တိုးတက္မႈစစ္မစစ္ သတိထားသံုးသပ္ဖို႔ ေဒၚစုတိုက္တြန္း
“ဒီညမွာ က်မတို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ဂုဏ္ျပဳလိုပါတယ္။ မိသားစု၊ ျပင္ပကမာၻနဲ႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အဆက္အသြယ္ ျဖတ္ေတာက္ခံခဲ့ရတာေတြကို ၾကံ့ၾကံ့ခံရပ္တည္ခဲ့သူ၊ သံမဏိလို ခြန္အားနဲ႔ မယိမ္းမယိုင္ ခုိင္မာတဲ့သူ” - လို႔ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဟီလာရီကလင္တန္က ၀ါရွင္တန္ၿမိဳ႕ေတာ္ သမၼတေဟာင္း ဂြ်န္အက္ဖ္ ကေနဒီ အမွတ္တရ အေဆာက္အဦးႀကီးရဲ႕ ဆုေပးပြဲခမ္းမမွာ မေန႔ညက ေျပာဆုိသြားခဲ့ပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ေရွ႕ေဆာင္လမ္းျပ ရုန္းကန္ လႈပ္ရွားသူအျဖစ္ ဆယ္စုႏွစ္ရဲ႕ အသံဆုိတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ Vital Voices Global Partnership အဖြဲ႔က ဂုဏ္ျပဳခ်ီးျမႇင့္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
“ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ သူ႔ရဲ႕ပါတီကို ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးျဖစ္စဥ္ေတြမွာ ပါ၀င္ခြင့္ေပးဖို႔ ျမန္မာ အာဏာပိုင္ေတြကို က်မထပ္ၿပီး ေတာင္းဆိုလိုပါတယ္။ သူတုိ႔ကို လြတ္လပ္စြာ လႈပ္ရွားခြင့္နဲ႔ စုရုံးခြင့္ေတြေပးဖို႔လည္း ေတာင္းဆုိပါတယ္။” - လို႔ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဟီလာရီ ကလင္တန္က ေျပာဆုိသြားပါတယ္။
၁၉၉၇ ခုႏွစ္ကတည္းက အဲဒီအခ်ိန္ သမၼတကေတာ္ေဟာင္း ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဟီလာရီကလင္တန္နဲ႔ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးေဟာင္း မယ္ဒလင္းေအာဘရိုက္တုိ႔က Vital Voices Global Partnership အဖြဲ႔ကို တည္ေထာင္ခဲ့ၿပီး အမ်ဳိးသမီးအခြင့္အေရးနဲ႔ လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ဦးစီးဦးေဆာင္ လႈပ္ရွားသူေတြကို ႏွစ္စဥ္ ဂုဏ္ျပဳခ်ီးျမင့္ေလ့ ရွိပါတယ္။
ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း အခမ္းအနားအတြက္ ဗြီဒီယိုကတဆင့္ အမွာစကား ေပးပို႔ခဲ့ပါတယ္။
“က်မတို႔ဟာ လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ရုန္းကန္လႈပ္ရွားေနသူေတြ၊ အေျခခံ အခြင့္အေရးအတြက္ ရုန္းကန္ တိုက္ပြဲ၀င္ေနသူေတြ ဆုိတာ လူေတြ သတိတရ ရွိေစခ်င္ပါတယ္။ အမ်ဳိးသမီးေတြအတြက္ အေျခခံ အခြင့္အေရးေတြတင္ မဟုတ္ဘဲ ျပည္သူျပည္သား အားလုံးရဲ႕ အေျခခံ အခြင့္အေရးအတြက္ ရုန္းကန္လႈပ္ရွားေနသူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။” - လုိ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာဆုိသြားပါတယ္။
တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုေဒသေတြမွာ ဆယ္စုႏွစ္ခ်ီၾကာခဲ့တဲ့ ပဋိပကၡေတြနဲ႔အတူ ျမန္မာျပည္ဟာ လြတ္လပ္ေရး ရၿပီးကတည္းက စစ္မွန္တဲ့ ညီညြတ္ေရးကို မတည္ေဆာက္ႏုိင္ေသးတဲ့ အေၾကာင္းကိုလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ထည့္သြင္း ေျပာဆိုသြားပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ တိုင္းရင္းသားေတြအၾကား စစ္မွန္တဲ့ စည္းလုံးညီညြတ္မႈကို ဘယ္တုိင္းရင္းသား မ်ဳိးႏြယ္စုကျဖစ္ျဖစ္ အမ်ဳိးသမီးေတြ အခ်င္းခ်င္း ညီညြတ္မႈနဲ႔ အစပ်ဳိး ထူေထာင္ႏုိင္မယ္လို႔ ေတြးမိတဲ့အေၾကာင္းကိုလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာဆုိသြားပါတယ္။
“ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပခဲ့တာ၊ အခု ေရြးေကာက္ခံ ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ေခၚယူ ခဲ့တာကို ၾကည့္ၿပီး ဒါဟာ တိုးတက္မႈျဖစ္တယ္၊ ဒီမိုကေရစီေရး အတြက္ ေျခလွမ္းတခု ျဖစ္တယ္လုိ႔ ရႈျမင္သူေတြကို က်မတို႔အေနနဲ႔ ပိုၿပီး သတိထားဖို႔ စစ္မွန္တဲ့တိုးတက္မႈ ဟုတ္မဟုတ္ ေသေသခ်ာခ်ာ သတိထားၾကည့္ဖို႔ သတိေပးခ်င္ပါတယ္။” - လို႔လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာဆုိသြားပါတယ္။
ဒီအခ်ိန္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လိုအပ္ေနတဲ့အရာက ႏုိင္ငံေရးျဖစ္စဥ္ေတြမွာ အားလုံးပါ၀င္ခြင့္ ရွိဖို႔ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာဆုိပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ လက္ရွိအေနအထားကို တိုးတက္တဲ့အဆင့္လို႔ ျမင္ခ်င္တဲ့သူေတြက ႏုိင္ငံေရးျဖစ္စဥ္ဆိုတာ ေရြးေကာက္ခံ ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ေခၚယူတာ ေလာက္ကိုပဲ အကန္႔အသတ္နဲ႔ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ခ်င္ေနၾကတဲ့အေၾကာင္း၊ ဒီမိုကေရစီကို အခုိင္အမာ ယုံၾကည္တယ္ ဆုိရင္ ျပည္သူေတြအေနနဲ႔ သူတုိ႔ဘာသာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေရြးခ်ယ္ပိုင္ခြင့္ရွိရမွာျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း ကုိလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာဆုိသြားပါတယ္။
လႊတ္ေတာ္ကတဆင့္ ေဆာင္ရြက္ခ်င္သူေတြ အေနနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္သလို တဖက္မွာလည္း လႊတ္ေတာ္ျပင္ပက လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္လိုတဲ့ အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (NLD) လို အဖြဲ႔အစည္းေတြ အေနနဲ႔လည္း တုိင္းျပည္ရဲ႕ ႏုိင္ငံေရး၊ လူမႈေရးနဲ႔ စီးပြားေရးဘ၀ စတဲ့ အခန္းက႑ေတြမွာ လြတ္လပ္လုံျခဳံစြာ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ခြင့္ ရွိသင့္တဲ့အေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာဆုိပါတယ္။
အခမ္းအနားမွာ ဒီႏွစ္အတြက္ Vital Voices Global Partnership အဖြဲ႔ႀကီးက ဆုခ်ီးျမႇင့္ခံရတဲ့ တျခား ကင္မရြန္၊ အိႏၵိယ၊ အာဖဂန္နစၥတန္၊ အစၥေရး စတဲ့ ႏုိင္ငံက ဆုရရွိသူ အမ်ဳီးသမီးေတြကေတာ့ ဆုကို ကိုယ္တုိင္ လက္ခံယူၾကပါတယ္။
အခမ္းအနားမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေတာင္အာဖရိက ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒက္စမြန္တူးတူး၊ အေမရိကန္ သမၼတကေတာ္ေဟာင္း ေလာ္ရာဘုရွ္ တို႔နဲ႔အတူ တျခား ထင္ရွားတဲ့သူေတြရဲ႕ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေျပာျပခ်က္ေတြပါတဲ့ ဗီြဒီယိုမွတ္တမ္းတုိ ကိုလည္း ျပသပါတယ္။ အခမ္းအနား အပိတ္မွာေတာ့ အုိင္ယာလန္ႏုိင္ငံက ေရာ့ခ္ေတးဂီတ အဆုိေတာ္ ဘိုႏုိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အတြက္ ရည္ညြန္းသီဆိုထားတဲ့ Walk On ဆိုတဲ့ သီခ်င္းကို သံစုံတီး၀ိုင္းႀကီးေတြနဲ႔ ေဖ်ာ္ေျဖေရးအဖြဲ႔ေတြက ၀ိုင္း၀န္းသီဆုိၿပီး အခမ္းအနားကို ရုပ္သိမ္းခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
