ လုပ္ေဆာင္ေနေသာ
ကုလသမဂၢ ေအဂ်င္စီမ်ားမွာလည္း ထိုအထဲတြင္ အပါအဝင္ ျဖစ္ေန သည္။

လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡမ်ား စတင္ျဖစ္ပြားခ်ိန္က ျမန္မာ့တပ္ မေတာ္သည္ ေကအိုင္ေအကို တိုက္ခိုက္ရန္ လက္နက္ အႀကီးအက်ယ္ တပ္ဆင္ထားေသာ္လည္း အေလ့အက်င့္ နည္းပါးလွသည့္ ေျခလ်င္ တပ္ဖြဲ႕မ်ားကို ေစလႊတ္ျဖန္႔ခ် ထားခဲ့သည္။ အက်ိဳးဆက္မွာ စစ္ေျမျပင္တြင္ အစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္ အသတ္ခံရသလို သာ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ အစိုးရတပ္မွ စြန္႔ခြာ ထြက္ေျပး၍ ယခုလိုင္ဇာတြင္ ေရာက္ရွိေနထိုင္ၾကေသာ အစိုးရ တပ္ ေျခလ်င္ စစ္သားငယ္ေလးမ်ားမွာ ယခင္ၿမိဳ႕ေတာ္ေဟာင္း ရန္ကုန္ လမ္းမမ်ားေပၚမွ ဝိုင္းပိတ္ စုေဆာင္းရရွိခဲ့ေသာ ကေလးမ်ား ျဖစ္ၿပီး အေျခခံ စစ္သင္တန္း အခ်ိဳ႕ကို ဖုတ္ပူမီးတိုက္ ေပးကာ ကခ်င္ျပည္နယ္သို႔ တိုက္ခိုက္ရန္ ပို႔လိုက္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း အစိုးရစစ္တပ္မွ တပ္ေျပးမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းခဲ့ေသာ လူ႕အခြင့္အေရး လုပ္သား မ်ား၏ ေျပာၾကားခ်က္ အရ သိရွိရသည္။

ျမန္မာ့တပ္မေတာ္မွာ တစ္ခ်ိန္ က လက္နက္အသံုးေဆာင္ခ်ိဳ႕တဲ့ ေသာ္လည္း ကြန္ျမဴနစ္သူပုန္မ်ား အျပင္ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစု သူပုန္မ်ားႏွင့္ ေတာက္ေလွ်ာက္ တိုက္ခိုက္မႈမ်ား အတြင္း ထုသားေပသားရခဲ့ေသာ ေျခလ်င္တပ္မ်ား ရွိခဲ့ပါသည္။ ထိုစဥ္က တိုင္းျပည္၏ အႀကီးဆံုးႏွင့္ အင္အား အေကာင္းဆံုး သူပုန္ တပ္မေတာ္ ျဖစ္သည့္ ဗမာျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ (CPB) ၿပိဳပ်က္ၿပီး မတူေသာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစုတပ္ဖြဲ႕ ၄ ခုအျဖစ္ ကြဲထြက္ကာ ၁၉၈၉ တြင္ အစိုးရႏွင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ျဖစ္ေပၚခဲ့ၿပီးကတည္းက ျမန္မာႏိုင္ငံ နယ္စပ္ ေဒသအမ်ားစုတြင္ စစ္ဆင္ တိုက္ခိုက္ေရး လႈပ္ရွားမႈ အနည္းအက်ဥ္းသာ ရွိခဲ့သည္။
အစိုးရ စစ္တပ္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ေပၚ ေပၚတာဆြဲေနေသာပံု

 CPB ၿပိဳပ်က္မႈႏွင့္ အတူ လက္နက္ခဲယမ္း မီးေက်ာက္အတြက္ ကြန္ျမဴနစ္တို႔အေပၚ မွီခိုခဲ့ရေသာ အျခား သူပုန္တပ္ အမ်ားအျပားမွာ အစိုးရႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ခဲ့ၾကရသည္။ ထိုအထဲတြင္ ေကအိုင္ေအလည္း ပါပါသည္။ ၁၉၉၄ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၂၄ တြင္ အစိုးရႏွင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးတစ္ခု လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့သည္။ ထိုသို႔ အစိုးရႏွင့္ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး သေဘာ တူညီခဲ့ၾကေသာ သူပုန္အဖြဲ႕တစ္ဒါဇင္ေက်ာ္လံုး မွာ စာရြက္စာတမ္းေပၚတြင္ မဟုတ္ဘဲ ႏႈတ္ကတိအားျဖင့္ သာ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾက သည္။

ကခ်င္တို႔က ပိုမိုတရားဝင္ေစ ရန္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ျဖင့္ သူတို႔၏ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကို စာျဖင့္ ေရးသားခ်ဳပ္ဆို ရန္ အေလးအနက္ ေျပာခဲ့ေသာ္လည္း ထိုစဥ္က အာဏာရ စစ္အစိုးရက သူတို႔ အစိုးရမွာ ယာယီ သာ ျဖစ္ေသာ ေၾကာင့္ ေက အိုင္ေအ၏ ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေတာင္းဆိုခ်က္ အပါအဝင္ ႏိုင္ငံေရး ျပႆနာမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ ၍ တစ္စံုတစ္ရာ မေဆြးေႏြးခင္၊ ေရြးေကာက္ခံ အစိုးရ တစ္ရပ္က အာဏာရယူသည္ အထိ ေစာင့္ဆိုင္းရန္ ေကအိုင္ေအ ကို ေျပာၾကား ခဲ့သည္။

ကခ်င္တို႔က ၁၇ ႏွစ္ၾကာ ေစာင့္ဆိုင္းခဲ့ၾကပါသည္။ သို႔ေသာ္ ၂၀၁၀ ႏိုဝင္ဘာ ေရြးေကာက္ပြဲ အၿပီးတြင္ လည္း ႏိုင္ ငံေရးျပႆနာ ေျဖရွင္းေရး ေဆြးေႏြးမႈ မ်ား ျဖစ္မလာခဲ့ဘဲ ၂၀၁၁ ဇြန္ ၉ တြင္ အစိုးရတပ္မ်ားက အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးကို ခ်ိဳးဖ်က္ကာ ဗန္းေမာ္ အေရွ႕ဘက္ တာပိန္ျမစ္ တစ္ေလွ်ာက္ရွိ ေကအိုင္ေအ စခန္းမ်ား ကို ဝင္ေရာက္ တိုက္ခိုက္ခဲ့သည္။

ထိုအခ်ိန္မွစ၍ ျမန္မာအစိုးရႏွင့္ ေကအိုင္အို အၾကား ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲ အႀကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ ျပဳလုပ္ခဲ့ ေသာ္လည္း ဘာဆံုးျဖတ္ ခ်က္မွ် ျမင္သာထင္သာ မရခဲ့ပါ။ "သူတို႔က ကြ်န္ေတာ္တို႔ကို သူတို႔ ထိန္းခ်ဳပ္မႈ ေအာက္ ေရာက္ေစခ်င္တာပဲ။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ႏိုင္ငံတြင္းက တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးစု အားလံုးရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္က ကြ်န္ေတာ္တို႔ အခြင့္အေရးေတြ ရဖို႔ ညႇိႏိႈင္းေဆြးေႏြး ခ်င္တာပါ"ဟု ေကအိုင္ေအ ဥကၠ႒ ေဇာင္းဟရား (Zawng Hra) က လိုင္ဇာ၏ ဌာနခ်ဳပ္၌ အာရွတိုင္း(မ) အြန္လိုင္းႏွင့္ ေတြ႕ဆံုရာတြင္ ေျပာၾကား ခဲ့သည္။

ၿငိမ္းခ်မ္းေရး၏ အဓိပၸာယ္မွာ အစိုးရႏွင့္ တိုင္းရင္းသားသူပုန္မ်ား ၾကားတြင္ မတူၾကပါ။ အစိုးရက သူပုန္မ်ားကို ဖယ္ဒရယ္ မဟုတ္ေသာ ၂၀ဝ၈ ဖြဲ႕စည္းပံုကို လက္ခံ ေစလိုၿပီး ယင္းတို႔၏တပ္မ်ားကို နယ္ျခားေစာင့္တပ္ (ဘီဂ်ီအက္ဖ္) ဟု ေခၚေသာ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ လက္ေအာက္ခံ တပ္မ်ားအျဖစ္သို႔ ေျပာင္းေစလိုၾကသည္။ တစ္ဖက္တြင္ ကခ်င္တို႔အတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ဆိုသည္မွာ တိုင္းရင္းသား ျပည္နယ္မ်ားကို ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ အဆင့္ ႀကီးႀကီးမားမား ေပးအပ္မည့္ အနည္းဆံုး အေျခခံက်က် ျပင္ဆင္ထားသည့္ ဖြဲ႕စည္းပံုအသစ္ တစ္ခုျဖစ္ပါ သည္။

ဤမတူကြဲျပားမႈ ႏွစ္ခုကပင္ ႏိုင္ငံျခား ၾကားဝင္ေစ့စပ္သူမ်ား၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေျဖရွင္းခ်က္တစ္ခုရရွိ ေရး ႀကိဳးပမ္း မႈမ်ား မေအာင္ျမင္ရသည့္ အေၾကာင္းရင္း ျဖစ္ သည္။ ႏိုင္ငံေရး ျပႆနာမ်ား ေဆြးေႏြးမႈကို ေရွာင္ရွားၿပီး အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး၊ လက္နက္ ဖ်က္သိမ္းေရးႏွင့္ စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး တို႔ကိုသာ ေဇာင္းေပးေန ၾကေသာ ေနာ္ေဝ အစိုးရမွ ကမကထ ျပဳလုပ္သည့္ " ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အေထာက္အကူအဖြဲ႕  (Peace Support Initiative)" ႏွင့္ ဆြစ္ဇာလန္ အေျခစိုက္ "လူသားခ်င္း စာနာမႈ ဆိုင္ရာ ေဆြးေႏြးပြဲဌာန (Center for Humanitarian Dialogue) တို႔အပါအဝင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပြဲစား မ်ားမွာ အႏွစ္သာရအားျဖင့္ အစိုးရ၏ အျမင္ကို သာ ေဈးကြက္ တင္ေနျခင္းျဖစ္သည္ဟု လိုင္ဇာႏွင့္ အျခားေဒသ မ်ားတြင္ အာရွတိုင္း(မ) အြန္လိုင္းက ေတြ႕ဆံုစကား ေျပာခဲ့သူ အမ်ားအျပားက ဆိုၾကပါသည္။

အျခား တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ ထင္ရွားေသာ ႏိုင္ငံေရး ပေလယာမ်ားက ေကအိုင္အို၏ အျမင္ကို မွ်ေဝ သေဘာတူၾကသည္။ စက္တင္ဘာလ အတြင္း ရန္ကုန္ တြင္ ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းရာ၌ ရွမ္းအမ်ိဳးသားမ်ား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဥကၠ႒ ဦးခြန္ထြန္းဦး  က "၂၀ဝ၈ ဖြဲ႕စည္းပံုကို ကြ်န္ေတာ္ တို႔ လံုးဝျငင္းပယ္ပါတယ္" ဟု ေျပာပါသည္။ ဒီမိုကေရ စီ ေခါင္းေဆာင္ႏွင့္ အတိုက္အခံ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အာရွတိုင္း(မ) အြန္လိုင္းႏွင့္ ေနျပည္ေတာ္ ၿမိဳ႕ေတာ္သစ္ ၌ ေတြ႕ဆံုရာတြင္ "ဒီမိုကေရစီ ကို စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္မႈနဲ႔ အစားထိုးလို႔ မရပါဘူး" ဟု ေျပာခဲ့သည္။

ဤသို႔ဆိုပါလွ်င္ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္း စစ္ပြဲျပင္းထန္လာေနမႈမွာ အံ့ဩဖြယ္ရာေတာ့ မဟုတ္ေခ်။ သံတမန္ သတင္း ရပ္ကြက္မ်ားစြာ၏ အဆိုအရ လိုင္ဇာႏွင့္ အျခားေသာ ေကအိုင္အို/ ေကအိုင္ေအ အမာခံ စခန္းမ်ားကို သိမ္းပိုက္ ရယူရန္ အစိုးရက အဓိက ထိုးစစ္ႀကီးတစ္ခု ဆင္ႏႊဲရန္ စီစဥ္ထားေၾကာင္း သိရပါသည္။

ရင္ဆိုင္ တိုက္ပြဲမ်ားတြင္ အက်အဆံုး မ်ားမည္ စိုးသျဖင့္ ၁၀၅ မီလီ မီတာ ေဟာ္ဝစ္ဇာ အေျမာက္မ်ား၊ ၁၂၀ မီလီမီတာ ေမာ္တာမ်ားႏွင့္ ၁၉၈၀ ႏွစ္မ်ားတြင္ အာဖဂန္စစ္ပြဲ ၌ အမ်ားအျပား သံုးစြဲခဲ့ေသာ ႐ုရွား လုပ္ Mi24  ေနာက္ ဖြင့္ ေသနတ္တင္ ရဟတ္ယာဥ္၏ ႏိုင္ငံျခား တင္ပို႔သည့္  ပံုတူ Mi35 ဟယ္လီေကာ့ပတာ မ်ားကို မၾကာေသးမီ အစိုးရတပ္မ်ားက အားထား အသံုးျပဳခဲ့သည္။ ထိုေသနတ္တင္ ဟယ္လီေကာ့ပတာမ်ားကို လိုင္ဇာ အေနာက္ ဘက္ ေဒသမ်ားႏွင့္ ျပည္နယ္ၿမိဳ႕ေတာ္ ျမစ္ႀကီးနား အေရွ႕ေျမာက္ဘက္ ပန္ဝါေဒသ အနီးတစ္ဝိုက္ မွ ေကအိုင္ေအ တပ္မ်ားကို တိုက္ခိုက္ရာ၌လည္း အသံုးျပဳခဲ့ၾကသည္။

ကခ်င္ျပည္နယ္ အေနာက္ပိုင္း ဖားကန္႔ေဒသတြင္ ဆြီဒင္ႏိုင္ငံထုတ္ ၈၄ မီလီမီတာ ကား(လ)ဂုစတပ္(ဖ) ဒံုးပစ္ေလာင္ ခ်ာမ်ားကို သူပုန္စခန္း မ်ားအား တိုက္ရန္ အစိုးရက အသံုးျပဳခဲ့သည္။ ယခုလ ေစာေစာပိုင္းက ဤသတင္းေထာက္၏ ပထမ သတင္းေပးပို႔ ဖြင့္ခ်ခဲ့မႈေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ဥေရာပသမဂၢ လက္နက္တင္ပို႔မႈ ပိတ္ပင္ေရး ခ်မွတ္ထားသည့္ၾကားမွ ဤလက္နက္မ်ား မည္သို႔ ေရာက္လာသည္ကို ဆြီဒင္အစိုးရက စံုစမ္း စစ္ေဆးမႈ ျပဳလုပ္ခဲ့ရသည္။

ဒီဇင္ဘာ ၁၃ ရက္တြင္ ဆြီဒင္ ပါလီမန္၌ ထုတ္ျပန္ေသာ ကုန္သြယ္ေရးဝန္ႀကီး အီဝါဘီေဂ်ာ္လင္း၏ ေၾကညာ ခ်က္ အရ ျပႆနာ ေပၚေနေသာ ထိုလက္နက္မ်ားမွာ တတိယ ႏိုင္ငံတစ္ခုသို႔ လြႊဲေျပာင္းမႈမျပဳရန္ နယူးေဒလီ ႏွင့္ စေတာ့ဟုမ္းတို႔ အၾကား သေဘာတူထား သည့္ၾကားမွ အိႏၵိယက ျမန္မာသို႔ ေထာက္ပံ့ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။ ဒီဇင္ဘာ ၁၇ ရက္ထုတ္ The Voice ဂ်ာနယ္၌ ေဖာ္ျပပါရွိ ေသာ သတင္းတစ္ပုဒ္တြင္ ထိုလက္ နက္မ်ားမွာ အီးယူ၏ လက္နက္ပိတ္ပင္မႈ မတိုင္မီက တင္သြင္း ထားေၾကာင္း ေျပာဆို၍ ျမန္မာအစိုးရသည္ ဤ ျပႆနာကို ေကြ႕ေရွာင္ရန္ ႀကိဳးစား ခဲ့သည္။

