Dear colleagues,
This is interesting analytical paper written by the experienced observer of many successful and failed transitions to democracy. A lot food for thought.
Best, Igor
----------------
မိတ္ေဆြမ်ားခင္္ဗ်ာ
Educational Initiative ကေန စီစဥ္တဲ့ ဒီမိုကေရစီဖတ္စာ Democracy Reader က ဒီအပတ္မွာေတာ့ ဒီမိုကေရစီအေရးကၽြမ္းက်င္သူ နာမည္ေက်ာ္ပညာရွင္ ပါေမာကၡ လာရီဒိုင္းမြန္း ေရးသားတဲ့"ႏိုင္ငံေရးအရ သေဘာတူညီခ်က္္ တစ္္ရပ္္လိုအပ္ခ်င္း" ေဆာင္းပါးသစ္ကို ဘာသာျပန္ဆိုေဖာ္ျပေပးမွာျဖစ္ပါတယ္။ ေဆာင္းပါး ကို edu.initiatives.library@gmail.comမွာလည္း ဖတ္ရႈ႕ႏိုင္ပါတယ္။
ႏိုင္ငံေရးအရ သေဘာတူညီခ်က္တရပ္ လိုအပ္ျခင္း (၁)
လာရီ ဒိုင္းမြန္း
လာရီဒိုင္းမြန္းက Journal of Democracy ရဲ႕ပူးတြဲဲအယ္ဒီတာျဖစ္ၿပီး စတန္းဖို႔ဒ္ တကၠသိုလ္ Center on Democracy, Development, and the Rule of Law မွ ညႊန္ၾကားေရးမႈးတစ္ဦးလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ေဆာင္းပါးကို ၂၀၁၂ ေအာက္တိုဘာလထုတ္ Journal of Democracy မဂၢဇင္းထဲမွာ "ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ပြင့္လင္း လာ ျခင္း"ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ အရင္ဆံုးေဖာ္ျပခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းျဖစ္ေပၚေနတဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြအေပၚမွာ အေလးေပးသံုးသပ္ခဲ့ပါတယ္။
"ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ႏိုင္ငံေရးအသြင္ကူးေျပာင္းမႈျဖစ္စဥ္အတြင္း က်ေရာက္ေနသည္"လို႔ လာရီဒိုင္းမြန္းက သူ႔ရဲ႕ ေဆာင္းပါးကိုအဖြင့္ေရးသားထားပါတယ္။ "အလြန္အမင္း အာဏာရွင္ဆန္ဆန္က်င့္သံုးခဲ့သည့္ စစ္အစိုးရမွ ေန၍ တစံုတရာအေျခအေနသို႔ တုိင္းျပည္က သြားေနသည္" လို႔ဆက္ၿပီးေရးသားထားပါတယ္။ "တစံုတရာ အေျခအေန" ဆိုတာက ဒီမိုကေရစီလည္း ျဖစ္ႏိုင္သလို "ဒီမိုကေရစီတပိုင္း စစ္တပ္တပိုင္း ေပါင္းစပ္္ထားေသာ စပ္ၾကားစနစ္" လည္းျဖစ္ႏိုင္္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕လက္ရွိအသြင္ကူးေျပာင္းမႈက အလားအလာေကာင္းတဲ့ ဒီမိုကေရစီကို ေမြးထုတ္ေပးႏိုင္သလို " မေက်နပ္မႈေတြ ျပင္္ျပင္္းထန္ထန္ျဖစ္ေနၿပီး မတည္ၿငိမ္တဲ့ အာဏာရွင္္ တပိုင္းအစိုးရ" ကိုလည္းေမြးထုတ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။
"ဒီမိုကေရစီ ေအာင္ျမင္ေအာင္တည္ေဆာက္ေရးလမ္းေၾကာင္းမွာအဟန္႔အတားၾကီးစြာ အခက္အခဲျဖစ္ေနေစ မည့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းဆိုင္ရာ အင္စတီက်ဴးရွင္းဆိုင္ရာ ျပႆနာ ၃ ခုကို" ေဆာင္းပါးေနာက္ပို္င္းမွာ လာရီဒိုင္းမြန္းက ေဖာ္ျပထားပါေသးတယ္။ အဆိုပါ ျပႆနာေတြကို ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြြဲမတိုင္ခင္မွာ အေလး ေပးေဆြးေႏြးရမွာပါ။ ႏိုင္ငံေရးမွာ အဓိကပါ၀င္ပက္သက္ေနသူေတြ ပူးေပါင္းေဆြးေႏြးထားတဲ့ အသြင္ကူးေျပာင္း ေရး သေဘာတူညီခ်က္ထဲမွာ ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးဖို႔လိုတယ္္လို႔ သူက ယံုၾကည္ပါတယ္။