2011-04-13
နယ္ပယ္အသီးသီမွာ ဦးေဆာင္ လႈပ္ရွားခဲ့ၾကသူ ကမ႓ာတဝန္းက အမ်ိဳးသမီးေတြကို အားေပး ဂုဏ္ျပဳေနတဲ့ Vital Voices ေခၚ အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႕က ျမန္မာ ့ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ကမာၻလံုးဆိုင္ရာ ဦးေဆာင္ ဦး႐ြက္ျပဳသူဆု ခ်ီးျမွင့္လိုက္ၿပီး၊ ဆယ္စုႏွစ္ရဲ႕အသံ (Voice of Decade) အျဖစ္ သတ္မွတ္ ဂုဏ္ျပဳလိုက္ပါတယ္။ဂုဏ္ျပဳခ်ီးျမႇင့္ပြဲ အခမ္းအနားကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ဝါရွင္တန္ဒီစီ ၿမိဳ႕ေတာ္ ကေနဒီခန္းမ မွာ ဧၿပီ ၁၂ ရက္ မေန႔က က်င္းပခဲ့ တာပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ကိုယ္တိုင္ မတက္ေရာက္ႏိုင္ေပမဲ့ အဲဒီဆုကို အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဟီလာရီ ကလင္တန္က ေပးအပ္ခဲ့ပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔အတူ က႑ေပါင္းစံုမွာ ထူးထူးခြ်န္ခြ်န္ ေဆာင္႐ြက္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံတကာက အမ်ိဳးသမီးငါးဦးကိုလည္း ကမ႓ာလံုးဆိုင္ရာ ဦးေဆာင္သူေတြအျဖစ္ ဆုေပးအပ္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီႏွစ္ဟာ Vitial Voices အဖဲြ႕ ၁၀ ႏွစ္ျပည့္ေျမာက္တဲ့ႏွစ္ ျဖစ္တာနဲ႔အညီ အမ်ိဳးသမီး ဦးေဆာင္မႈ ဆု အျပင္ ဆယ္စုႏွစ္ရဲ႕ အသံ အျဖစ္ ႏိုင္ငံတကာ နယ္ပယ္အသီးသီးမွာ ဦးေဆာင္ေနတဲ့ အမ်ဳိးသမီး ဦးေရ တေသာင္းထဲကေန ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေ႐ြးခ်ယ္ သတ္မွတ္ခဲ့တာျဖစ္ေၾကာင္း Vital Voices ရဲ႕ ဥကၠ႒ Alyse Nelson က RFA ကို ေျပာပါတယ္။
ႏွစ္စဥ္ ခ်ီးျမွင့္လာတာဟာလည္း ၁၀ ႏွစ္ရွိသြားၿပီဆိုေတာ့ ဒီႏွစ္အတြက္ အထူး ဂုဏ္ျပဳဆုအျဖစ္ အမ်ဳိးသမီးထုရဲ႕ ဆယ္စုႏွစ္အသံဆုကို ေ႐ြးခ်ယ္ခ်ီးျမႇင့္ဖို႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီမွာ ဆုနဲ႔ ထိုက္တန္တဲ့ အမ်ဳိးသမီးဆိုလို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တေယာက္ပဲ ရွိပါတယ္လို႔ ေျပာသြားခဲ့တာပါ။ Alyse Nelson ဟာ မၾကာခင္က ျမန္မာျပည္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေတြ႕ဆံုခဲ့တယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။
Vital Voices အဖဲြ႕ကို ၁၉၉၇ ခုႏွစ္မွာ အဲဒီတံုးက အေမရိကန္ သမတကေတာ္ ျဖစ္သူ ဟီလာရီ ကလင္တန္ နဲ႔ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး မယ္ဒလင္း ေအာလ္ဘ႐ိုက္ တို႔က အစိုးရဆိုင္ရာ အသင္းတခုအေနနဲ႔ ထူေထာင္ခဲ့ၾကၿပီး ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္မွာ ကမ႓ာလံုးဆိုင္ရာ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းတခု ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။အဲဒီ ဂုဏ္ျပဳခ်ီးျမႇင့္ပဲြ အခမ္းအနားမွာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးဟီလာရီ ကလင္တန္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ သူ႔ပါတီျဖစ္တဲ့ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖဲြ႕ခ်ဳပ္ကို ႏိုင္ငံေရးျဖစ္စဥ္မွာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ပါဝင္ခြင့္ေပးဖို႔ ျမန္မာအစိုးရကို သူ႔အေနနဲ႔ ထပ္မံတိုက္တြန္းေၾကာင္း ေျပာသြားပါတယ္။