အကယ္စင္စစ္ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ၌ ဆြီဒင္မွ ဝယ္ခဲ့ေသာ လက္နက္ မ်ားမွာ မိုဒယ္ေဟာင္းမ်ားျဖစ္သည္။ ယခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာတြင္ ေကအိုင္ေအက သိမ္းဆည္းရမိေသာ လက္နက္မ်ားမွာ ေနာက္ဆံုးေပၚ မိုဒယ္ျဖစ္သည္။ လက္နက္ အမွတ္စဥ္ နံပါတ္မ်ားမွာ ၂၀ဝ၃ ခုႏွစ္တြင္ အိႏၵိယ အစိုးရသို႔ ေရာင္းခ်ခဲ့ေသာ လက္နက္မ်ား၏ အစိတ္အပိုင္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဆြီဒင္လက္နက္ မျပန္႔ပြားေရးႏွင့္ ပို႔ကုန္ ထိန္းခ်ဳပ္ေရးဌာန (ISP) မွ ေျပာခြင့္ရ အမ်ိဳးသမီး၏ အဆိုအရ သိရသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ေဒသခံ သတင္းရပ္ကြက္မ်ား၏အဆိုအရ ဤလက္နက္မ်ားမွာ အိႏၵိယႏိုင္ငံ အေရွ႕ေျမာက္ပိုင္း အာသံႏွင့္ မဏိပူရ ျပည္နယ္မ်ားမွ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနာက္ေျမာက္ပိုင္း နယ္စပ္ တစ္ေလွ်ာက္တြင္ အေျခခံစခန္း ဖြင့္ထားသည့္ အိႏၵိယသူပုန္မ်ားကို တိုက္ခိုက္ရန္ ျမန္မာစစ္တပ္သို႔ ေပးပို႔ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ ထို သူပုန္ မ်ားကို တိုက္ခိုက္ရမည့္ အစား ေကအိုင္ေအကို တိုက္ခိုက္ရန္ ျမန္မာ စစ္တပ္မွ အသံုးျပဳခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

ထိုအျငင္းပြားမႈေၾကာင့္ ကခ်င္ စစ္ပြဲကို မႀကံဳဖူး ေလာက္ေအာင္ ႏိုင္ငံတကာက သိရွိသြားေတာ့သည္။  အထူး သျဖင့္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၏ အရပ္သားတစ္ပိုင္း အစိုးရႏွင့္ ထိေတြ႕ဆက္ဆံေရး ေပၚလစီႏွင့္ စီးပြားေရး ဆက္ဆံမႈ အခြင့္အလမ္းမ်ားကို အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားက မ်က္စိမွိတ္ လိုက္ရွာေနသည့္ အခ်ိန္တြင္ ျဖစ္ေပၚ  လာျခင္းပင္။ ခိုင္လံုေသာ သတင္းရင္းျမစ္မ်ားအရ မၾကာမီ ဥေရာပ ပါလီမန္တြင္ လက္နက္ပိတ္ဆို႔ေရး ျပႆနာကို တင္ျပေဆြးေႏြးၾကေတာ့မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယင္းလုပ္ေဆာင္ မႈက ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း မၾကာမီက ျဖစ္ေပၚ တိုးတက္မႈမ်ားကို ေဝဖန္မႈ ရွိရွိ သံတမန္ေရး ခ်ဥ္းကပ္မႈ ပိုမို ျပဳလုပ္ရန္ ျဖစ္ေစႏိုင္ေၾကာင္း သိရသည္။

သို႔တေစ ျမန္မာအစိုးရ အေနျဖင့္ ေကအိုင္ေအအေပၚ ဆင္ႏႊဲေနေသာ ထိုးစစ္ကို ရပ္ဆိုင္း၍ အဓိပၸာယ္ ရွိေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြး ပြဲမ်ား မၾကာမီအခ်ိန္အတြင္း ျပဳ လုပ္ေလမည္လားဆိုသည္မွာ သံသယျဖစ္ဖြယ္ ရွိပါသည္။ အဓိက ျပႆနာ တစ္ခုမွာ အစိုးရ၏ ညႇိႏိႈင္းေဆြးေႏြးေရးမွဴးခ်ဳပ္လည္းျဖစ္၊ သမၼတ ႐ံုးဝန္ႀကီး လည္း ျဖစ္၊ ေနာ္ေဝ အစိုးရႏွင့္ အျခားႏိုင္ငံျခား ပြဲစားမ်ား၏ အခ်စ္ေတာ္လည္း ျဖစ္သူ ဦးေအာင္မင္း တြင္ ေကအိုင္အိုႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး ျပႆနာ ညႇိႏိႈင္းေျဖရွင္းခြင့္ မရွိျခင္း ျဖစ္သည္။

"ဦးေအာင္မင္း မွာက ႏိုင္ငံေရး လုပ္ပိုင္ခြင့္ မရွိပါဘူး။ အခုအထိ ႏိုင္ငံေရးျပႆနာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သူ အျမဲပဲ ေရွာင္ခဲ့တာ၊ သူ႔တာဝန္က အစိုးရ ေပၚလစီကို ကိုယ္စားျပဳ လိုက္နာ႐ံု သက္သက္ပဲ"ဟု ေကအိုင္အို ဥကၠ႒ ေဇာင္ဟရား ကဆိုပါသည္။

ထို႔ထက္ပို၍ဆိုရလွ်င္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္တြင္ပင္ ကခ်င္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးအရ ညႇိႏိႈင္းေဆြးေႏြးႏိုင္သည့္ ပါဝါ ရွိပါသလား ဆိုသည္မွာ မသဲကြဲပါ။ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ တိုက္ခိုက္မႈမ်ား စတင္ျဖစ္ပြားကတည္းက အနည္း ဆံုးႏွစ္ႀကိမ္ တိုက္ခိုက္မႈရပ္ရန္ စစ္တပ္ကို သူေတာင္းဆိုခဲ့ေသာ္လည္း နားမေပါက္ခဲ့ပါ။ ထိုအခ်က္က ဦးသိန္းစိန္သည္ စစ္ဘက္အား ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္မႈ ရွိ မရွိ ေမးခြန္းမ်ားကို တိုးပြားလာေစခဲ့သည္။ စစ္ဘက္မွာ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဒုဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္၏ စကားကိုသာ နားေထာင္မည့္ပံု ရွိပါသည္။ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္း ဆက္လက္ ျဖစ္ေပၚေနေသာ ဤစစ္ပြဲက အမ်ိဳးသား လံုျခံဳေရး၏ အလြန္အေရးႀကီးသည့္ ျပႆနာမ်ား ေပၚေပါက္ လာပါက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စစ္ဘက္အုပ္စိုးမႈ ေအာက္တြင္ အခိုင္အမာ ဆက္လက္ တည္ရွိေနမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သတိေပးေနသလိုသာ ရွိပါေတာ့သည္။

ဤစာေရးသူ ဘာေတးလင့္တနာ(Bertil Lintner) မွာ Far Eastern Economi Review စာေစာင္၏ ယခင္ သတင္းေထာက္ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ စာအုပ္စာတမ္း ေျမာက္ျမားစြာ ေရးသားခဲ့သူျဖစ္သည္။ ယခု ေလာေလာ ဆယ္တြင္ Asia Pacific Media Service တြင္ ေရးသား ေနပါသည္။)
စိုးျမင့္

http://www.myanmarij.com
Posted: 21 Dec 2012 06:11 PM PST
ကမာရြက္ၿမိဳ႔နယ္ အမွတ္(၃)ရပ္၊ ပညာ့အလင္း စာၾကည့္တိုက္ စာေပ ေဟာေျပာပြဲ (၀၉-၁၂-၁၂)

ေခါင္းစဥ္မဲ့ ေခါင္းစဥ္- ဆရာ ခ်စ္ဦးညိဳ

လက္ပန္းေတာင္းေတာင္နဲ႕ ဦးပိုင္အေၾကာင္း ဟာသေႏွာၿပီး ပီပီျပင္ျပင္ ေဟာေျပာသြားပါတယ္..
Posted: 21 Dec 2012 08:50 AM PST
passport စာအုပ္ အသစ္ေၿပာင္းတဲ႔အခါမွာ စာအုပ္ေဟာင္းမွာရွိတဲ႔ စာမ်က္ႏွာေတြကို cancelled တံဆိပ္တံုး အကုန္ထူလိုက္တယ္။ cancelled တံဆိမ္တံုးထုတဲ႔ေနရာမွာ ဘီစာ(VISA)ရွိ၊ မရွိ သတိမထားၿပီးမွ cancelled တံဆိပ္ထုပါလို႔ ႏိုင္ငံၿခားေရာက္ ၿမန္မာသံရံုးမွ တာ၀န္ရွိသူမ်ားကို ေမတၱာရပ္ခံပါတယ္။

သတိမထားပဲ re-entry တံဆပ္ကို cancelled တံဆိပ္ထုလိုက္မိတဲ႔အတြက္ ဘုန္းဘုန္းမွာ ေက်ာင္းသားဘီစာ လံုးလံုးပ်က္သြားၿပီး၊ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာလဲ ေနလို႔မရေတာ႔ပါဘူး၊ အမိၿမန္မာၿပည္ကို အၿပီးပိုင္ ၿပန္ရေတာ႔မည္ၿဖစ္သည္။

ဘုန္းဘုန္း ေက်ာင္းသားဘီစာ(Studient Visa)ပ်က္သြားတာ ၿပႆနာမရွိပါဘူး၊ တာ၀န္ကို အေလးမထားတာသည္သာ ၾကီးမားေသာ ၿပႆနာတစ္ရပ္ပင္ၿဖစ္ပါတယ္။ က်န္ရွိေနတဲ႔ ေက်ာင္းသားေတြကို ဘုန္းဘုန္းလို cancelled တံဆိပ္ မွားမထုမိေအာင္ ေသခ်ာစစ္ေဆးၿပီးမွ cancelled တံဆိပ္ထုပါလို႔ ႏိုင္ငံၿခားရွိ ၿမန္မာသံရံုးအားလံုးမွ တာ၀န္ရွိသူအားလံုးကို ၀မ္းနည္းစြာၿဖင္႔ ေမတၱာရပ္ခံအပ္ပါသည္။


ဒီမနက္ေတာ႔ ေထာက္ခံစာေလးတစ္ခုရလာခဲ႔ပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ Re-untery ကို cancelled ထုမိတယ္လို႔ ေရးေပးလို႔မရဘူး ဘုန္းဘုန္းဆိုၿပီး။ ေအာက္ပါစာအတိုင္း ေရးေပးလိုပါတယ္။ အဆင္ေၿပပါေစလို႔ ဆုေတာင္းေပးပါတယ္ ဘုန္းဘုန္းရယ္ဆိုၿပီး အားေပးစကားလဲ ေၿပာပါတယ္။

ၿပံဳးပန္းေမတၱာ ဆရာေတာ္

Posted: 21 Dec 2012 07:45 AM PST
၁၈ ႏွစ္ေျမာက္ DKBA တပ္မေတာ္ေန႕ DKBA ဌာနခ်ဳပ္ရွိရာဆံုးေပါင္းျမိဳင္း ကြင္းတြင္ယေန႕က်င္းပျပဳလုပ္ခဲ့ပါသည္ ဓာတ္ပံု..ေဇာ္သူရ (မဲေဆာက္)

ဒီမိုကေရစီအက်ိဳးျပဳ ကရင္အမ်ိဳးသားတပ္မေတာ္ (DKBA)၏ စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ေစာလားဖြယ္(ခ) ဗိုလ္ႏႈတ္ခမ္းေမြႊးက ယေန႕နံနက္ ဒီေကဘီေအ တပ္မေတာ္ေန႕ အခမ္းအနားတြင္ ၄င္းတို႕၏ တပ္မေတာ္ ႀကီးေခတ္မီ ဖြံၿဖိဳးတိုးတက္လာရန္အတြက္ ကရင္လူမ်ိဳးမ်ား စည္းလံုးညီညႊတ္မႈ ရွိေစရန္ အေရးႀကီးေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုလိုက္သည္။

စည္းလံုးညီညႊတ္မႈ၏ အင္အားသည္ အမ်ိဳးသားထုတစ္ရပ္လံုး စာေလာင္မြတ္သိပ္လ်က္ရွိသည့္ တရားမွ်တျခင္း၊ လြတ္လပ္ျခင္း၊ တန္းတူျခင္း တို႕ကို ပိုင္ဆိုင္ႏိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ၄င္းတို႕အေနျဖင့္ အစိုးရႏွင့္ လက္မွတ္ေရးထိုးထားေသာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးအေပၚ ယံုၾကည္မႈရွိစြာျဖင့္ ျပည္သူလိုလားေနေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးပန္းတိုင္ကို ေလွ်ာက္လွမ္းလ်က္ရွိေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။

"ကၽြန္ေတာ္တို႕ ကရင္တစ္မ်ိဳးသားလံုးစည္းလံုးညီညႊတ္မယ္ဆိုရင္ ကရင္အမ်ိဳးသားလံုးအတိုင္းအတာနဲ႕ အင္အားရရွိလာမွာျဖစ္ပါတယ္၊ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ယေန႕လူႀကီးလူငယ္ေတြရဲ႕ ႏႈတ္ဖ်ားမွာ ေရပန္းစားေနတဲ့ စကားတစ္ရပ္ ရွိပါတယ္။အဲဒါကို ကၽြန္ေတာ္တို႕အားလံုး မွတ္သားတန္ဖိုးထားသင့္ပါတယ္၊ အဲဒါကေတာ့ စည္းလံုးညီညႊတ္ျခင္းသည္ အမွန္အင္အားဘဲျဖစ္ပါတယ္" ဟု စစ္ဦးစီးခ်ဳပ္က ေျပာၾကားသည္။

၄င္းကပင္ ႏိုင္ငံျခားအားအထင္ႀကီး၍ သြားေရာက္လုပ္ကိုင္ေနၾကသူမ်ားကို " ကၽြန္ေတာ္တို႕အားလံုးသိ ထားရမွာက သူ႕ႏိုင္ငံနဲ႕ သူ႕လူမ်ိဳးအက်ိဳးကို သူတို႕ကိုယ္တိုင္သယ္ပိုးႀကိဳးစားလုပ္ေဆာင္ၾကရမွာျဖစ္သ လိုငါတို႕တိုင္းျပည္ ငါတို႕လူမ်ိဳး လြတ္လပ္ေရးနဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအက်ိဳးအတြက္ ငါတို႕အားလံုးအၿမဲတမ္း အဆင္သင့္ျပင္ဆင္ၿပီး မေမ့မေလ်ာ့ဘဲ ယံုၾကည္မႈအျပည့္အ၀ နဲ႕ တက္ညီလက္ညီေရွ႕ဆက္ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ ရြက္ၾကမယ္ဆိုရင္ သူတပါးႏိုင္ငံေကာင္းသလို ငါတို႕ႏိုင္ငံလဲ ဧကန္မလြဲေကာင္းလာရမွာပါပဲ၊သူတိုႏိုင္ငံေကာင္းေအာင္သူတို႕တည္ေဆာက္တဲ့ေနရာမွာ အရင္းႏွီးဟာ အသက္နဲ႕ေသြး၊ငါတို႕ႏိုင္ငံေကာင္းဖိုဆိုလည္း ရင္းႏွီးရမွာ အသက္ေသြးပဲ" ဟုထပ္မံေျပာၾကားခဲ့သည္။

အဆိုပါ ကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္ဆက္လ်ဥ္း၍ ကရင္နီျပည္လူမ်ိဳးေပါင္းစံု ျပည္သူ႕လြတ္ေျမာက္ေရးတစ္ဦး၏ ၁၈ ႏွစ္ျပည့္ ဒီေကဘီေအေန႕အား ေပးပို႕ေသာ သ၀ဏ္လႊာတြင္ ၄င္းတို႕ႏွင့္ ဒီေကဘီေအသည္ တူညီေသာရည္မွန္းခ်က္ မ်ားျဖစ္သည့္တန္းတူေရး၊လြတ္ေျမာက္ေရး၊ပါတီစံုဒီမိုကေရစီေရးႏွင့္စစ္မွန္ေသာဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုအေရးတို႕ကို ေႏွာက္ယွက္ေန သည့္ျပည္သူ႕ရန္သူမ်ား အား သမိုင္းေပးတာ၀န္အရ ပူးေပါင္းေျဖရွင္းၾကရဦးမည္ ဟု ေပးပို႕ထားေၾကာင္းသိရသည္။

စူးရွ (ျမန္မာေခာတ္)
You are subscribed to email updates from dawnmanhon
To stop receiving these emails, you may unsubscribe now.
Email delivery powered by Google
Google Inc., 20 West Kinzie, Chicago IL USA 60610