အခုလိုေရးသားၿပီးေတာ့ သူက ေဆာင္းပါးကို နိဂံုးခ်ဳပ္ထားပါတယ္။ "လာမည့္၂-ႏွစ္တာကာလအတြင္းတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္ လုပ္ေဆာင္္ရန္ ႏိုင္္ငံေရးကိစၥမ်ားစြာရွိေနပါသည္… ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏိုင္္ငံတြင္ ဒီမိုကေရစီျဖစ္ထြန္းလာမည္လား သို႔မဟုတ္ ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းေပၚ ၎ကို ၎ တင္ထားႏိုင္မည္လား သို႔မဟုတ္ မည္သို႔ေသာ ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းဆိုသည္ကို အားလံုးသေဘာတူညီႏုိင္္ၾကမည္လားဆိုသည္ တို႔မွာ လာမည့္ ၂ ႏွစ္္တြင္ႏိုင္ငံေရးအေျခအေန မည္သို႔ျဖစ္ေပၚလာသည္ ဆိုသည့္အေပၚအၾကီးအက်ယ္ မွီတည္ ေနပါသည္…. …စစ္အစိုးရႏွင့္ ဒီမိုကေရစီအင္အားစုမ်ားအၾကား စစ္္တပ္္ႏွင့္အရပ္သားတို႔အၾကား အဓိက အတိုက္အခံအင္အားစု(အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္) ႏွင့္ ပိုအားငယ္သည့္ အင္အားစုမ်ားအၾကား လူမ်ားစု ဗမာ ႏွင့္ အေထြေထြေသာတုိင္းရင္းသား လူနည္းစုတို႔အၾကား ရႈပ္ေထြးခက္္ခဲလွသည့္ အခ်င္းအခ်င္းအျပန္ အလွန္ ခ်ိတ္ဆက္ေနသည့္ အေပးအယူျပဳမႈမ်ား သေဘာတူညီမႈမ်ားအတြက္ အေလးအနက္ညွိႏႈိင္းမႈမ်ား လိုိအပ္ေနပါသည္…အတိုက္အခံအင္အားစုမ်ားက ေဆြးေႏြးပြဲဲစကား၀ိုင္းတြင္ အစိုးရႏွင့္ ထိေရာက္္စြာမေတြ႔ဆံု မေဆြးေႏြးမီတြင္ ယင္းတို္႔အခ်င္းခ်င္း ထိေတြ႔ေဆြးေႏြးၾကရန္လည္းလိုအပ္ေနပါသည္။ သူတို႔အေနျဖင့္ ပိုစုစည္္း ညီညြတ္သည့္ ႏိုင္ငံေရးအရပိုလက္ရည္တူျဖစ္သည့္ နည္းပရိယာယ္ပို္င္းအရ ပိုပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မည့္ တပ္္ဦး (တပ္္ေပါင္းစု) တခုကို တည္ေထာင္ၾကရန္လိုအပ္ၿပီး အစုိးရႏွင့္ေတြ႔ဆံုၾကရမည္ျဖစ္သည္…"
အခုေဆာင္းပါးကို ဖတ္ရႈ႕ျခင္းျဖင့္ စဥ္စားဆင္ျခင္စရာေတြ အမ်ားၾကီးထြက္ေပၚလာမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့့္ပါတယ္။ စာဖတ္သူေတြတခ်ိဳ႕က သူတုိ႔ရဲ႕ မိတ္ေဆြေတြနဲ႔အတူ အခုေဆာင္းပါးကို မွ်ေ၀ၿပီး ပါေမာကၡ ဒိုင္းမြန္းရဲ႕ ေလ့လာ သံုးသပ္္မႈေတြန႔ဲ အၾကံေပးခ်က္ေတြကို အတူတကြေဆြးေႏြး ၾကမယ္လို႔ေတာင္ ေမွ်ာ္လင့္မိပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရး စိတ္၀င္စားသူ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူအုပ္္စုေတြက ေဆာင္းပါးကိုဖတ္ၾကၿပီး ေဆာင္းပါးထဲက အေတြးအေခၚေတြ စိတ္ကူးစိတ္သန္းေတြကို အတူတကြေဆြးေႏြးၾကလို႔ ဧရာ၀တီဆိုဒ္မွာ တင္ထားတဲ့ ဒီမိုကေရစီဖတ္စာ Democracy Reader အစီအစဥ္က စိတ္ကူးသက္သက္အီလက္ထေရာနစ္ပံုစံကေန လက္ေတြ႔ဘ၀မွာ အေကာင္အထည္ေပၚလာၿပီး