ႏိုင္ငံေရးမွာ ပါဝင္ လႈပ္ရွားသူ အားလံုးအတြက္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ စု႐ံုးခြင့္၊ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုခြင့္နဲ႔ လႈပ္ရွားခြင့္ေတြကို အာဏာပိုင္ေတြဖက္က အာမခံေပးဖို႔ လိုတယ္လို႔လည္း Mrs. ကလင္တန္က ေထာက္ျပလိုက္ပါတယ္။
ဒီအေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး RFA မွ ေဒၚအင္ၾကင္းႏိုင္က စုစည္း တင္ျပထားပါတယ္။
ဒီႏွစ္ဟာ Vitial Voices အဖဲြ႕ ၁၀ ႏွစ္ျပည့္ေျမာက္တဲ့ႏွစ္ ျဖစ္တာနဲ႔အညီ အမ်ိဳးသမီး ဦးေဆာင္မႈ ဆု အျပင္ ဆယ္စုႏွစ္ရဲ႕ အသံ အျဖစ္ ႏိုင္ငံတကာ နယ္ပယ္အသီးသီးမွာ ဦးေဆာင္ေနတဲ့ အမ်ဳိးသမီး ဦးေရ တေသာင္းထဲကေန ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ေ႐ြးခ်ယ္ သတ္မွတ္ခဲ့တာျဖစ္ေၾကာင္း Vital Voices ရဲ႕ ဥကၠ႒ Alyse Nelson က RFA ကို ေျပာပါတယ္။
ႏွစ္စဥ္ ခ်ီးျမွင့္လာတာဟာလည္း ၁၀ ႏွစ္ရွိသြားၿပီဆိုေတာ့ ဒီႏွစ္အတြက္ အထူး ဂုဏ္ျပဳဆုအျဖစ္ အမ်ဳိးသမီးထုရဲ႕ ဆယ္စုႏွစ္အသံဆုကို ေ႐ြးခ်ယ္ခ်ီးျမႇင့္ဖို႔ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီမွာ ဆုနဲ႔ ထိုက္တန္တဲ့ အမ်ဳိးသမီးဆိုလို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တေယာက္ပဲ ရွိပါတယ္လို႔ ေျပာသြားခဲ့တာပါ။ Alyse Nelson ဟာ မၾကာခင္က ျမန္မာျပည္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေတြ႕ဆံုခဲ့တယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။
Vital Voices အဖဲြ႕ကို ၁၉၉၇ ခုႏွစ္မွာ အဲဒီတံုးက အေမရိကန္ သမတကေတာ္ ျဖစ္သူ ဟီလာရီ ကလင္တန္ နဲ႔ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး မယ္ဒလင္း ေအာလ္ဘ႐ိုက္ တို႔က အစိုးရဆိုင္ရာ အသင္းတခုအေနနဲ႔ ထူေထာင္ခဲ့ၾကၿပီး ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္မွာ ကမ႓ာလံုးဆိုင္ရာ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းတခု ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။အဲဒီ ဂုဏ္ျပဳခ်ီးျမႇင့္ပဲြ အခမ္းအနားမွာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးဟီလာရီ ကလင္တန္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ သူ႔ပါတီျဖစ္တဲ့ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖဲြ႕ခ်ဳပ္ကို ႏိုင္ငံေရးျဖစ္စဥ္မွာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ပါဝင္ခြင့္ေပးဖို႔ ျမန္မာအစိုးရကို သူ႔အေနနဲ႔ ထပ္မံတိုက္တြန္းေၾကာင္း ေျပာသြားပါတယ္။
ႏိုင္ငံေရးမွာ ပါဝင္ လႈပ္ရွားသူ အားလံုးအတြက္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ စု႐ံုးခြင့္၊ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုခြင့္နဲ႔ လႈပ္ရွားခြင့္ေတြကို အာဏာပိုင္ေတြဖက္က အာမခံေပးဖို႔ လိုတယ္လို႔လည္း Mrs. ကလင္တန္က ေထာက္ျပလိုက္ပါတယ္။
ဒီအေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး RFA မွ ေဒၚအင္ၾကင္းႏိုင္က စုစည္း တင္ျပထားပါတယ္။
စုစည္းတင္ျပခ်က္ | |
အသံဖိုင္ယူရန္ |
No comments:
Post a Comment