--
http://www.burmaburo.blogspot.com

Background story of Letpadaung Mining Protest by Burmese Community

Friday, 21 December 2012

သခင္ဘေသာင္း (၁၉၀၁-၁၉၈၁) ၏ ခဲေၾကာင္းပံုၾကမ္း

ေမာင္ေသာ္က
ဒီဇင္ဘာ ၁၃၊ ၂၀၁၂
 ကၽြန္ေတာ္သည္ စာေပနယ္သုိ႔သာ မေရာက္႐ွိခဲ့လွ်င္ စာေရးဆရာႀကီး သခင္ဘေသာင္းအေၾကာင္းကုိ ေရး သားရန္ ထုိက္တန္သူတစ္ဦး မဟုတ္ပါ။ သခင္ဘေသာင္းႏွင့္ ေခတ္ၿပိဳင္သခင္ စာေရးဆရာႀကီး မ်ားသာလွ်င္ ေရးသားရန္သင့္သည့္ ေဆာင္းပါးျဖစ္ပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္ႏွင့္ ဆရာႀကီးတုိ႔၏ ေတြ႕ဆံုရမႈသည္ နာမည္ေက်ာ္ ကေလာင္ႀကီးတစ္ေခ်ာင္းႏွင့္ အေတာင္အလက္ ႏုနယ္ေသးေသာ ကေလာင္ေပါက္စ ေလးတစ္ဦး၏ ေတြ႕ဆံု သိကၽြမ္းရမႈသာျဖစ္ပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ စာေပနယ္တြင္ ကေလာင္သမား အခ်င္းခ်င္း သည္ ရင့္သည္၊ ႏုသည္ မေ႐ြး ေဖာ္ေ႐ြစြာ ေပါင္းတတ္ေသာ စာေပဥာဥ္႐ွိသူမုိ႔ ဆရာႀကီးႏွင့္ ကၽြန္ေတာ္ သည္ အသက္အ႐ြယ္အားျဖင့္ သားအဖပမာ ကြာျခားေသာ္လည္း ရင္းႏွီးခင္မင္စြာပင္ ေပါင္းသင္း ဆက္ဆံ ခဲ့ၾကပါသည္။
စာေရးဆရာ သခင္ဘေသာင္းကုိ ကၽြန္ေတာ္ စတင္ စဲြမက္ခဲ့ရသည္မွာ “ ပန္းသာမစာဥ “ စာအုပ္မွျဖစ္ပါ သည္။ ကၽြန္ေတာ့္အစ္ကုိႀကီးသည္ စစ္မျဖစ္မီက နဂါးနီစာအုပ္အသင္း၀င္ျဖစ္သည့္အေလ်ာက္ လစဥ္ထုတ္ နဂါးနီ စာအုပ္ မ်ားကုိ ရ႐ွိခဲ့ပါသည္။ အုိင္းရစ္ သူပုန္မ်ားျဖစ္ေသာ “မုိက္ကယ္ ေကာလင္း” “ဒင္ဘရင္း” “ကုိယ္ေပ်ာက္စစ္သား” “ လက္သီးပုန္း” “ဆင္ဖိန္း” “ သင္းထုိက္နဲ႔သင္းကံ” စာအုပ္မ်ားကုိ ဖတ္႐ႈရကာ ၿဗိတိသွ် ကုိလုိနီစနစ္ ဆန္႔က်င္ေရးစိတ္ဓာတ္ တဖြားဖြားတက္ခဲ့ရသည့္ စာဖတ္လူငယ္တစ္ဦး ျဖစ္ခဲ့ပါသည္။
ထုိစာအုပ္မ်ား အတြင္းမွ “ပန္းသာမစာဥ” စာအုပ္ကုိ ဖတ္ရျပန္ေသာအခါ တစ္မ်ိဳးရသ မေဖာ္ျပႏုိင္သည့္ ခံစားမႈ တစ္ရပ္ ကုိ ရ႐ွိခဲ့ပါသည္။ Thomas Hardy ၏ Tess of Dumber ville ကုိ ျပန္ထားသည္ဟုလည္း အမွတ္မထားခဲ့မိ၊ သိလည္းမသိ။ ပန္းသာၿမိဳ႕စားႀကီး ဦးပန္းေအာင္၊ ပန္းသာေမာင္ေမာင္၊ ေမာင္ေဒ၀ႏွင့္ မစာဥ ေခၚ “အု”တုိ႔သာလွ်င္ အသက္႐ွင္ေနေသာ ဇာတ္ေကာင္မ်ားအျဖစ္ ကၽြန္ေတာ့္စိတ္၀ယ္ စဲြေနမိခဲ့ သည္။ ဂ်ပန္ေခတ္ တစ္ေခတ္လံုးတြင္ အေခါက္ေခါက္ဖတ္မိေသာ စာအုပ္မွာ သခင္ဘေသာင္း၏ “ပန္းသာ မစာဥ”၊ ဆရာႀကီး ေ႐ႊဥေဒါင္း၏ “အုိင္ဗင္ဟုိ”၊ ဆရာႀကီး ပီမုိးနင္း၏ “သူရဲေကာင္းသံုးေယာက္” စာအုပ္ မ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ဤကေလာင္႐ွင္ႀကီးမ်ားသည္ ဘာသာျပန္ဆုိျခင္း အတတ္ပညာ၊ အႏုပညာ တုိ႔၌ ကၽြန္ေတာ္၏ ျမင္ဆရာမ်ားျဖစ္ခဲ့ၾကပါသည္။
ထုိ႔ေနာက္ စဲြမက္ခဲ့ရေသာ ဘာသာျပန္စာအုပ္မွာ “တစ္ေထာင့္တစ္ည”ပင္ျဖစ္ပါသည္။ ကမၻာ့ဂႏၱ၀င္ စာေပတစ္ရပ္ျဖစ္သည့္ တစ္ေထာင့္ တစ္ညကုိ ျမန္မာဘာသာသုိ႔ ဦးစြာဘာသာျပန္ခဲ့သူမွာ ေဒါက္တာ ရာမန္ ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာ-မြတ္စလင္တုိင္းရင္းသားတစ္ဦးသည္ ျမန္မာ မႈအရာတြင္ မည္မွ်လိမၼာကၽြမ္းက်င္သည္ကုိ “ပသီပံုျပင္” ဖတ္ခဲ့လွ်င္ သိသာပါလိမ့္မည္။ ယင္းပံုျပင္စာအုပ္ကုိပင္ သခင္ဘေသာင္းက စကားေျပ ပံုေျပာဟန္ႏွင့္ ေရးသားလုိက္ျပန္ေသာအခါ ပုိမုိစဲြမက္ဖြယ္ရာေကာင္းလွပါသည္။
“ဤဒြႏၷယာႀကီးမွာ အရာရာသည္ အလႅာဟု အ႐ွင္ျမတ္၏ အလုိေတာ္အရသာလွ်င္ ျဖစ္ရဘာသဒိ့။ ယွာဠဇတ္ မင္းသမီးက စူေလမန္ ဘုရင္ႀကီးအား သုိ႔ကလုိ ေလွ်ာက္ထားဘာသဒိ့၊ ဤအေရးအသားကုိ ဖတ္ရသည့္အခါ သခင္ဘေသာင္းသည္ မူစလင္အႏြယ္၀င္ တစ္ဦး ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အစၥလာမ္စာေပက်မ္းဂန္ႏွင့္ နီးစပ္သူေသာ္လည္းေကာင္း ျဖစ္ရမည္ဟု ကၽြန္ေတာ္က တစ္ထစ္ခ် ယူဆခဲ့ပါသည္။ အမွန္မွာမူ ဆရာႀကီးသည္ စာေပက်မ္းဂန္၌ အရာရာတြင္ ႏွံ႔စပ္သူ ဘာသာျပန္ေကာင္းတစ္သူ တစ္ဦးျဖစ္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ သုိ႔ကလုိ ထင္ရ သည္အထိ ျဖစ္ခဲ့ရပါသည္။
စာေပဗိမာန္ မွ ႀကီးမွဴးက်င္းပသည့္ “ ဘာသာျပန္စာေပ ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပဲြ “ တြင္ ဆရာႀကီး သခင္ဘေသာင္း က ဘာသာျပန္ႏွင့္ပတ္သက္ေသာ စာတမ္းတစ္ေစာင္ တင္သြင္းခဲ့ပါသည္။
အလြန္ေကာင္းမြန္ေသာ စာတမ္း တစ္ေစာင္ျဖစ္ပါသည္။ စာတမ္း႐ွင္က စာတမ္းတင္သြင္းရာ၌ အဆုိအမိန္႔ တစ္ရပ္ပါလာပါသည္။ ယင္းမွာ ျမန္မာစာေပ၌ “နာမ္စား”မ်ား သံုးရာတြင္ ႐ႈပ္ေထြးသည္။ ကၽြန္ေတာ္၊ ကၽြန္မ၊ ကၽြႏ္ုပ္၊ ငါ၊ ဘုရား၊ ကၽြန္ေတာ္မ်ိဳး၊ တပည့္ေတာ္ စသည္ျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ သင္၊ မင္း၊ ခ်င္း၊ ခင္ဗ်ား၊ အ႐ွင္မင္းႀကီး၊ အ႐ွင္ဘုရား စသည္ျဖင့္ ႐ႈပ္ေထြးလွသည္။ အဂၤလိပ္ စာ၌မူ ႐ွင္း၏။ ပထမ ပုဂၢိဳလ္နာမ္စား၊ ဒုတိယပုဂၢိဳလ္နာမ္ စားတုိ႔ကုိ “အုိင္” “ယူ” ႏွစ္လံုးသာလွ်င္ သံုး၏။ သုိ႔ေၾကာင့္ ခ်င္းဖထေ၀း က ႐ွင္ဘုရင္ကုိ ေလွ်ာက္ထားရာ၌ “ယာေတာအလယ္မွာေလ၊ ငါေျပာမယ္ ေ႐ႊ႐ွင္ဘုရားရဲ႕၊ နင္ဆင္ျခင္ဦး” ဟူ၍ ဆုိခဲ့ေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ကာ သူ႔စာတမ္းကုိ အခုိင္အမာ ျပဳသြားသည္။
စာတမ္းကုိ ေဆြးေႏြးသူမ်ားအလွည့္တြင္ အကြက္ေပၚလွ်င္ ေနာက္႐ႊတ္တတ္ေသာ ကၽြန္ေတာ့္ဗီဇက ကၽြန္ေတာ့္ အား စင္ေပၚ ဆဲြေခၚသြားသည္။ ကၽြန္ေတာ္က စာတမ္း႐ွင္ သခင္ဘေသာင္း၏အဆုိကုိ ေခ်ဖ်က္ ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။ (ေထာက္ခံေဆြးေႏြးျခင္းမဟုတ္ပါ)။ ကၽြန္ေတာ္က ျမန္မာစကားသည္ ႂကြယ္၀ သည္။ အမႊမ္းအေျပာက္မ်ားသည္။ စကားတစ္လံုးကုိပင္ သူ႔ေနရာႏွင့္သူ ေလ်ာ္ညီေအာင္ ေရလဲ ႏွင့္ သံုးသည္။
ဤ သည္မွာပင္ ျမန္မာစာေပ၏ အလွျဖစ္သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္၊ ကၽြန္မ၊ ငါ၊ ကၽြန္ေတာ္မ်ိဳး၊ တပည့္ေတာ္ ႐ွိေနသည္မ်ားကုိ ႐ွိပါေစ။ ႂကြယ္၀ပါေစ။ အဂၤလိပ္စာေပႏွင့္ ထပ္တူေအာင္ “အုိင္” “ယူ” မွာ ပင္ မကန္႔သတ္ ပါႏွင့္ဟု တင္ျပသည္။ ကၽြန္ေတာ့္တင္ျပခ်က္အဆံုးတြင္ တင္ျပခ်က္ကုိ အခုိင္အမာ ျပဳရန္ အတြက္ စင္ျမင့္ ထက္တြင္ ရပ္ေနေသာ ကၽြန္ေတာ္က ေ႐ွ႕ဆံုးတန္းတြင္ ဆရာေဇာ္ဂ်ီ၊ ဆရာမင္းသု၀ဏ္၊ ဆရာႀကီး ဦးလူေဖ၀င္း၊ ေဒါက္တာ ေမာင္ျဖဴးတုိ႔ႏွင့္အတူ ထုိင္နားေထာင္ေနေသာ ဆရာႀကီး သခင္ ဘေသာင္း ကုိ မ်က္ႏွာမူလုိက္ကာ ….
“ ကဲ … ဆရာႀကီး သခင္ဘေသာင္းေရ၊ ငါ ေျပာစရာ႐ွိတာကေတာ့ ဒါပါပဲ၊ နင္ကေတာ့ ဘယ္လုိသေဘာလဲ မသိဘူး။ ငါကေတာ့ နင့္စာတမ္းကုိ အျပည့္အစံု မေထာက္ခံႏုိင္ပါဘူး ခင္ဗ်ာ “ ဟု ေျပာခ် လုိက္ရာ ခန္းမ တစ္ခုလံုးပဲြက်သြားခဲ့ပါသည္။
ေ႐ွ႕ဆံုးတန္းမွ ဆရာႀကီးမ်ားလည္း ခြက္ထုိးခြက္လန္ ရယ္ၾကပါသည္။ ဆရာႀကီး သခင္ဘေသာင္း ကုိယ္တုိင္ လည္း မ်က္ရည္ထြက္ေအာင္ ရယ္ပါသည္။ ေဆြးေႏြးပဲြအၿပီးတြင္ ဆရာႀကီး ကကၽြန္ေတာ့္အား “ ေဟ့ … ေမာင္ေသာ္က နင္ သက္သက္ ငါ့ကုိ တြယ္တာပဲ” ဟု ရယ္ရယ္ေမာေမာ ေျပာ သြားခဲ့ပါသည္။ သူ႔ စာတမ္း မွ အခ်က္တစ္ခ်က္ကုိ ကၽြန္ေတာ္ ေခ်ဖ်က္ေသာ္လည္း သူ စိတ္မဆုိးခဲ့ပါ။ စာေပ စိတ္အျပည့္အ၀ ႐ွိသည့္ စာေရးဆရာႀကီးျဖစ္ပါသည္။
ဆရာႀကီးအသက္ ၇၀ ျပည့္သည့္ေန႔က စာေပအေပါင္းအသင္းႏွင့္တပည့္တပန္းမ်ားက အရက္ပုလင္း ၇၀ ျဖင့္ ဂါရ၀ျပဳၾကပါသည္။ “ မင္းတုိ႔ သိပ္မေသာက္ၾကနဲ႔ကြ၊ ေလွ်ာ့ေသာက္၊ အသည္းကင္ဆာ ျဖစ္ တတ္တယ္၊ ေဆးလိပ္မေသာက္နဲ႔၊ အဆုပ္ေရာဂါျဖစ္ႏုိင္တယ္၊ အသက္ႀကီးတဲ့ ငါကေတာ့ အရက္လည္း ေသာက္၊ ေဆး ျပင္းလိပ္လည္းေသာက္၊ ကင္ဆာမကလုိ႔ ျဖစ္ခ်င္တာျဖစ္၊ ဒီအ႐ြယ္ေရာက္လာတာ ဒါအျမတ္ ပဲကြ၊ ဘာမွ ဆင္ျခင္စရာမလုိေတာ့ဘူး၊ မင္းတုိ႔ကုိ ေလွ်ာ့ေသာက္ဖုိ႔ ဆံုးမရင္ ငါက ဖိေသာက္ လုိ႔ရတယ္” ဟု ႐ြယ္႐ႊန္း ဖတ္႐ႊန္းေျပာခဲ့သည္။