အသက္၀င္လာရင္လည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔အေနနဲ႔ အမ်ားၾကီးႏွစ္ေထာင္းအားရ ျဖစ္မိ မွာပါ။ ပါေမာကၡ ဒိုင္းမြန္းရဲ႕ အကဲျဖတ္္ေ၀ဖန္မႈေတြကို မိတ္ေဆြတို႔အေနန႔ဲ သေဘာတူႏုိင္သလို သေဘာမတူ တာလည္းျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေသခ်ာတာတစ္ခုကေတာ့ မိ္တ္္ေဆြတို႔ေဆြးေႏြးႏို္င္ဖို႔ အေရးၾကီးတဲ့ စိတ္ကူး ေတြကို သူကေပးအပ္ေနတယ္ဆိုတာပါ။ မိတ္္ေဆြတုို႔က ဒီေဆာင္းပါးကိုေနာက္ထပ္မွ်ေ၀ခ်င္လို႔ pdf ပံုစံနဲ႔ လိုခ်င္တယ္္ဆိုရင္လည္း edu.initiatives.library@gmail.com မွာ ကၽြန္ေတာ္္္တို႔ကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လာေရာက္္ဆက္သြယ္ႏိုင္ပါတယ္။
ဒီမိုကေရစီ နဲ႔ ဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းမႈ ပညာရပ္ဆုိင္္ရာ ေလ့လာကိုးကားစရာ စာအုပ္္စာတမ္းေတြကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ www.eduinitiatives.org မွာရွာၾကည့္္ႏိ္ုင္ပါတယ္။ အဂၤလိပ္ ဘာသာန႔ဲ ေရးသားထားတာေတြ အမ်ားၾကီးရွိသလို တခိ်ဳ႕ကိုလည္းျမန္မာလိုျပန္ဆိုထားပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးအသစ္တင္ထားတာေတြကေတာ့ "ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရးပညာမိတ္ဆက္" http://www.eduinitiatives.org/courses/introduction-international-relations နဲ႔ ကၽြန္ေတာ္္တို႔ေက်ာင္းသားေဟာင္းေတြေရးသားျပဳစုထားတဲ့ "ျမန္မာျပည္အေရးတြင္ တရုတ္ျပည္အခန္းက႑" နဲ႔ "ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအသြင္ကူးေျပာင္းမႈတြင္ ဒီမိုကေရစီပညာေရးအခန္းက႑" စာတမ္တို႔ပါပဲ။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ေဖ့စ္ဘြတ္စာမ်က္ႏွာ https://www.facebook.com/pages/Educational-Initiatives-Burma/242593362527323 ကိုလည္း လာေရာက္ခ်ိတ္ဆက္ပူးေပါင္းလို႔ရႏိုင္္ပါေသးတယ္။ ႏိုင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရးန႔ဲ ပက္သက္ၿပီးစိတ္၀င္စားဖြယ္ေဆာင္းပါးေတြရဲ႕ လင့္ခ္ေတြ နဲ႔ ႏိုင္ငံေရးအသြင္ကူးေျပာင္းမႈ အေတြ႔အၾကံဳရွိိထားၿပီသားတျခားႏိုင္ငံေတြအေၾကာင္းေဆာင္းပါးေတြကို အဲဒီမွာတင္ေပးထားတတ္ပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ ေဖ့စ္ဘြတ္စာမ်က္ႏွာ https://www.facebook.com/pages/Educational-Initiatives-Burma/242593362527323 ကိုလည္း လာေရာက္ပူးေပါင္းလို႔ရႏိုင္္ပါေသးတယ္။
အၾကံျပဳေျပာဆိုခ်င္တာေတြရွိရင္လည္း ဒီမိုကေရစီဖတ္စာ Democracy Reader ရဲ႕ အယ္ဒီတာေတြကို edu.initiatives.library@gmail.com မွာ အီးေမလ္းကေနတဆင့္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္္ စာေရးဆက္သြယ္ႏို္င္ ပါတယ္။
ဆႏၵမြန္မ်ားစြာျဖင့္
အီေဂါ(ေက်ာင္းအုုပ္ၾကီး)
Educational Initiatives / FAT--
http://www.burmaburo.blogspot.com
No comments:
Post a Comment