ထုိ႔ေနာက္တြင္ မူ သူ မက်န္းမာ ဟု ကၽြန္ေတာ္ ၾကားရ၍ သြားခဲ့သည္။
ဆရာ၀န္ က အရက္မေသာက္ရန္ ညႊန္ ၾကားထားသျဖင့္ အရက္ကုိ လံုး၀ မေသာက္ေတာ့ အိပ္ရာထဲ လဲေနေပၿပီ။ ကၽြန္ေတာ္ မၾကည့္ခ်င္၊ မၾကည့္ ရက္ပါ။ ကၽြန္ေတာ္ ၾကည့္ခ်င္သည္မွာ တဟဲဟဲရယ္ေနေသာ သခင္ဘေသာင္း၊ ရမ္ခြက္ကုိ လက္တစ္ဖက္ တြင္ ျမတ္ႏုိးစြာကုိင္ထားေသာ သခင္ဘေသာင္းကုိသာလွ်င္ ေတြ႕ခ်င္ပါသည္။ “ ငါေသာက္လုိ႔ေတာ့ မျဖစ္ ဘူးကြ၊ ဒါေပမဲ့ မင္းလာရင္၊ မင္းပုလင္း ယူလာေပါ့ကြာ၊ ငါ့အိပ္ရာေဘး မွာ ထုိင္ေသာက္၊ စကားေျပာရတာ ေပါ့၊ ရပါတယ္ကြ” ဟု သူက ဖိတ္ေခၚပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ ဆရာ၀န္၏ တားျမစ္ခ်က္ေၾကာင့္သာ ရပ္ထားရ သည္။ အရက္ႀကိဳက္တတ္ေသာ လူမမာ ေ႐ွ႕တြင္ တစ္ေယာက္တည္း အရက္ေသာက္ႏုိင္သည့္ အသည္း ႏွလံုးမ်ိဳး ကၽြန္ေတာ့္တြင္ မ႐ွိျခင္းေၾကာင့္ သူ႔ထံ သုိ႔ မေရာက္ျဖစ္ေတာ့ပါ။
တစ္ခါက ႏုိင္ငံျခားသားတစ္ဦး၏အိမ္ ဧည့္ခံပဲြတစ္ခု၌ သူ႔အား ကၽြန္ေတာ္က အိမ္႐ွင္ႏုိင္ငံျခားသားနဲ႔ မိတ္ ဆက္ ေပးပါသည္။ ဆရာ ဦးညိဳျမလည္း ႐ွိေနပါသည္။ “ ဒီပုဂၢိဳလ္ႀကီးကေတာ့ သခင္ဘေသာင္းပါ၊ ျမန္မာျပည္မွာ တုိ႔ဗမာအစည္းအ႐ံုးကုိ စတင္တည္ေထာင္သူ၊ ပထမဆံုးေသာ သခင္အမည္ ခံသူ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု မိတ္ဆက္ေပးလုိက္သည္။ ႏုိင္ငံျခားသား အိမ္႐ွင္က ေလးစားစြာ ႐ုိက်ိဳးစြာ လက္ဆဲြ ႏႈတ္ဆက္ သည္။ ဆရာႀကီးက ရယ္ေမာလ်က္ “ ဟုတ္ပါတယ္၊ ျမန္မာျပည္မွာျဖစ္ခဲ့တဲ့ ကိစၥ၀ိစၥအားလံုးရဲ႕ တရားခံ ေရေသာက္ ျမစ္ဟာ ကၽြန္ေတာ္ပဲျဖစ္ပါတယ္” ဟု မိမိက႑ကုိ အ႐ႊမ္းေဖာက္ ႏွိမ့္ခ် ကာ ျပန္ေျပာ လုိက္သည္။ ႏုိင္ငံျခား သားအိမ္႐ွင္က ဤတစ္ခ်က္တည္းႏွင့္ပင္ သူ႔အား ေလးစား ၾကည္ညိဳၿပီး ျဖစ္သြားသည္။ စိတ္ထားရင့္သန္ သူမ်ားသာလွ်င္ မိမိကုိယ္ကုိ ႏွိမ့္ခ်တတ္သည္။ မိမိက႑ကုိ မိမိ ကုိယ္တုိင္ အေရာင္တင္ျခင္းမ႐ွိ။
ဆရာႀကီး၏ ေနာက္ဆံုးေန႔မ်ားတြင္ ဆရာႀကီးအတြက္ ကၽြန္ေတာ္ ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာ ျဖစ္ရေသာေန႔မွာ “ ႏုိင္ငံဂုဏ္ရည္ ပထမအဆင့္” ကုိ ဆရာႀကီး ရ႐ွိေၾကာင္း သိ႐ွိရသည့္ေန႔ျဖစ္ပါသည္။
အသုဘ သခင္စတုိင္
ဆရာႀကီး သခင္ဘေသာင္း ကြယ္လြန္သြားၿပီဟ]ူေသာ သတင္းသည္ မေမွ်ာ္လင့္သည္ မဟုတ္ေသာ္လည္း မႀကိဳဆုိဘဲ ေရာက္လာသည္။ ဇရာဒုဗၺလာ ေ၀ဒနာ၏ ဖိစီးျခင္းမွ လြတ္ေျမာက္ေသာ ေန႔ေပတည္း။ သခင္ဘေသာင္းသည္ ႏွစ္ဆယ္ရာစု၏ သားျဖစ္သည္။ ႏွစ္ဆယ္ရာစုကုိ ႏွစ္ေပါင္း ႐ွစ္ဆယ္တိတိ အသက္႐ွင္ ေနထုိင္သြားခဲ့သည္။ ၀ံသာႏုေခတ္ ႏိုင္ငံေရးမွ ဆုိ႐ွယ္လစ္ေခတ္ေျပာင္း ေတာ္လွန္ေရး ကာလ အထိ ႏုိးႂကြထက္ႂကြစြာ ေ႐ွ႕တန္းမွ ပါ၀င္ခဲ့သူျဖစ္သည္။ (“ တုိ႔ဗမာ” ေခတ္မွသည္ မ်က္ေမွာက္ ေခတ္ အထိ လက္သီးလက္ေမာင္းတန္းခဲ့သူျဖစ္သည္။
အသုဘခ်သည့္ေန႔က ရန္ကုန္ေဆး႐ံုႀကီး၏ ေရခဲတုိက္၀ ႐ႈခင္းသည္ လူ႔ဘ၀သံေ၀ဂ၊ ႏုိင္ငံေရးသံေ၀ဂရ ဖြယ္ေသာ ႐ႈခင္းျဖစ္သည္။ ဇရာ၏ ဖိစီးမႈေၾကာင့္ ေႂကြလုလုေရာ္႐ြက္ေျခာက္ပမာ ယဲ့ယဲ့ကေလးသာ က်န္ ေတာ့ေသာ သခင္ႀကီးမ်ား၊ ႏုိင္ငံေရးဇာတ္ခံုမွ ကန္႔လန္႔ကာခ် အနားယူသြားေသာ ႏုိင္ငံေရးသမားေဟာင္း ႀကီးမ်ား၊ ပါတီဌာနခ်ဳပ္မွ ပုဂၢိဳလ္မ်ား၊ စာေပလုပ္သားမ်ားႏွင့္ စည္ကားသုိက္ၿမိဳက္လွသည္။ အားလံုး လိုလုိ သည္ပင္ စိတ္မေကာင္းၾက၊ ႏွေျမာတသျဖစ္ၾကသည္။ ဆရာႀကီး၏ ႐ုပ္အေလာင္းေခါင္း ကုိ သံုးေရာင္ျခယ္ အလံျဖင့္ တင့္တယ္စြာ၊ သူ႔လုပ္ရပ္ႏွင့္ ကုိက္ညီစြာ၊ ဂုဏ္ျပဳအလံဖံုးအုပ္ထားသည္။ ေခါင္းရင္း တြင္ ျမန္မာ့ဆုိ႐ွယ္လစ္ လမ္းစဥ္ပါတီဌာနခ်ဳပ္မွ ေပးပုိ႔သည့္ လြမ္းသူ႔ပန္းေခြ။
၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးႏုမွအစ သခင္ သခင္မ စံုညီစြာပင္ ႀကံေတာသုသာန္အထိ လုိက္ပါ ပုိ႔ေဆာင္ၾကသည္။ ႀကံေတာသုသာန္၌ ဂူသြင္းျမွဳပ္ႏွံျခင္းျပဳသည္။ ႀကံေတာသုသာန္ နာနတ္ေတာ ျမန္မာသခ်ႋဳင္း ၌ ဂူသြင္းျမွဳပ္ႏွံေသာ အသုဘအခမ္းအနားမွာ အသုဘအခမ္းအနားႏွင့္ တူလွသည္။ တည္ၿငိမ္ သည္။ ေလး နက္သည္။ ဣေႁႏၵရသည္။
အုိ …. အေဆြေတာ္ သခင္ဘေသာင္း …
တေကာင္းအဘိရာဇာ တုိ႔ဗမာသခင္မ်ိဳးမွ အစခ်ီကာ သခင္ဘေသာင္း၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္အရပ္ရပ္ကုိ ခ်ီး က်ဴး ေထာပနာျပဳသည့္ စာတမ္းတစ္ေစာင္ကုိ သခင္ႀကီးျမင့္က ဆရာႀကီး၏ သခ်ႋဳင္းထိပ္မွ ဖတ္ကာ ဂုဏ္ျပဳ သည္။ သခ်ႋဳင္းပတ္ပတ္လည္တြင္ ၀ုိင္းရပ္ေနၾကသည့္ ပရိသတ္မ်ားက အလြန္ဣေႁႏၵရစြာ တုပ္တုပ္မွ် မလႈပ္ ၾကဘဲ အေလးအနက္ျပဳ နားေထာင္ၾကသည္။ ေျမးလူးငုိသည့္ အပူသည္ မ႐ွိ။ တည္ၿငိမ္ ေလးနက္စြာ လိႈက္၍ ေဆြးသူ၊ ရင္ဆုိ႔သြားသူမ်ားသာ ႐ွိသည္။
သခင္ဘေသာင္းသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းျခင္းကုိ ႐ွာခဲ့ေသာ္ ၿငိမ္း ခ်မ္းမႈအစစ္ကုိ ရေပၿပီ။ ေလးနက္တည္ၿငိမ္ေသာ အသံျဖင့္ ဂုဏ္ျပဳစာတမ္းကုိ ဖတ္ၿပီးသည္၏ အဆံုး၌ သခင္ႀကီးျမင့္က “ သခင္မ်ိဳးေစ့” ဟု တုိင္ေပးလုိက္ရာ၊ ပရိသတ္မ်ားက “တုိ႔ဗမာ” ဟုလက္သီးလက္ေမာင္း တန္း ဟစ္ေႂကြးရင္း သခင္ဘေသာင္း ၏ အေလာင္းကုိ ေျမခ်လုိက္ၾကေတာ့သည္။ ၁၃၀၀ ျပည့္ႏွစ္ အေရး ေတာ္ပံုမွ ေႂကြးေၾကာ္သံ သည္ ဤအႀကိမ္တြင္ ႀကံေတာသုသာန္ေျမမွ ေပၚထြက္လာကာ စၾက၀ဠာဆီသုိ႔ ပ်ံ႕ႏွံ႔သြားေပေတာ့သည္။
သခင္ဘေသာင္းတုိ႔
အုိ … ပထ၀ီပံသု
ဂုဏ္ျပဳအပ္သည့္ သားေကာင္း
သခင္ဘေသာင္းအား
သင့္ရင္ခြင္ၾကား
ေဆာင္ထားေလေလာ့၊
သခင္ဘေသာင္းကား
လဲေလ်ာင္းေလၿပီထာ၀ရ
ကူးေျပာင္းေလၿပီ တစ္ဘ၀။
အုိ … အမိျမန္မာ
တေကာင္းအဘိရာဇာမွ
ဦးဥတၱမ တလီ
အာဇာနည္အေပါင္း
သိေကာင္းေလေလာ့၊
သခင္ဘေသာင္းကား
လဲေလ်ာင္းေလၿပီ ထာ၀ရ
ကူးေျပာင္းေလၿပီ တစ္ဘ၀။
အုိ … အမိျမန္မာစာ
ျမန္မာစကား တုိ႔စကား
တုိ႔စကားနဲ႔ တုိ႔စာ ေလးစားပါ
ေႂကြးေၾကာ္ေၾကညာသူအတြက္မူ
သင္ဂုဏ္ယူေလာ့၊
သခင္ဘေသာင္းကား
လဲေလ်ာင္းေလၿပီး ထာ၀ရ
ကူးေျပာင္းေလၿပီ တစ္ဘ၀။
အုိ … ပန္းသာမစာဥခင္ဗ်ား
ၿမိဳ႕စားႀကီး ဦးပန္းေအာင္
ပန္းသာေမာင္ေမာင္ႏွင့္ ေမာင္ေဒ၀
ဆီးၾက၊ ႀကိဳၾကစမ္းေလေလာ့။
သခင္ဘေသာင္းကား
လဲေလ်ာင္းေလၿပီထာ၀ရ
ကူးေျပာင္းေလၿပီ တစ္ဘ၀။
အုိ … ယွာဠဇာတ္ ဇလုိင္ခါ
ဤဒြႏၷယာႀကပီးမွာ
အလႅာအ႐ွင္ျမတ္ … အမိန္႔ေတာ္လွ်င္
သခင္ဘေသာင္းတစ္ေယာက္မူ
ခံယူသြားေၾကာင္း သတင္း
မယ္မင္းသခင္ ဘုရင္ႀကီးအား
တေထာင့္တညမွာ
ေလွ်ာက္ထားပါေလာ့၊
သခင္ဘေသာင္းကား
လဲေလ်ာင္းေလၿပီ ထာ၀ရ
ကူးေျပာင္းေလၿပီ တစ္ဘ၀။
ေသာင္းေျပာင္းေထြလာရယ္စရာ၊ ဇြန္၊ ၁၉၈၁
မူရင္း
http://www.facebook.com/notes/maung-luu-nge/%E1%80%9E%E1%80%81%E1%80%84%E1%80%B9%E1%80%98%E1%80%B1%E1%80%9E%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%B9%E1%80%B8-%E1%81%81%E1%81%89%E1%81%80%E1%81%81-%E1%81%81%E1%81%89%E1%81%88%E1%81%81-%E1%80%81%E1%80%B2%E1%80%B1%E1%81%BE%E1%80%80%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%B9%E1%80%B8%E1%80%95%E1%80%B6%E1%80%AF%E1%81%BE%E1%80%80%E1%80%99%E1%80%B9%E1%80%B8-%E1%80%B1%E1%80%99%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%B9%E1%80%B1%E1%80%9E%E1%80%AC%E1%80%B9%E1%80%80/5311384835656

ေနျပည္ေတာ္ေခတ္ ကာခ်င္းသစ္ (Maung Swan Yi)

ကမာၻ႕ေရ၊ ရာသီဥတုႏွင့္ ျမန္မာျပည္

ကမာၻ႕ေရ၊ ရာသီဥတုႏွင့္ ျမန္မာျပည္   

ေမာင္ေက်းေရ (ေခတၱ ကယ္လီဖိုးနီယား)
မိုးမခေလာကဓာတ္ခန္း၊ စာတမ္း၊ ဒီဇင္ဘာ ၁၆၊ ၂၀၁၂
 ● ေသာက္သံုးေရႏွင့္ ကမၻာေျမ
ေရအရင္းအျမစ္ဆုိသည္မွာ လူႏွင့္ပတ္၀န္က်င္အတြက္ (ေသာက္သံုးေရစိုက္ပ်ိဳးေရ၊ စက္႐ုံအလုပ္႐ုံသံုးေရ၊ လူမႈပတ္၀န္းက်င္သံုးေရ စသည့့္္လိုအပ္ခ်က္မ်ား) လိုအပ္သလို စိတ္ခ်စြာအသံုးျပဳႏုိင္ေသာေရ (ေျမေပၚေရႏွင့္ ေျမေအာက္ေရ) ကို ေခၚဆိုိုပါသည္။ ကမၻာ့ေရထု၏ ၉၇.၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေသာေရ (ပင္လယ္ေရႏွင ့့္္ဒီေရအတက္အက်ရိွသည့္ ပင္လယ္စပ္အနီးအနားရွိွ ျမစ္ေခ်ာင္းအင္းအိုင္မ်ား၊ ဆားငံေရအိုင္မ်ား ႏွင့္ အငံဓါတ္ေပ်ာ္၀င္ေနေသာေျမေအာက္ေရ) တို႔သည္ ေသာက္သံုး၍မရႏုိင္ေသာ ေရငံမ်ားျဖစ္ပါသည္။ က်န္၂.၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေသာေရသည္သာ ေသာက္သံုးႏုိင္ေသာ ေရျဖစ္ပါသည္။ ထိုေသာက္သံုးႏုိင္ေသာေရမ်ား တြင္ ေရခဲျမစ္မ်ား၊ ေရခဲေတာင္မ်ား၊ ေျမေပၚေရခ်ိဳႏွင့္ ေျမေအာက္ ေရခ်ိဳမ်ား ပါ၀င္ပါသည္။ ေရခဲျမစ္မ်ား၊ ေရခဲေတာင္ႏွင့္ နွင္းေတာင္မ်ားမပါ၀င္ပါက အမွန္တကယ္ေသာက္သံုးႏုိင္သည့္ ေရပမာဏမွာ ၀.၇၈၅၀ ရာခိုင္ႏႈန္း (ေျမေပၚေရ-၀.၀၃၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္းႏွင့္ေျမေအာက္ေရ- ၀.၇၅၂၅ ရာခိုင္ႏႈန္း) သာလွ်င္ရိွပါသည္။
အဆိုပါ ေသာက္သံုးႏုိင္ေသာကမၻာေရထုပမာဏ၏ ၆၉ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔သည္စိုက္ပ်ိဳးေရအတြက္၊ ၂၂ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔သည္ စက္ရံုအလုပ္ရံု အ တြက္ႏွင့္လူအမ်ားေသာက္သံုးေရအတြက္ ၈ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔သာလ်ွင္ အသံုးျပဳေနၾကေၾကာင္း၊ ယၡဳအခါ ကမၻာလူဦေရသည္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွတ္ တမ္းမ်ားအရ- ၇ဘီလ်ံေက်ာ္ရိွေနရာမွာ ၂၀၂၅ တြင္ ၉ ဘီလ်ံေက်ာ္ရိွလာႏုိင္ေၾကာင္းခန္႔မွန္းထားၾကပါသည္။ ကမၻာလူဦေရတိုးႏႈန္းမွာ ၁.၁%ခန္ျဖစ္ျပီး၊ျမိ့ဳျပဖြံျဖိဳးမႈမ်ားမွာ လည္းလွ်င္ျမန္စြာ တိုးတက္ေနေၾကာင္း၊လက္ရွိကမၻာေပၚရိွျမိဳ့ျပလူဦေရမွာ၂.၈ ဘီလ်ံမွ ၂၀၂၅ တြင္လူဦ ေရ ၄.၅ ဘီ လ်ံရိွလာႏုိင္ေၾကာင္း၊ လူဦေရတိုးတက္လာသည္ႏွင့္အမွ် ေရလိုအပ္မႈပမာဏပိုမိုမ်ားျပားလာမွာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ကုလသမဂၢဖြံျဖိဳး မႈ အစီအစဥ္၏မွတ္တမ္းမ်ားက ဖြင့္ဆိုထားပါသည္။
ယၡဳကာလကမၻာၾကီးသည္ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲြမႈမ်ား၏ အက်ိဳးအဆက္မ်ားျဖစ္သည့္္ မိုးေခါင္ေရရွားမႈ၊ ေရၾကီး ေရလ်ံျခင္း၊ သန္႔ရွင္းေသာ ေသာက္ သံုးေရရွားပါးလာျခင္းတုိ႔ကို ၾကံဳေတြ႔ခံစားေနရျခင္းႏွင့္အတူ ဖြံ႕ျဖိဳးဆဲႏုိင္ငံမ်ား၏ တိုးတက္မ်ားျပားလာေသာ လူဦးေရမ်ား၏ အေရးတၾကီးလိုအပ္ေသာ ေသာက္သံုးေရလိုအပ္ခ်က္မ်ားအတြက္ သက္ဆိုင္ရာအစိုးရမ်ားသည္ သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္ေသာနည္းျဖင့္ သန္႔ရွင္း သည့္ေသာက္သံုးေရရရိွေရးႏွင့္ ပတ္၀န္းက်င္ သန္႔ရွင္းေရးနည္းလမ္းမ်ားကို ရွာေဖြလုပ္ေဆာင္ေပးေနၾကရပါသည္။ အဆိုပါ ေရအရင္းအျမစ္မ်ား လံုျခံဳေရးသည္လည္း အေရးၾကီးေပသည္။ သို႔မွသာ ျပည္သူလူထုအတြက္ေသာက္သံုးရန္သင့္ေတာ္ေသာ၊ သန္႔စင္ေသာ၊ ေဘးအႏၱာရာယ္မရွိ စိတ္ခ်စြာသံုးစဲြႏုိင္ေသာေရ (Portable, clean and safe water) ကိုရရွိႏုိင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္္း ဆက္လက္ေဖၚျပထားပါသည္။
● ကမၻာ့ေရေန႔ (World Water Day) မိန္႔ခြန္းေကာက္ႏႈတ္ခ်က္          
၂၀၁၂ ခုႏွစ္မတ္လ-၂၂ ရက္ေန႔က အေမရိကန္ႏုိင္ငံ ၀ါရွင္တန္ဒီစီ၌ကမၻာေရ ေန႔တြင္ေျပာၾကားေသာမိန္ခြန္းတြင္ – ကမၻာေျမေပၚရိွ လူတိုင္း လူတုိင္းအသက္ရွင္ေနထိုင္ေရးအတြက္ သန္႔ရွင္းေသာေသာက္သုံးေရ လုိအပ္ခ်က္သည္ အဓိကအေရးၾကီးဆံုး အခ်က္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရးေပၚလစီသည္လည္း သန္႔ရွင္းေသာ ေသာက္သံုးေရသည္ အဓိျဖစ္ေၾကာင္း ဖြင့္ဆိုထားပါသည္။ ေရသည္ေသာက္သံုးရန္၊ စက္ရံုအလုပ္႐ုံသံုးရန္၊ စိုက္ပ်ိဳးေရးသံုးရန္သာမက စြမ္းအင္ထုတ္လုပ္ရန္အတြက္ လူတန္းစားအလႊာအသီးသီး၏အေျခခံအလုိအပ္ဆံုး ေသာ အရာျဖစ္ပါသည္။
ထိုေၾကာင့္ ေရသည္တကမၻာလံုး၏ အာ႐ုံစိုက္ရာျဖစ္ရာျပီး ေရျပသာနာကို မိမိနယ္ေျမေဒသအလိုက္ ေျဖရွင္းႏုိင္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရမွာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္းလူဦးေရႏွစ္သန္းေက်ာ္သည္ မသန္႔ရွင္းေသာေသာက္သံုးေရေၾကာင့္ ေသဆုံးေနရ ေၾကာင္း၊ သို႔ပါ၍ျဖစ္ႏုိင္မည့္နည္းျဖင့္ သန္႔ရွင္းသည့္ေသာက္သံုးေရရရိွေရးႏွင့္ ပတ္၀န္က်င္သန္႔ရွင္းေရးကို ဦးစားေပးလုပ္ေဆာင္ေပးျခင္းျဖင့္ က်မၼာျခင္းႏွင့္ျပည္စံုေသာဘ၀ကိုရရွိျပီး၊ သန္းႏွင့္ခ်ီေသာျပည္သူလူထုအတြက္ မသန္႔ရွင္းေသာေသာက္သံုးေရေၾကာင့္ ေသဆုံးေနရသူ မ်ား နည္းပါးလာမွာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဆင္းရဲေသာႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ တုိးတက္ဆဲဲႏုိင္ငံမ်ားရွိ အမ်ိဳးသၼီးမ်ားႏွင့္ကေလးသူငယ္မ်ားသည္လည္း ေသာက္သံုးေရ သယ္ယူရသည့္အခ်ိန္အစား ေက်ာင္းသို႔သြားႏုိင္ျပီး အမ်ိဳးသၼီးမ်ားသည္လည္း မိသားစု၀င္ေငြအတြက္ တဖက္တလမ္းမွ အခြင့္အေရးမ်ားရလာမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ၊ ျပည္သူလူထုအတြက ္ေသာက္သံုးေရကို အခ်ိန္မကုန္ဘဲ လြယ္ကူစြာရရွိေစျခင္းသည္ အလုပ္အကိုင္မ်ား တိုးတက္ ေပါမ်ားျပီး ကုန္ထုတ္စြမ္းအား တိုးတက္ေစမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ တခ်ိန္ထဲမွာဘဲ ရာသီဥတ ုေျပာင္းလဲလာမႈမ်ားကိုလည္း ထည့္သြင္းစဥ္စားရမည္ျဖစ္ပါသည္။
ဒီအေၾကာင္းျခင္းရာမ်ားကို တစ္ကမၻာလံုးအတြက္ စဥ္းစားလုပ္ေဆာင္ေနခ်ိန္မွာဘဲ အေမရိကန္ႏုိင္ငံအတြင္း အေနာက္ေတာင္ အလယ္ပိုင္း၌ သဲကႏၱာရဆန္ေနျပီး အေရွဘက္ခ်မ္း၌ ေရၾကီးေရလ်ွံျခင္းမ်ား ၾကံဳေတြေနရပါသည္။ သို႔ပါ၍ တစ္ကမၻာလံုး၊ သန္႔ရွင္းေသာေသာက္သံုးေရ ၇ရွိေရးအစီအစဥ္ကို ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ရမွာျဖစ္ပါသည္။
● ေရျပႆနာမ်ား
အေမရိကန္ႏုိင္ငံအေနႏွင့္  ေရႏွင့္ပတ္၀န္းက်င္သန့္ရွင္းေရအတြက္ အခက္အခဲအတားအဆီးမ်ားရွိေနေသာ ကမၻာအဆင္းရဲဆံုးႏုိင္ငံံမ်ားကို WASH (Water Sanitation and Hygiene) Project စီမံကိန္းအစီအစဥ္္ျဖင့္္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အဖဲြ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ပူေပါင္း၍ ေရရရွိေရးဆိုင္ရာအခက္အခဲမ်ားအား အေရးတၾကီး လုပ္ကိုင္ေျဖရွင္းေပးလ်က္ရွိေၾကာင္း၊ မည္သို႔မည္မ်ွလုပ္ေဆာင္ေပးေနေသာ္လည္း ယၡဳကမၻာလူဦေရတုိးႏႈန္းအရ လာမည့္သကၠရာဇ္ ၂၀၁၅တြင္ လူဦေရသန္း ၇၀၀ ခန္႔သည္ သန္႔ရွင္းသည့္ ေသာက္သံုးေရရရိွေရး အခက္အခဲမ်ား ရွိလာမွာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ကမၻာလူဦးေရ တိုးတက္လာသည္ႏွင့္အမ်ွ ေသာက္သံုးေရလိုအပ္မႈသည္လည္ ျမင့့္တက္လာမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း သန္႔ရွင္းေသာ ေသာက္သံုးေရ တည္ရွိမႈမွာ တိုးတက္မလာႏုိင္ေၾကာင္း ၊ မိုးေခါင္ျခင္း၊ ရာသီဥတုပူျပင္းလာျခင္းတို႔႔ေၾကာင့္ ေျမေပၚေရ (ျမစ္ေခ်ာင္း၊အင္း၊အိုင္မ်ား၏ ေရမ်က္ႏွာျပင္မ်ား) မ်က္ႏွာျပင္မ်ား ႏွိမ့္က်လာျပီး၊ေျမေအာက္ေရမ်ားသည္လည္း စိုက္ပ်ိဳးေရႏွင့္ စက္႐ုံအလုပ္ရံုသံုးေရအျဖစ္ ထုတ္ယူမူမ်ားေၾကာင့္ ေသာက္သံုးေရအတြက္ နည္းပါးလာေနေၾကာင္း အေရွ႔အလယ္ပိုင္းေဒသရွိ စက္ေရတြင္းမ်ား(အ၀ိစီတြင္း)သည္ လာမည့္ရာစုႏွစ္မ်ားအတြင္း ခမ္းေခ်ာက္သြားႏုိင္ေၾကာင္္း ကမၻာ့ ဇလဘူမိေဗဒပညာရွင္မ်ားက ေျပာၾကားသည္ကိုလည္း  ညြန္းဆိုထားပါသည္။
ထိုေၾကာင့္ ေရႏွင့္သက္ဆိုင္ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားကို စနစ္တက်၊ အေသးစိတ္စုေဆာင္းထားဘို႔ လိုအပ္ေၾကာင္း၊ လိုအပ္ပါက ေနရာေဒသအလိုက္ သက္ဆုိင္ရာအခ်က္အလက္မ်ားကုိ ျဖန့္ေ၀ေပးႏုိင္မွာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေရႏွင့္သက္ဆုိင္သည့္ မည္သည့္အဖဲြအစည္းမဆုိ စနစ္တက် ပူးေပါင္းေဆာင္းရြက္ရမွာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေရႏွင့္သက္ဆိုင္သည့္ လုပ္ငန္းမ်ားကိုလုပ္ကိုင္ေနေသာ လုပ္ငန္းအေတြအၾကံဳရွိေသာသူမ်ား၊ က်ြမ္းက်င္သူပညာရွင္မ်ားကိုလည္း ပူးေပါင္းပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ေစရမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဖိတ္ေခၚရမွာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထိုသို႔ျဖင့္အေမရိကန္ႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာအဖဲြ႔အစည္းအသီးသီးက ေရျပသာနာ ၾကံဳေတြ႔ေနသည့္ႏုိင္ငံမ်ားကို တတ္သည့္နားလည္ေသာနည္းပညာႏွင့္ သင္တန္းမ်ား၊ အေတြအၾကံဳမ်ားကို ျဖန႔္ေ၀ေပးႏုိင္မည္ဟု ေဖၚျပပါရိွပါသည္။
● ေရသည္ လက္နက္၊ အၾကမ္းဖက္သမားတို႔၏ အႏၱရာယ္
ထိုအျပင္ ကမၻာေရေန႔မိန္ခြန္းတြင္ အေမရိကန္ျပည္ေတာင္စုႏွင့္ ႏုိင္ငံတကါအဖဲြ႔အစည္းမ်ား၏ ေလ့လာေတြ႔ရိွခ်က္ကို ကိုးကား၍ ထပ္ေလ်ာင္းေျပာၾကားရာ – သကၠရစ္၂၀၂၂ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းတြင္ ေသာက္သံုးေရကိုအေၾကာင္းျပဳ၍ ေရကို လက္နက္သဖြယ္အသံုးျပဳျခင္း၊ အၾကမ္းဖက္ လုပ္ငန္းသံုးကရိယာအျဖစ္ အသံုးျပဳျခင္းျဖင့္ တစ္ျပည္နယ္ႏွင့္ တစ္ျပည္နယ္၊ တႏုိင္ငံႏွင့္ တႏုိင္ငံ(သို႔) ႏုိင္ငံအခ်င္းခ်င္း၊ ေဒသအတြင္း တင္းမာမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလါႏုိင္စရာအေၾကာင္းမ်ား ရိွေနေၾကာင္္း၊ ထိုသို႔ျဖစ္လါႏုိင္သည့္ အေျခခံအေၾကာင္းမ်ားမွာ ရာသီဥတုဆိုး၀ါးလါျခင္း၊ စားနပ္ရိကၡာရွားပါးလာျခင္း၊ ေသာက္သံုးေရရွားပါးလာျခင္း၊ ေသာက္သုံးေရ အရည္အေသြးညံ့ဖ်င္းလာျခင္းတုိ႔ႏွင့္အတူ ဆင္းရဲမြဲေတးမႈမ်ားလာျခင္း၊ လူမ်ိဳးေရး၊ လူတန္းစားတင္းမာမႈမ်ားလာျခင္း၊ စနစ္တက်ဦးေဆာင္၊ စီမံခန္႔ခဲြမႈမျပဳႏုိင္ေသာသူမ်ား ေခါင္းေဆာင္္သည့္အစိုးရအဖဲြ႔႔မ်ားေၾကာင့္ မိမိတိုင္းႏုိင္ငံျပည္နယ္မ်ားကို မတည္မျငိမ္ျဖစ္ေစမႈမ်ား၊ ဦးတည္လာေစႏုိင္ပါမည္ဟု ဆိုထားပါသည္။
ထိုအျခင္းအရာမ်ား အမွန္တကယ္ျဖစ္လာႏုိင္စရာအေၾကာင္း ရွိေၾကာင္း၊ နယ္ေျမခ်ဲ႕ထြင္ပိုင္းစိုးလိုသူမ်ားးႏွင့္ လူမ်ိဳးေရး တင္းမာသူမ်ားကလည္း ေရႏွင့္သက္ဆိုင္ေသာ အေဆာက္အဦမ်ား၊ (ေရေလွာင္ကန္၊ ေရအားလ်ွက္စစ္စက္႐ုံစသည္တ႔ို) ကိုဖ်က္စီးမည္ဟု ခ်ိန္းေျခာက္လာႏုိင္ေၾကာင္း၊ ၾကိဳတင္ကာကြယ္မႈေၾကာင့္ ထိုသို႕ျဖစ္မလာႏုိင္ေပမဲ့ ရာသီဥတုေဖါက္ျပန္မႈေၾကာင့္ ျမစ္ေရမ်ား အဆမတန္ၾကီးျခင္း၊ ဆည္ေျမာင္းမ်ား ေရလ်ံျခင္း။ မိုးေခါင္ေရရွားမႈေၾကာင့္ ဆည္ေျမာင္းမ်ား၊ ျမစ္ေရမ်ား ခမ္းေျခာက္ျခင္း၊ ေရအရင္းအျမစ္မ်ား ဆံုးရံုးမႈမ်ား ျဖစ္လာႏုိင္ေၾကာင္း။ ထိုအေၾကာင္းအရာမ်ားက ျပည္သူလူထုႏွင့္ အစိုးရကို စိုးရိမ္စရာ၊ ေငြကုန္ေၾကးက်မ်ားစရာမ်ား ျဖစ္လာႏုိင္ေၾကာင္း၊ ထိုေၾကာင့္ ေရအရင္အျမစ္မ်ားကို ၾကိုတင္ကာကြယ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ စိုးရိမ္စရာအေရးၾကီးေသာ လံုျခံဳေရးကိစၥတစ္ခုအေနႏွင့္ စဥ္းစားရမွာျဖစ္ေၾကာင္း။
ထိုကဲ့သို႔စိုးရိမ္မႈမ်ားသည္ မည္သည့္ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ဟု အတိအက်မေျပာဆိုႏုိင္ေသာ္လည္း၊ ကမၻာတ၀ွမ္းရိွ ေျမေပၚ ေရအရင္းအျမစ္မ်ား (ျမစ္ေခ်ာင္း အင္းအိုင္၊ ဆည္ေျမာင္း၊ ေရအားလ်ပ္စစ္ ေရကာတာမ်ားကို အေလးထား ေလ့လာထားရာ၊ အာရွတိုက္္ေျမာက္ပိုင္းႏွင့္ ေတာင္အာရွ၊ အေရွ့ေတာင္အာရွွရွိ မဲေခါင္ျမစ္(Mekong)။ အီရတ္ႏွင့္ အေရွ့အလယ္ပိုင္းရွိ တီကရစ္ျမစ္ႏွင့္ ယူကေရးတီျမစ္မ်ား(Tigris and Euphrates) ။ အိႏၵိယႏွင့္ ေတာင္အာရွရိွ အိႏၵဳျမစ္ႏွင့္ ျဗမၼာပုတၱရျမစ္ (Indus and Brahmaputra)၊ အမူဒါယာျမစ္ (Amu Darya) တိ႔ို ပါ၀င္ပါေၾကာင္း၊ ပထ၀ီ၀င္အေနအထားအရ၊ ျမစ္ေၾကာင္းျမစ္၀ွမ္းမ်ားေဒသ အေပၚပိုင္းရိွ ႏုိင္ငံမ်ား (ျမစ္အထက္ပိုင္းႏုိင္ငံမ်ား) သည္ ျမစ္ေအာက္ပိုင္းႏုိင္ငံမ်ားထက္ ပုိမို၍ အခြင့္အေရးသာေၾကာင္း၊ ေရေၾကာင္းစီဆင္းမႈကို ႏုိင္ငံေရးအျမတ္ထုတ္မႈအေနႏွင့္ ကန္႔သတ္ထိမ္္းခ်ဳပ္္ႏုိင္ေၾကာင္း။ အဆိုပါအခ်က္အလက္မ်ားသည္ တိုင္း၊ ႏုိင္ငံ၊ ျပည္နယ္မ်ား မတည္ျငိမ္မႈ၊ ပ်က္စီးဆံုး႐ုံးမႈမ်ား၊ မ်ားျပားလာျပီး၊ ေဒသအတြင္း တင္းမာမႈမ်ားကိုလည္း ပိုမိုဆိုးရြားလာေစမွာျဖစ္ေၾကာင္း၊သို႔ပါ၍ အေမရိကန္ႏုိင္ငံက ဦးေဆာင္၍ အေမရိကန္၏ ေရအသင္းအဖဲြ႔၊ လုပ္ေဖၚကိုင္ဖက္ (new U.S. Water partners) သစ္မ်ားအား အေမရိကန္၏ ေရႏွင့္ဆိုင္ရာစီမံခန႔္ခဲြမႈ၊ က်ြမ္းက်င္မႈမ်ားကို က်န္ရိွႏုိင္ငံ မ်ားသို႔ မွ်ေ၀ေပးရန္ ရည္ရြယ္ေၾကာင္း၊ ေရ ႏွင့္သက္ဆိုင္ေသာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကိုရွာ ေဖြေပးမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေျပာၾကားသြားပါသည္။
အေမရိကန္ျပည္ေတာင္စုအေနႏွင့္ ကမၻာဘဏ္ႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ ကမၻာတစ္၀ွမ္း ေရအရင္းအျမစ္မ်ား လံုျခံဳေရးအစီအစဥ္မ်ား ခ်မွတ္ထားရာ ယူအက္(စ္)ေအအိုင္ဒီႏွင့္ နာဆာတို႔ပူးေပါင္း၍ ျဂိဳလ္တုနည္းပညာအကူအညီျဖင့္ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာလ်က္ရွိပါသည္။ ေရကိုအေၾကာင္းျပဳ၍ မလိုလားအပ္ေသာ စိမ္ေခၚမႈမ်ား ျဖစ္လာႏုိင္စရာအေၾကာင္းမ်ား ရိွလာႏုိင္မည့္ေနရာေဒသမ်ားကိုလည္း ေစာင့္ၾကည့္လ်ွက္ရိွပါေၾကာင္း၊ ကမၻာေရေန႔ (worldwater day) ေျပာၾကားေသာ မိန္႔ခြန္းတြင္ေဖၚျပပါရိွပါသည္္။
● လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ေပါင္း ၃၀ ခန္႔က ခန္႔မွန္းခ်က္ႏွင့္ ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ သံုးေထာင္က သမိုင္းသာဓက
လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ေပါင္း ၂၅- ၃၀ခန္႔က ကမၻာ သိပၸံပညာရွင္မ်ား၊သုေတသီမ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးသၼားမ်ားနွင့္ ထိုစဥ္က ကုလ သမဂၢ အတြင္းေရးမႈးခ်ဳပ္ ဘူထရိုဂါလီႏွင့္ ကိုဖီအာနမ္တုိ႔၏ ခန္႔မွန္းခ်က္သည္လည္း ၊ ေနာင္အနာဂတ္ ၂၁ ရာစု ေနာင္းပိုင္း ကာလမ်ား၌္၊ အထူးသျဖင္႔ အေရွ႔အလယ္ပိုင္းေဒသမ်ားတြင္ လူဦေရ အဆမတန္ တိုးးပြားလာမႈႏွင့္ လူတ႔ိုအတြက္ လိုအပ္ေသာ ေသာက္သံုးေရရွားပါးလာမႈ၊ စားနပ္ရိကၡာ ရွားပါး လာမႈူ႔မ်ားေၾကာင့္ ေသာက္သံုးေရကို အေၾကာင္းျပဳျပီး အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား၊ မလိုလားအပ္ေသာ စစ္မက္အေရးအခင္းမ်ား ျဖစ္လာႏုိင္စရာအေၾကာင္း ရိွိေၾကာင္း၊ Water Resources (Wikipedia) the Free Encyclopediaတြင္ လည္းေဖၚျပပါရိွပါသည္။
ျမတ္စြာဘုရားရွင္လက္ထက္ကလည္း ေသာက္သံုးေရကို အေၾကာင္းျပဳ၍ ေကါလိယျပည္ႏွင့္ကပိလ၀ိျပည္၊ (ယၡဳ အိႏၵိယတိုက္) ႏွစ္ျပည္ေထာင္ စစ္မက္အေရအခင္း ျဖစ္မည့္အေျခအေနမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့ရာ ဘုရားက သြားေရာက္ တရားေဟာ ျဖန္ေျဖေပးခဲ့ရေၾကာင္း ဖတ္သားဖူးပါသည္။
လူသားအမ်ားစုကသာလ်ွင္ ေသာက္သံုး၍ရေသာေရကုိိ စနစ္တက်မသံုးစြဲျခင္း၊ စက္ရံုအလုပ္ရံုထုတ္္ စြန္႔ပစ္ ပစၥည္းမ်ားအား ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ားအတြင္း စြန္႔ပစ္ျခင္းျဖင့္ ေသာက္သံုး၍ မရႏုိင္ေအာင္ ျပဳလုပ္ၾကျခင္း၊ ေရႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကို ညစ္ညမ္းေအာင္ျပဳလုပ္ျခင္း၊ ေရကို အၾကမ္းဖက္လက္နက္ကရိယာအျဖစ္ အသံုးျပဳလာႏုိင္ျခင္း မ်ားကို တားဆီးႏုိင္လွ်င္ လူသားအားလံုးအတြက္ အလိုအပ္ဆံုးေသာ ေသာက္သံုးေရကို အျမဲရယူသံုးစဲြႏုိင္မည္ ျဖစ္ေပသည္။
● ကမၻာ့ရာသီဥတု
ကမၻာရာသီဥတုမွတ္တမ္းမ်ားတြင္ သကၠရာဇ္ ၂၀၀၀ သည္ လြန္ခဲ့ေသာရာစုႏွစ္မ်ား အတြင္း အပူဆံုးႏွစ္ျဖစ္ေၾကာင္း သိပၸံ ပညာရွင္မ်ားက မွတ္တမ္းတင္ထားရျပီ၊ ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္ ျမင့္တက္လာမႈမွာ ၁၈၇၀ ခုႏွစ္မွ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္အထိ ၁၇ စင္တီိမီတာ ျမင့္တက္ခ့ဲေၾကာင္း၊ ၁၉၅၀ ခုႏွစ္ မွ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္အထ ိပင္လယ္ေရျမင့္တက္ႏႈန္းသည္ ၁.၇ စင္တီမီတာ ရိွေၾကာင္း၊ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္က ကုလသမဂၢမွ ဦးေဆာင္ဖဲြ႔စည္းထားေသာ ရာသီဥ တုေျပာင္းလြဲမႈကို ေလ့လာသည့္ ႏုိင္ငံတကာအဖဲြ႔ြ (IPCC – Intergovernmental Panel on Climate Change) ၏ ဥကၠဌ ရာ ဂ်င္ဒ ရာ ပခ်ဴရီ (Rajendra pachauri) က ရာသီဥတုေျပာင္းလဲြမႈ၏ သက္ေရာက္မႈမ်ားသည္ ပို၍ ပို၍ စိုးရိမ္စရာျဖစ္လာေၾကာင္း၊ ပင္လယ္ေရ ျမင့္တက္လာမႈသည္ ၂၁ ရာစု ေနာင္းပိုင္းတြင္ ၅၉ စင္တီမီတာထိ တုိးျမင္လာႏုိင္ေၾကာင္းေျပာၾကားသြားပါသည္။
ကာဘြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုက္ ဓါတ္ေငြ႔ ထုတ္လြတ္မႈမ်ား ပိုမိုမ်ားျပားလာျခင္းက အဓိက အေၾကာင္းအရင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသြားပါသည္။ (လန္ဒန္မွ ေလ့လာေရးအဖဲြ႔ သုေတသနျပဳခ်က္အရ အႏၱာတိတ္ႏွင္႔ ဂရင္းလန္းေဒသရိွ ေရခဲေတာင္ မ်ား အရည္ေပ်ာ္မႈေၾကာင့္ ၁၉၉၂ မွ ယၡဳအထိ ၁.၁ မီလီမီတာ ျမင့္တက္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ထိုေၾကာင္႔ ကမၻာေျမနွိမ္႔ပိုင္းေဒသမ်ား ေရလြမ္းမိုးမႈမ်ား ပိုမိုျဖစ္လာစရာအေၾကာင္း ရိွေၾကာင္း၊  ဒီဇင္ဘာလ ၃ ရက္ေန႔က အာရွသတင္းစာတြင္လည္း ေဖၚျပထားပါသည္။)
ကမ္ရုိးတန္းေဒသမ်ားသည္လည္း ေရမ်က္နွာျပင္ျမင့္တက္မႈေၾကာင့္ ေရလြမ္းမိုးမႈမ်ား ၾကံဳေတြရျခင္း၊ ျမစ္ေရလ်ံျခင္း၊ ေရၾကီးျခင္း၊ ေရငံတိုး၀င္မႈမ်ားေၾကာင့္ ေရခ်ိဳမ်ား ေသာက္သံုးမရ ျဖစ္ျခင္းမ်ား ၾကံဳေတြ႔ရေပမည္။
ကမၻာရာသီဥတု ေျပာင္းလြဲလာမႈႏွင့္အတူ ကမၻာၾကီး ပုိမိုပူေႏြးလာသည္ႏွင့္အမ်ွ မိုးရြာသြန္းမႈ ေလ်ာ့နည္းလာ၍ အေငြ႔ျပန္ႏႈန္းပိုမိုလာျပီး ေရအရင္းအျမစ္မ်ားသည္လည္း ေရပမာဏ ေလ်ာ့နည္းလာကာ ေရအရည္အေသြးမ်ား က်ဆင္းလာေပမည္။ ထိုအခါ ေရလိုအပ္မႈ ပိုမို မ်ားျပားလာေပမည္။ စိုက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ားသည္လည္း အထြက္ႏႈန္းမ်ား က်ဆင္းလာမည္။ မိုးေခါင္ေရရွားမႈေၾကာင့္ စိုက္ပ်ိုးေရအတြက္ပါ ေရလိုအပ္ခ်က္ မ်ားျပားလာေပမည္။ အဆိုပါအခ်က္အလက္မ်ားက ရာသီဥတုႏွင့္ ေရအရင္းအျမစ္ (ေျမေပၚေရ၊ေျမေအာက္ေရ) ဆက္ႏြယ္မႈရိွေနကို ျပဆိုပါသည္။
၂၁ ရာ စုအတြင္း ကမၻာရာသီဥတု ေျပာင္းလဲလာမႈႏွင့္အတူ ကမၻာၾကီးပုိမိုပူေႏြးလာမႈေၾကာင့္ ေရအရင္းအျမစ္မ်ားကို မ်ားစြာ ထိခိုက္ပ်က္စီးေစမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေျမေပၚေရသာမက ေျမေအာက္ေရပါ ပ်က္စီးေစႏုိင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။ ထိုသို႔ျဖစ္ပ်က္မႈသည္ ဖြံ႔ျဖိဳးဆဲႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ပိုမိုတိခိုက္ႏုိင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေဖၚျပထားပါသည္။
ထိုေၾကာင့္ ကမၻာၾကီး ပုိမိုပူေႏြးလာသည္ႏွင့္အမ်ွ ပူအိုက္စြတ္စိုေသာ အီေကြတာရာသီဥတုသည္လည္း ေနရာအနံ ျပန႔္ႏွံလာျပီး ဟာရီကိန္းမုန္တိုင္းမ်ား ထပ္မံျဖစ္ေပၚလာမွာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယၡဳအခ်ိန္အထိ တႏွစ္လ်ွင္ဟာရီကိန္း ၁၀ ၾကိမ္ ျဖစ္ျပီး၊ ၂ ၾကိမ္မွာ ၾကီးမားျပီး ေၾကာက္စရာေကာင္းေၾကာင္း၊ ေျပာ ၾကားသြားပါသည္။ ေနာက္ႏွစ္မ်ားမွာ ေၾကာက္စရာႏွင့္ ၾကီးမားေသာ ဟာရီကိန္းမုန္တိုင္း ၄ ခုခန္႔ ျဖစ္လာႏုိင္ေၾကာင္း ခန္႔မွန္ထားပါသည္။
ကမၻာေျမၾကီး၏အပူခ်ိန္သည္ ၁၈၈၀ ခုႏွစ္ကစ၍တေျဖးေျဖးတိုးတိုး လာရာ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းကစ၍ သိသိသာသာ တိုးျမင့္လာသည္ကို ေတြရေၾကာင္း။ ကမၻာေျမမ်က္ႏွာျပင္အနီး ေလထုအပူခ်ိန္မွာ ၁၉၈၀ ခုမွစ၍ ယေန႔အထိ ႏွစ္စဥ္ိ ၀.၆ ဒီဂရီ စင္တီဂ၇ိတ္ တိုးျမင့္လာေၾကာင္း မွတ္တမ္းမ်ားက ျပဆိုထားပါသည္။ ကမၻာေျမၾကီး၏ ႏွစ္စဥ္ ပ်မ္းမ်ွအပူခ်ိန္မွာ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ (၁၉၆၁ – ၁၉၉၀) အတြင္း (၁၄.၀) ဒီကရီ စင္တီဂရိတ္ ရွိခဲ့ျပီး ယေန႔၂၀၁၂ -ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ အပူခ်ိန္မွာ (၁၅.၆၇) ဒီဂရီစင္တီဂရိတ္ရွိလာေၾကာင္း ၊အေမရိကန္ႏုိင္ငံရွိ the National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA) and National Climate Data Center (NCDC) မွ မွတ္တန္းမ်ားက ျပဆိုထားပါသည္။
မိုးေလ၀သႏွင့္ ရာသီဥတုသည္ တႏွစ္ထက္ တႏွစ္ ပုိမိုဆိုးရြားလာႏုိင္ေၾကာင္း၊ ထိုအက်ိုးအဆက္ေၾကာင့္ ေကာက္ပဲသီႏွံမ်ား ဆံုး႐ုံမႈ မ်ားျပားလာႏုိင္ေၾကာင္း၊ ေလမုန္တိုင္းေၾကာင့္ အိုးအိမ္ အေဆာက္အဦမ်ား ပ်က္စီးျပီး လူမ်ား ေသေၾကပ်ကိစီးမႈ ပိုမိုမ်ားျပားလာႏုိင္ေၾကာင္း၊ ကမၻာေလထုအတြင္း ကာဘြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုက္ဓါတ္ ပါ၀င္မႈႏႈန္းမွာလည္း ယေန႔ တြက္ယူရရိွသည့္ ၇၁၇ ပီပီအမ္ (Part per million) မွ ႏွစ္ဆခန္႔ျဖစ္ လါႏုိင္ေၾကာင္း၊ ထိုေၾကာင့္ ယခုအခါ ေတြၾကံဳႏုိင္မည့္ အႏၱရာယ္မ်ားကို ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္ရမွာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေနာင္အႏွစ္ ၅၀ အတြက္ ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္ရမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဘာကေလယူနီဘာစီတီမွ သုေတသနပညာရွင္ Mullers က ေျပာၾကားသြားပါသည္။
ယၡဳအခါကမၻာၾကီး၏အေရာင္မွာအာကာသမွၾကည့္ပါကအ၀ါေရာင္မွအနီေရာင္သို႔ေျပာင္းလာေနသည္ကို ေတ႔ြရေၾကာင္း ေျပာသြားပါသည္။
ထိုေၾကာင ကာဘြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုက္ဓါတ္ ထုတ္လြတ္မႈကို အမ်ားဆံုး ေလ်ာ့ခ်ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ ရာသီဥတုႏွင့္ ေရအရင္းအျမစ္မ်ား (ေျမေပၚေရ၊ေျမေအာက္ေရ) သည္လည္း ဆက္ႏြယ္မႈရိွေနပါေၾကာင္း၊ ထိုေၾကာင့္ သန္႔ရွင္းေသာ ေသာက္သံုးေရသည္ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲြမႈ၏ ဆိုးက်ိဳးသက္ေရာက္မႈမ်ားကို ခံစါးရ လြယ္ကူေၾကာင္း၊ မုန္တိုင္းမ်ား၊ ေရၾကီးခ်င္းမ်ားေၾကာင့္ ေရႏွင့္ ပတ္၀န္းက်င္ကို ညစ္ႏြမ္းပ်က္စီးေစႏုိင္ပါေၾကာင္း ညြန္းဆိုထားပါသည္။
● ျမန္မာႏုိင္ငံ ေရသယံဇာတ
ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ေရအရင္းအျမစ္မ်ားစြာ ၾကြယ္၀ေသာ ႏုိင္ငံတစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ ဧရာ၀တီ၊ ခ်င္းတြင္း၊ စစ္ေတာင္း၊ ေလးျမိဳ့ျမစ္၊ ျမစ္သာျမစ္၊ ျမစ္ငယ္ျမစ္ႏွင့္ မဲေခါင္ (သံလြင္) ျမစ္တို႔သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အထင္ကရ ျမစ္မ်ားျဖစ္ျပီး တိုင္းျပည္ႏွင့္ လူထုအတြက္ အသံုး၀င္ေသာျမစ္မ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။ အဆိုပါျမစ္မ်ားသည္ မုတ္သုန္ရာသီဥတုႏွင့္ မိုးရြာသြန္းမႈအရ ေရတက္ေရက်ႏွင့္ ေရစီးဆင္းလ်က္ရိွေသာ ျမစ္မ်ားျဖစ္ၾကျပီး ရာသီအလိုက္ ေရအရည္အေသြး ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ရိွေနပါသည္။
ေျမေပၚေျမေအာက္ ေရအရင္းအျမစ္မ်ား၏ ေရျပန္လည္ျဖည့္တင္းမႈသည္ မိုးေရသာ အဓိက ျဖစ္ျပီး အေရွ႔ရိုးမႏွင့္ အေနာက္ရိုမမ်ားတြင္ ရြာသြန္းေသာမိုးေရမ်ား စီဆင္းစိမ့္၀င္မႈမွ တဆင့္္ ေရျပန္လည္ျဖည့္တင္းေနပါသည္။ အခ်ဳိ႕ေသာေနရာအနည္းငယ္တြင္သာ ေျမေပၚကန္မ်ား၊ ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ားက ေျမေအာက္ေရကို ျဖည့္တင္းႏုိင္ပါသည္။
(ဥပမာ – ရန္ကုန္ျမိဳ့တြင္ အင္းယားကန္မွ စိမ့္ေရကုိ အေနာက္ဘက္ျခမ္းရိွ လုိူွင္ျမိ့ဳနယ္အတြင္းရိ စက္ေရတြင္း (အ၀ိစီတြင္း) မ်ားသည္ ေျမေအာက္ျပန္လည္ျဖည့္တင္းေရအျဖစ္ လကၡံရရိွၾကပါသည္။)
ဧရာ၀တီျမစ္သည္ မိုင္ေပါင္း ၁၃၀၀ ေက်ာ္ရိွျပီး အရွည္ဆံုးႏွင့္ ျပည္သူလူထုအတြက္ အသံုး၀င္ဆံုး၊ အက်ိဳးအျပဳဆုံး ျမစ္တစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ လူဦးေရအမ်ားဆံုးသည္ ဧရာ၀တီျမစ္ရိုး ၊ျမစ္ကမ္းတေလ်ာက္ ေနထိုင္လုပ္ကိုင္စားေသာက္ၾကရာ ဧရာ၀တီျမစ္ေရသည္လည္း လူတို႔၏ ေသာက္သံုးေရ အရင္းအျမစ္ျဖစ္ပါသည္။
အဆုိပါျမစ္ေရႏွင့္ ပတ္္၀န္းက်င္ အစဥ္သန္႔ရွင္းၾကည္လင္ရန္ လြန္စြာအေရးၾကီးေပသည္။ ျမစ္ကမ္းနား တေလ်ာက္ရွိ ျမိ့ဳအမ်ားစုသည္ ျမစ္ေရကိုေသာက္သံုးေရအျဖစ္ အသံုးျပဳေနၾကရပါသည္။
ေနရာေဒသအမ်ားစုတြင္ ေျမေပၚေရကို ေသာက္သံုးေရအျဖစ္ အမ်ားအျပားအသံုးျပဳေနၾကပါသည္ ။ ေျမေပၚေရရရိွ့္မႈ အလားအလာ နည္းပါးသည့္ေနရာေဒသမ်ားႏွင့္ ေျမေပၚေရႏွင့္ ေ၀းလြန္းသည့္ေနရာေဒသ မ်ားတြင္သာ ေျမေအာက္ေရကို ထုတ္ယူအသံုးျပဳၾကပါသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ႏွစ္စဥ္္သံုးစဲြႏုိင္ေသာ ေျမေပၚေရ အရင္းအျမစ္ ကုဗကီလိုမီတာေပါင္း ၁၀၈၀ ႏွင့္ ေျမေအာက္ေရ အရင္းအျမစ္ ကုဗကီလိုမီတာေပါင္း ၄၉၅ ရိွပါသည္။
စိုက္ပ်ိဳးေရးအတြက္ ေရအသံုးျပဳမႈမွာ စုစုေပါင္းေရသံုးစဲြမႈပမာဏ၏ ၉၀ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ရွိျပီး စက္ရံုအလုပ္ရံုႏွင့္ အမ်ားျပည္သူ ေသာက္သံူးေရမွာ ၁၀% ခန္႔ရိွပါ္သည္။ အဆိုပါအေရအတြက္္အတြက္မွာ ႏွစ္စဥ္ ေရသံုးစဲြႏုိင္ေသာ ေရအရင္းအျမစ္ပမာဏ၏ ၅ ရာခုိင္ႏႈန္းမွ ၁၀ ရာခုိင္ႏႈန္းအတြင္းခ့န္သာ ရိွပါေသးသည္။
သိုပါ၍ အဆုိပါေရအရင္းအျမစ္မ်ား ညစ္ညမ္းမႈမရိွ၊ အစဥ္သျဖင့္ သန္႔ရွင္းေသာ၊ ေသာက္သံုးရန္ စိတ္ခ်ရေသာေရ ျဖစ္ေနရန္ အလြန္အေရးၾကီးပါသည္။ သက္ဆိုင္ရာအစီုးရ၊ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက စနစ္တက်ထိမ္းသိမ္း၊ စီမံခန္႔ခြဲ၍ အသံုးျပဳေစျခင္းသည္ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ပါသည္။ သိုမွသာျမန္မာႏုိင္ငံအေနႏွင့္ ရာသီဥတုေဖါက္ျပန္ေျပာင္းလဲြမႈမ်ားေၾကာင့္ ေသာက္သံုးေရအခက္အခဲ ၾကံဳေတြ႔ရမည့္ေဘးက ကင္းေ၀းေပမည္။
● လူဦးေရ
ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ လူဦးေရမွာ ယၡဳအခါ သန္း ၆၀ ေက်ာ္ရွိေနပါသည္။ လူဦးေရ ၃၄ ရာခိုင္ႏႈန္းသည္ ျမိ့ဳျပေနလူထုျဖစ္ျပီး ျမိ့ဳေနလူဦေရ တိုးျမင့္ႏႈန္းမွာ ၂.၉ ရာခိုင္ႏႈန္း ရိွပါသည္။ လူဦေရ ေမြးဖြားႏႈန္းမွာ ၂ ရာခိုင္ႏွံုဳးခန္႔ ရွိပါသည္။ လူဦးေရ တိုးပြားလာသည္ႏွင့္အမွ် ေသာက္သံုးေရလိုအပ္မႈသည္လည္း ပို၍ပို၍ မ်ားလာမည္ျဖစ္ေပသည္။ ေနာင္အႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္ကာလတြင္ သန္း ၈၀ မေက်ာ္ဟုမ ည္သူမ် ွမေျပာႏုိင္ေပ။

● ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ရာသီဥတု
ရာသီဥတုမွာ ပူအိုက္စြတ္စိုေသာ မုတ္သုန္ ရာသီဥတုျဖစ္ျပီး အေနာက္္ေတာင္မုတ္သုန္ေလေၾကာင့္ ေမလမွ ေအာက္တိုဘာလအထိ္ မိုးရာသြန္းမႈ မ်ားျပားပါသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ မိုးရြာသြင္းမႈမွာ ကန္ရိုးတန္းေဒသမ်ားသည္ မိုးေရခ်ိန္လကၼ ၂၀၀ ခန္႔သာရြာသြန္ျပီး၊ ျမန္မာျပည္ေအာက္ပိုင္း၊ ျမစ္၀က်ြန္းေပၚေဒသတြင္ လကၼ ၉၀ ေက်ာ္ရိွပါသည္။ ျမန္မာျပည္အလယ္ပိုင္းသည္ မိုးအနည္းဆံုးရပ္၀န္း အေနႏွင့္ မိုးေရခ်ိန္လကၼ ၄၀ ခန္႔သာ ရြာသြန္း ပါသည္။
သို႔ပါ၍ သတိထားစရာအခ်က္မွာ-ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လာမည့္ဆယ္စုႏွစ္ကာလႏွင့္ ေနာက္ပိုင္းတြင္မွတ္သံုကာလသည္ ပံုမွန္လက္ရွိအခ်ိန္ ကာလထက္ ပိုိုမိုေလ်ာ့နည္းလာမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ရက္ေပါင္း ၄၀ ခန႔္မွ် ေလ်ာ့နည္းမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထိုေၾကာင့္ ေသာက္သံုးေရရရွိေရးမွာလည္း အခက္အခဲမ်ား ၾကံဳေတြလာႏုိင္ေၾကာင္း ဗြီိအိုေအျမန္မာပိုင္း အစီအစဥ္၊ သိပံၸႏွင့္ နည္းပညာကဏၭ၌ ECODEV အဖြဲ႔၀င္တစ္ဦးႏွင့္ ေဒၚခင္မိ်ဳးသက္က နိဳ၀င္ဘာ ၃၀ ရက္၌ ေဆြးေႏြးထားပါသည္။
အဆိုပါအခ်က္သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံေရရရွိေရးလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ အလြန္အေရးၾကီးေသာ အခ်က္ျဖစ္ပါသည္။ ေသာက္သံုးေရရရိွေရးလုပ္ငန္းမ်ား အခက္အခဲရိွလာႏုိင္စရာ အေၾကာင္းမ်ားကို ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈမ်ား ျပဳလုပ္၍ရႏုိင္ပါသည္။
ထိုအျပင္ ကမၻာဘဏ္က၊ နို၀င္ဘာ(၁၈)ရက္ေန႔က ထုတ္ျပန္သည့္ အစီရင္ခံစာအရ ကမၻာပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္ ျမင့္တက္လာမႈေၾကာင့္ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္ဘက္တြင္ ပင္လယ္ေရမ်က္နာျပင္သည္ ၃ ေပ အထိ တက္လာနိွင္ေၾကာင္း ေဖၚျပပါရွိပါသည္။ ယင္းသတိေပးခ်က္သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံပင္လယ္ကမ္းရိးုတန္းေန ျပည္သူမ်ားႏွင့္ ျမစ္၀က်ြန္းေပၚေဒသအခ်ိဳ့အတြက္ အင္မတန္အေရးၾကီးပါသည္။ ေခ်ာင္းသာ၊ ငပလီ စသည့္ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပခရီးသြားလုပ္ငန္းမ်ား၏ အေရးၾကီးေသာေနရာမ်ားရိွေနသည့္အတြက္ လုပ္ငန္း မ်ား မထိခိုက္ႏုိင္ေအာင္ လိုအပ္သည့္ျပင္ဆင္မႈမ်ား၊ ေသာက္သံုးေရအတြက္အပါ ၾကိဳတင္ျပင္ ဆင္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္းသည္ အေကာင္းဆံုးနည္းလမ္း ျဖစ္ပါသည္။

● သတိထားစရာမ်ား
ျမန္မာႏုိင္ငံအေနႏွင့္ အေလးထားဂရုျပဳရမည့္အေၾကာင္းအရာ အနည္းငယ္ရွိပါသည္။ ေျမေပၚေရ အရင္းအျမစ္ မ်ား (ျမစ္၊ ေခ်ာင္း၊ အင္း၊ အိုင္) ၏ ေရအရည္အေသြး ပ်က္စီး ယိုယြန္းေစႏုိင္ေသာ၊ ေရအရင္းအျမစ္မ်ား ေလ်ာ့နည္းခမ္းေျခာက္သြားေစမည့္ စက္႐ုံအလုပ္ရံု၊ ေရအားလွ်ပ္စစ္ထုပ္လုပ္သည့္ အေဆာက္အဦမ်ား၊ ဓါတ္သတၱဳထုတ္လုပ္သည့္လုပ္ငန္းမ်ားအား အဆိုပါ ေရအရင္းအျမစ္မ်ား၏ အနီအနားႏွင့္ ျမစ္ညာအရပ္ေဒသ (ဧရာ၀တီျမစ္ဆံု (ေမခ၊ ေမလိခ)။ ပထမျမစ္က်င္း၊ သပိတ္က်င္းေဒသ၊ ခ်င္းတြင္းျမစ္ အထက္ပိုင္းႏွင့္ မံုရြာေဒသ (သတၱဳတြင္းမ်ား တူးေဖၚထုတ္လုပ္ရာေဒသမ်ား၊ ျမစ္လက္တက္မ်ား အနီအနား)။ စစ္ေတာင္းျမစ္ အထက္ပိုင္း(ဥပမာ – မိုးထိ၊ မိုးမိေဒသမ်ား) တြင္လုပ္ေဆာင္းျခင္းကို ဂရုျပဳရပါမည္။
ႏုိင္ငံစီပြားအတြက္ မျဖစ္မေန လုပ္ေဆာင္ရမည့္ လုပ္ငန္းျဖစ္ပါကလည္း သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္၊ အရင္းအျမစ္မ်ား မပ်က္စီး မယိုယြင္းေစမည့္နည္းစနစ္၊ ပံုထုပ္ (Production; It’s Safe-environmental Design and Construction) လုပ္ေဆာင္ျခင္းက ပိုမိုေကာင္းမြန္ပါသည္။ လုပ္လက္စခြင့္ျပဳထားသည့္ လုပ္ငန္းမ်ားကို ထိုသို႔လုပ္ေဆာင္ေစပါက ပိုမိုေကာင္းမြန္ပါသည္။
လက္ပံေတာင္းေတာင္း သတၱဳထုတ္လုပ္ျခင္းလုပ္ငန္းမ်ားကိုလည္း ယၡဳလက္ရိွ ထုတ္လုပ္ေနသည့္ပံုစံမ်ိဳးျဖင့္ လုပ္ကိုင္ေနျခင္းထက ္တိုးတက္ေနေသာႏုိင္ငံမ်ား (ဥပမာ၊ ၊ Australia, United State) တြင္ ထုတ္လုပ္သည့္ လူႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ေျမေပၚေျမေအာက္ေရ အရင္းအျမစ္ မ်ားကို မထိခိုက္ေစသည့္ နည္းစနစ္မ်ားကို အသံုးျပဳျခင္းက ပိုမိုေကာင္းမြန္မည္ျဖစ္ပါသည္။ သတၱဳတြင္းတခု၏ အဓိကအခ်က္မွာ သတၱဳထုတ္လုပ္ရာ မွျဖစ္ေပၚလါသည့္ စြန္႔ပစ္ပစၥည္းမ်ားေၾကာင့္ ေလထု၊ ေျမေပၚေရ၊ ေျမေအာက္ေရ၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္၊ သစ္ပင္သီးႏွံမ်ား မပ်က္စီး၊ မယိုယြင္းေစဘို႔၊ အနီးအနားေနျပည္သူမ်ား က်မၼာေရး မထိခိုက္ေစဘို႔ အဓိိကျဖစ္ပါသည္။
အဆိုပါ သတၱဳတြင္းမွ စြန႔္ပစ္ပစၥည္းမ်ား၏ ဓာတုေဗဒဆိုင္ရာ ေဘးထြက္ ဆိုးက်ိဳးမ်ားအျဖစ္ ေျမေပၚေရႏွင့္ ေျမေအာက္ေရတို႔ကို ညစ္ညမ္းေစျပီး ေလထုကိုလည္း ညစ္ညမ္းႏုိင္ ေစပါသည္။ ေဒသခံျပည္သူမ်ား၏ က်မၼာေရးကိုလည္း ဆိုး၀ါးေစပါမည္။ ေျမေပၚေရျဖစ္သည့္ ခ်င္းတြင္းႏွင့္ ဧရာ၀တီျမစ္ေရတိ႔ုကို ေရအရည္အေသြး ပ်က္စီးယိုယြင္းေစျခင္းျဖင့္ ခ်င္းတြင္းႏွင့္ ဧရာ၀တီျမစ္ရုိးတေလွ်ာက္ေန ထိုင္ လုပ္ကိုင္စားေသာက္ေနၾကကုန္ေသာ ျပည္သူျပည္သားမ်ား က်န္မာေရးခ်ိဳ႔႔ယြင္းကာ ႏုိင္ငံအေနႏွင့္လည္း ေကာင္းကိ်ဳးမ်ား ျဖစ္မလာႏွိ္င္ပါ။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ သတၱဳတြင္းတခု၏ ထုတ္လုပ္မႈကာလသည္ ၁ ႏွစ္၊ ၂ ႏွစ္ မဟုတ္ပါ။ ဆယ္စုႏွစ္ အနည္းငယ္မွ ဆယ္စုႏွစ္ မ်ားစြာ ၾကာျမင့္ပါသည္။
သတၱဳတြင္းလုပ္ငန္း၏ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ားသည္လည္း လူႏွင့္သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္၊ ေရသယံဇာတကို ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ထိခိုက္ခံစားႏုိင္ပါသည္။
ထိုအျပင ္ေလးျမိ့ဳျမစ္္သည္ ေပ ၅၀၀၀ ေက်ာ္ျမင့္ေသာ ခ်င္း ေတာင္တန္းမွ ျမစ္ဖ်ားခံစီးဆင္းလာေသာ ျမစ္တစ္ခုျဖစ္ျပီး ခ်င္းျပည္ေတာင္ပိုင္း ပလက္၀ျမိ့ဳနယ္မ ွေျမာက္ဦးျမိ့ဳနယ္အထိ ေရခ်ိဳ(ေသာက္သံုးေရ) ရရိွေသာ ျမစ္တစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ ယခုအခါ အဆိုပါ ျမစ္ညာအထက္ပိုင္း (ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းသံုး ေက်ာက္ထုတ္လုပ္ငန္းနယ္ေျမ / Mine Area of Construction raw material) ေန စီးပြားေရးသၼားမ်ားက စြန့္ပစ္ပစၥည္းမ်ားကို အဆိုပါျမစ္အတြင္း စည္းမဲ့စြာပစ္ခ်ျခင္း၊ေက်ာက္ထုလုပ္ငန္းကုိအလြယ္တကူျမစ္ေခ်ာင္းအ တြင္းလုပ္ေဆာင္ျခင္းေၾကာင့့္ ျမစ္ေရမ်ား ေနာက္က်ိ ေနျပီး ေရအရည္အေသြး ယိုယြင္းလာ၍ ေအာက္ပိုင္းေန ျပည္သူျပည္သားမ်ား အတြက္ ေသာက္သုံးေရကိ ုညစ္ညမ္းေစျခင္းျဖင့္ မလိုလားေသာ က်မၼာေရးအႏၱရာယ္္မ်ားႏွင့္ ၾကံဳေတြ႔လာႏုိင္ေၾကာင္း၊ သန့္ရွင္းေသာ ေသာက္သံုးေရအတြက္ အခက္အခဲမ်ား ျဖစ္လာေၾကာင္း ကိုလည္း ျမစ္မခဂ်ာနယ္တြင္ ဖတ္လိုက္ရပါသည္။ ထိုအျခင္းအရာမ်ား ကို ျပဳျပင္ေစျခင္းျဖင့္ ေလးျမိ့ဳျမစ္သည္ အစဥ္သန္႔ရွင္းေနေပမည္။
အဓိိကအခ်က္မွာ၊ ဧရာ၀တီျမစ္ေရ၊ ခ်င္းတြင္းျမစ္ေရတို႔သည္ အင္မတန္အေရးၾကီးေသာ ေရအရင္းအျမစ္မ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။ ေရေၾကာင္းခရီးကုန္စည္ကူးသန္းသြားလာေရးလုပ္ငန္းမ်ား ျဖစ္ထြန္းေနေသာေနရာလည္း ျဖစ္ပါသည္။ ထိုအျပင္ ေမခ ေမလိခ၊ ဧရာ၀တီျမစ္ဆံုသည္ သဘာ၀အတိုင္း ရိွေနသင့္ေသာ ေနရာတစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ ဘူမိသိပၸံပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငအတြက္ ဂုဏ္ယူဖြယ္ရာ၊ အေရွ့ေတာင္အာရွတြင္ အင္မတန္ရွားပါးေသာ ဘူမိပတ္၀န္းက်င္ (Geo-environment) ေဒသရပ္၀န္း တစ္ခုျဖစ္ပါသည္။
● ေဆြးေႏြးအၾကံျပဳတင္ျပျခင္း
ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ လူဦေရတိုးႏႈန္းအရ လူဦေရသန္း ၆၀ ေက်ာ္မွ သကၠရာဇ္၊ ၂၀၂၅ တြင္ သန္း ၈၀ ခန္႔ ျဖစ္လာႏုိင္ ေခ် ရိွပါသည္။ သို႔ေသာ္ ေသာက္သံုးေရအရင္းအျမစ္မ်ား၏ ေရထုကမာဏမွာ တုိး၍ လာမည္မဟုတ္ပါ။ ပတ္၀န္က်င္ညစ္ညမ္း မႈေၾကာင့္ သန္႔ရွင္းေသာေသာက္သံုးေရပမာဏ ေလ်ာ့နည္းမည္သာ ျဖစ္ႏုိင္ေခ်ရိွပါသည္။ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေရအရင္းအျမစ္ ေပါမ်ားစြာရွိေသာ္လည္း အားလံုးေသာ ေရအရင္းအျမစ္မ်ားသည္ ေသာက္သံုး၍ မရႏုိင္ပါ။
လူတိုအတြက္ ေသာက္ေရ၊ သံုးေရ၊ စက္႐ုံအလုပ္ရံုသံုးေရ၊ လူမႈပတ္၀န္က်င္အတြက္သံုးေရ တို႔မွာ ေပါမ်ားစြာရွိသည္ဟု မွွတ္ယူ၍ မရႏုိင္ပါ။ သို႔ပါ၍ လက္ရွိေသာက္သံုး၍ရႏုိင္ေသာေရကို ေရအရည္အေသြး မပ်က္စီးေအာင္ ထိန္းသိမ္းသြားႏုိင္ရန္၊ ေရရွည္အသံုးျပဳ၍ရႏုိင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ၾကရန္ အေရးၾကီးေပသည္ ။ ေျမေပၚေျမေအာက္ ေရအရင္းအျမစ္မွာ သဘာ၀အေလ်ာက္ျဖစ္တည္ေနေသာ အရာမ်ား ျဖစ္ေပသည္။
ျမိဳ့သစ္မ်ားတိုးခ်ဲ႕ျခင္း၊ အသစ္တည္ေဆာက္ျခင္း၊ စက္ရံုအလုပ္ရံုမ်ားအတြက္ စက္မႈဇုံမ်ား တည္ေထာင္ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ရာတြင္ ေသာက္သံုးေရ လံုလံုေလာက္ေလာက္ ရရိွႏုိင္မည့္ ေရအရင္းအျမစ္မ်ားႏွင့္ နီးသည့္ေနရာမ်ားကိုသာ ဦးစားေပး စဥ္္းစားသင့္ပါသည္။(ဥပမာ – မဟာရန္ကုန္ျမိ့ဳ တိုးခ်ဲ႕ေရး အစီအစဥ္တြင္ လက္ရိွ မဟာရန္ကုန္ဧရိယာကို တိုးခ်ဲမည့္အစား ရန္ကုန္ျမိ့ဳနယ္နမိတ္ႏွင့္ အလမ္းမေ၀းသည့္ေနရာ (ဥပမာ -ေလဆိပ္အနီး၊ ပဲခူးရိုးမေတာင္ေျခ၊ ေျမျပန္႔ဆင္ေျခေလ်ာ ေနရာမ်ိဳး)မ်ိဳးကို စဥ္းစားျခင္းက ပိုေကာင္းပါသည္ ။
ေျမေပၚေျမေအာက္ ေရအရင္းအျမစ္ႏွစ္မ်ိဳးစလံုး ရႏုိင္ေသာေနရာ (သို႔) ေျမေပၚေရ အရင္းအျမစ္ လံုလံုေလာက္ေလာက္ရႏုိင္ေသာေနရာမ်ိဳးကို စဥ္းစားသင့္ပါသည္။ ထို႔အျပင္ ရာသီဥတုေျပာင္းလဲလာမႈ၊ မိုးရြာသြန္းမႈ အနည္းအမ်ား၊ ေရသိုေလွာင္ႏုိင္မႈ အေျခအေန၊ ေနရာအက်ယ္အ၀န္း စသည္တုိ႔ကိုလည္း ထည့္သြင္း စဥ္းစားရပါမည္။ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးႏွင့္ လ်ွပ္စစ္မီးသြယ္တန္းျခင္းလုပ္ငန္းတို႔မွာ လူတို႔ လုပ္ယူ၍ရေသာ အေျခခံအေဆာက္အဦမ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။
ျမိ့ဳရြာရပ္ကြက္ေရေပးေရးႏွင့္ စက္မႈဇုံမ်ား ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ ေရေပးေ၀ျခင္းကို က႑တခုစီ လုပ္ေဆာင္ပါက ပိုမိုေကာင္းမြန္ ျပည့္စံုမည္ ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ပါသျဖင့္ ျပည္သူလူထု၏ ေသာက္သံုးေရသံုးစြဲလာႏႈန္းသည္ မည္ေရြ ႔မည္မ်ွျဖစ္ျပီး၊ အျခားလုပ္ငန္းမ်ား၏ ေရသံုးစဲြမႈပမာဏကိုလည္း ကိန္းဂဏန္းမ်ားျဖင့္ စနစ္တက်သိရိွရျပီး ႏုိင္ငံေတာ္၏ ႏွစ္ရွည္စီမံကိန္းမ်ား ေရးဆြဲရာတြင္ အေျခခံအခ်က္အလက္အေနႏွင့္ အသံုးျပဳ၍ ရရိွမည္ျဖစ္ေပသည္။
ထို႔ျပင္ စက္မႈဇုံမ်ားမွ စြန္႔ပစ္ေရဆိုးမ်ားကို စနစ္တက်သန္႔စင္ေစျပီး စြန္႔ပစ္ေရကိုလည္း စက္မႈလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ သန့္စင္ျပီး ျပန္လည္အသံုးခ်ႏုိင္ပါက ေရဆိုးစြန့္ပစ္မႈကို ထိန္းခ်ဳပ္ေစျခင္းႏွင့္အတူ ေရကို အေလအလြင့္ နည္းပါးေစပါမည္။ (စြန္႔ပစ္ေရကို သန္႔စင္သည့္လုပ္ငန္းမ်ားကိုလည္း ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖဲြ႔၏ စံခ်ိန္စံညြန္း၊ မီမမီ သက္ဆိုင္ရာပညာရွင္အဖဲြအစည္း (သို႔) ဌာနဆိုင္ရာမ်ားက စစ္ေဆးရပါသည္။)
မိုးမ်ားသည့္ေဒသမ်ားတြင္ မိုးေရကို စနစ္တက် သိုေလွာင္သံုးစြဲသည့္ အေလ့အက်င့္မ်ား အသံုးျပဳ သင့္ပါသည္။ (ယၡဳအခါ တိုးတက္ေသာ အာရွႏုိင္ငံတစ္ျဖစ္သည့္ ေတာင္ကိုရီးယားႏုိင္ငံ၏ က်ြန္းတခု တြင္ အိမ္တိုင္း၊ အိမ္တိုင္းတြင္ တႏုိင္တပိုင္၊ မိုးေရကိုေလွာင္၍ ေသာက္သံုးေရအျဖစ္ အသံုးျပဳေနၾကပါျပီး။) ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္လည္း ျမစ္၀က်ြြနး္ေပၚေဒသႏွင့္ ကန္းရိုတန္း ေရငန္ေဒသမ်ားတြင္ ျပဳ လုပ္၍ ရရိွႏုိင္္ပါမည္။ (ႏုိင္ငံတကါတြင္ ျပဳလုပ္သည့္နည္းပညာမ်ား လိုအပ္ပါက ကူညီေပးႏုိင္ပါသည္။)
ေရအရင္းအျမစ္မ်ား ထုတ္ယူသံုးစြဲျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ၀န္ေဆာင္မႈျပဳလုပ္ေပးသူ (ေရထုတ္လုပ္ေပးသူူ (သို႔) ကန္ထရိုက္တာ)၊ သံုးစဲြသူ (ျပည္သူလူထု(သို႔) လုပ္ငန္းရွင္)၊ ၀န္ေဆာင္ခြင့္ျပဳသူ၊ (အစီုးရ၊ အဖဲြအစည္း၊) တို႔အားလံုးႏွင့္ အၾကံဳး၀င္သည့္အျပင္ လူမႈသဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကိုလည္း ထည့္သြင္းစဥ္းစားထားေသာ စည္းမ်ဥ္္း စည္းကမ္း နည္းဥပေဒမ်ားကို တိုးတက္လာေသာ ေခတ္စနစ္ႏွင့္အညီ တတ္သည့္ နားလည္ေသာပညာရွင္မ်ား (ဇလဘူမိေဗဒပညာရွင္၊ ဇလေဗဒပညာရွင္၊ ျမိဳျပအင္ဂ်င္နီယာ၊ ဥပေဒပညာရွင္၊ တြင္းတူးစက္မႈအင္ဂ်င္နီယာ) က ဦးေဆာင္၍ လက္ရိွဥပေဒမ်ားကို အေျခခံျပီး ျပဳစုပါက ပိုမိုေကာင္းမြန္ပါမည္။
လက္ရိွဥပေဒမ်ားထက္ ျပည္စံုလံုေလာက္သည့္ ဥပေဒမ်ား၊ ေခတ္စနစ္ႏွင့္အည ီ ရိွသင့္ပါျပီ ထိုသို႔ဥပေဒျပဳစုရာတြင္ ေျမေပၚေရႏွင့္ ေျမေအာက္ကို ခဲြျခား၍ ဥပေဒမ်ား ျပဳစုသင့္ပါသည္။ (စာေရးသူသည္ ဆည္ေျမာင္းဦးစီးဌာနႏွင့္ ေက်းရြာေရရရိွေရးဌာန (စက္မႈလယ္ယာဦးစီးဌာန) တုိ႔တြင္၀န္ထမ္းအျဖစ္ ဆယ္စုႏွစ္၂ ခု ခန္႔လုပ္ေဆာင္ခဲ့သျဖင့္ ေသာက္သံုးေရ၊ စိုက္ပ်ိဳးေရႏွင့္ ပတ္သက္ ေသာ စည္းမ်ဥ္းဥပေဒမ်ားကို အတိုင္းအတာတခုထ ိသိရိွနားလည္ခဲ့ပါသည္၊)
ယၡဳအခါ တိုးတက္ေသာႏုိင္ငံအမ်ား၏ အစီုးရမ်ားသည္ ႏွစ္ရွည္္စီမံကိန္းမ်ားကို အေကာင္အထည္ေဖၚ ေဆာင္ရြက္ေရး ၊ စီမံကိန္း ေရးဆြဲစဥ္ကတည္းက လူုႏွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္၊ ေရအရင္းအျမစ္မ်ား မပ်က္စီးေရးကို အဓိကထား ပံုစံထုတ္၊ ေဆာက္လုပ္ၾကပါသည္။
အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ကမၻာ့ရာသီဥတု ဆိုးရြားရာမႈမ်ားကို ၾကိဳတင္ေတြးဆ အလုပ္လုပ္ၾကေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ တိုးတက္ေသာႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ထိုသို႔ လုပ္ေဆာင္ရာ၌ တတ္သိနားလည္ေသာ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ၊ ဘာသာရပ္ဆိုင္ရာ က်ြမ္းက်င္ပညာရွင္မ်ား (Geologist, Geo-environmental Engineer, MiningGeologist, Mining Engineer, Hydro-geologist, Geotechnical Engineer, Mining Blasting Specialist, Public health and SanitationEngineer, Environmental engineer, Forest Specialist and etc.) ႏွင့္ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္လုပ္ေဆာင္ၾကပါသည္္။ ထိုကဲ့သိုေသာ ပညာရွင္ ျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ား (အသက္ ၅၅ ႏွစ္ေက်ာ္ အထက္)၊ မ်ားစြာရိွပါေသးသည္။
အထက္တြင္ ညြန္းဆိုခဲ့သည့္အတိုင္း ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ လက္ရိွေသာက္သံုးေရရရွိမႈ၊ သံုးစဲြမႈႏွင့္ ရာသီဥတု၊ မိုးေလ၀သတို႔ကို အေျခခံ၍ ေနာင္အႏွစ္ ၃၀ – ၅၀ စသည္ျဖင့္ ႏွစ္ရွည္ႏုိင္ငံေတာ္စီမံကိန္းမ်ားကို တတ္က်ြမ္း နားလည္သည့္ ပညာရွင္မ်ား ဦေဆာင္မႈျဖင့္ ေရးဆြဲအေကာင္အထည္ ေဖၚသင့္ပါသည္။ သို႔မွသာ ကမၻာ့ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲြမႈမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာႏုိင္မည့္ သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္မ်ား က်ေရာက္ေသာ္လည္း ျပည္သူလူထုအတြက္ ေသာက္သံုးေရ၊ စက္ရံုအလုပ္ရံုသံုးေရ၊ စိုက္ပ်ိဳးေရမ်ား စနစ္တက် တည္ရွိေနေပသည္။
(Source::USGS; Water Resources , Burma Resources(Wikipedia) Free Encyclopedia; water Static Myanmar (SEASIA 2011)